VU Magazine 1976 - pagina 105

t(^ magadne 15

,

'

werden veelal gezien als doordrammers en fanatici. Nu, lastig konden ze vooral zijn. Het kan niet ontkend worden dat ze in hun optreden meer dan eens hebben gefaald. Ook kan de vraag gesteld worden of in het aandienen van de WdW als een wijsgerig systeem niet al te gemakkelijk het christelijk motief verborgen bleef. Het zal in de eerste plaats moeten gaan om 'n christelijk filosoferen. De betekenis daarvan wordt duidelijk in een konfrontatie met de problemen van de geschiedenis van de filosofie. Pas daarna komen de resultaten van christelijk filosoferen op een systematische wijze aan de orde. Toch moet ook de vraag gesteld worden in hoeverre in de kritiek recht gedaan is aan de poging om vanuit een christelijke belijdenis in het filosoferen bezig te zijn. Is het niet steeds bij de kritici een afwijzen van de WdW geweest zonder een alternatief voor christelijke filosofie te wijzen? En behield en behoudt men ook niet liever zijn voorliefde voor existentialistische of neo-marxistische filosofen dan aangewezen te krijgen waar die filosofieën in strijd kwamen en komen met het christelijk uitgangspunt? Hoe kon bijvoorbeeld een man als prof. Zuidema scherp worden als het uitgangspunt, nl. te willen filosoferen bij het licht van de Heilige Schrift als het Woord van God, niet voluit tot gelding werd gebracht of zelfs werd afgewezen. Maar daar stond tegenover dat hij zeer mild gestemd was als het ging om een kritiek op de wetenschappelijke resultaten van de WdW. Meer dan iemand anders beklemtoonde hij dan de voorlopigheid daarvan. Meer dan één vorm van kritiek wordt herhaald, ook al is die kritiek weersproken of weerlegd. Een duidelijk voorbeeld daarvan is wel, dat men meent dat de WdW een instrument levert voor de Zuidafrikaanse apartheidspolitiek. Vooral Dooyeweerd, maar ook anderen hebben die gedachte voortdurend bestreden. Toch keert deze kritiek bij tijd en wijle terug. Deze „laster" moet dan dienen om het „conservatieve" karakter van de WdW te demonstreren. Wat dat „conservatieve" betreft, moet ronduit worden opgemerkt dat de Reformatorische Wijsbegeerte wil vasthouden aan haar uitgangspunt. I n dat opzicht zullen haar verdedigers onverzettelijk moeten blijven! Men zal zich zeer argwanend opstellen tegenover

alle moderne versies van bijbelkritiek. Men weet uit de 19de eeuwse bijbelkritiek hoezeer daaraan wijsgerig bepaalde uitgangspunten ten grondslag liggen, die bijbels gezien niet te verantwoorden zij n. Voor het overige zal de Reformatorische Wijsbegeerte, juist vanwege haar aktuele uitgangspunt, bij de tijd willen moeten zijn. Zij zal zich op de problemen van vandaag moeten richten. Zij zal in Kuypers lijn vooral de architectonische kritiek, de maatschappijkritiek, niet mogen vergeten. Dat geldt met name onze tijd, nu de wetenschap via haar toepassingen aan kulturele macht geworden is en daarmee de religieus geladen wijsbegeerte als werkzame kracht via de wetenschap en haar toepassing een tastbare kulturele gestalte heeft gekregen.

Groei en aktie In de Reformatorische Wijsbegeerte heeft men vanaf het begin de stelling bestreden dat wetenschap en wijsbegeerte waardevrij, neutraal of objektief zouden zijn. De laatste jaren wordt dat algemeen erkend. Vooral de neo-marxisten hebben er aan meegewerkt dat dit inzicht doorbrak. Zij bleven evenwel staan bij de politieke bepaaldheid van elke filosofie en wetenschap. De denkers van de tegenkultuur, die sinds het begin van de jaren zeventig aan invloed winnen, hebben vooral aandacht gevraagd voor de religieuze achtergronden. Daarom is het klimaat gunstig ook in de aktuele diskussies te betrekken wat de WdW, als haar tijd ver vooruit zijnde, altijd heeft voorgestaan. Ook om andere redenen groeit de belangstelling voor de Reformatorische filosofie. Ik noem er twee. Er is een groeiende behoefte om vanuit het christelijk filosoferen te worden ingelicht over de diepste achtergronden van de huidige kultuurproblemen. Men wil weten wat de oorzaken van de kulturele problemen zijn, opdat men beter weet welke verantwoorde richting de kuituur moet inslaan. Het tweede voorbeeld betreft de algemeen groeiende belangstelling voor de filosofie. Die belangstelling uit zich in het middelbaar onderwijs bij het vak maatschappijleer, maar ook in de suggesties om filosofie-onderwijs op middelbare scholen te geven. Voor christelijke scholen kan dit het paard Troje blijken te zijn. Met het oog daarop

zoeken zij die zich voor het christelijk onderwijs verantwoordelijk weten hun adviezen en hun steun bij de Reformatorische filosofie. Vanuit deze achtergrond is te verstaan dat het jubileum van de Reformatorische Wijsbegeerte samenvalt met de aktie om te komen tot een Centrum voor Reformatorische Wijsbegeerte. Het initiatief daartoe is gegroeid in de kring van hen die de bijzondere leerstoelen in de Calvinistische filosofie steunen. Wat wil men met dat nieuwe centrum? Men wil de werkzaamheden van de bijzondere hoogleraren ondersteunen, men wil congressen gaan organiseren voor allerlei geïnteresseerden, men wil nieuwe publikaties voor eengroot publiek voorbereiden en uitgeven, men wil behulpzaam zijn bij filosofie-onderwijs op middelbare scholen, sociale en pedagogische adememies, etc. Kortom, ieder die inziet dat hij, wil hij als christen zijn persoonlijke en maatschappelijke verantwoordelijkheid in de huidige kuituur kunnen dragen, daarbij de hulp van een christelijke filosofie nodig heeft, zal worden bijgestaan! Vooral het blad BEWEGING zal daartoe op ruime schaal verspreid worden. De initiatiefnemers die zo'n Centrum voor Reformatorische Wijsbegeerte willen oprichten zijn overtuigd dat velen hun initiatief willen steunen. Daarom wordt in de maand maart een grote landelijke aktie gevoerd. Men doet dit niet om grootse dingen tot stand te brengen, maar in de overtuiging dat we niet de gevangenen mogen worden van de geest van de tijd, die strijdt met het christelijk geloof. Men wil zich veel inspanning getroosten, de inspanning van het christelijk geloof, om in het nieuwe Centrum het Koninkrijk van God te zoeken, ten zegen van velen!

Voor wie de jubileumaktie wil steunen volgen hier de gironummers: Postgiro 30037 Bankgiro 549.311.777 (ABN-Amsterdam) t.n.v. Centrum voor Reformatorische Wijsbegeerte Postbus 7804 AMSTERDAM

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen