VU Magazine 1977 - pagina 361

magazme?

„Samen de dienst uitmaken" (verslag van werkdag over de kerkdienst) ,,Samen de dienst uitmaken" is de titel van een in beperkte oplage verschijnend verslag van de aan het onderwerp ,,De Kerkdienst" gewijde kerkdag, die zaterdag 11 december '76 in Lunteren werd gehouden. VU-Vereniging en vakgroep Praktische Theologie van de VU organiseerden samen deze dag, die een uitvloeisel was van een onderzoek dat het Instituut voor Praktische Theologie had ingesteld naar het oordeel van de kerkganger over de kerkdienst (VU-magazine, oktober '76). Er bleek nogal wat onvrede, en daarover is doorgepraat op de werkdag in Lunteren (zie VU-magazine, januari '77). Het thans verschenen verslag van deze werkdag ,,Samen de dienst uitmaken" is door overmaking van ƒ 5,(inclusief porto) te bestellen bij de Vereniging voor Wetenschappelijk Onderwijs op Gereformeerde Grondslag te Amsterdam, postgiro 6327, vermelding ,,Verslag werkdag". Het is geschreven met behulp van de rapporten van de gespreksgroepen door dr. J. Hendriks. Prof. dr. J. Firet voegde een uitvoerige nabeschouwing aan het verslag toe, die aldus begint: ,,Toen het er van moest komen dat ik de eerste zin van mijn bijdrage aan deze nabeschouwing op papier zou zetten (altijd een moeilijke onderneming voor mij), gaf de komst van de krant mij uitstel van executie. Maar het was niet voor lang. In die krant (het zaterdags bijvoegsel van NRC-Handelsblad van 6 augustus 1977) las ik dagboeknotities van de kabaretier Paul van Vliet. Het ging over zijn eerste werkweek na de vakantie. Zijn notities over de zondag gaf hij de vorm van een lied. Hij wandelt 's zondagsmorgens door Den Heiag, de stad waar hij geboren en getogen is.

,,De bomen op het Voorhout staan te dromen in het groen zij weten net als ik niet wat ze zondags moeten doen

Psalmen en Gezangen uit de Kloosterkerk ik heb daar vroeger ook gezeten met een boek vol zilverwerk m'n vader zal er nog wel zitten z'n vaste plaats dezelfde rij samen met m'n moeder maar hun zoon die loopt de kerk voorbij. Ik wil nog wel in God geloven maar het komt er niet meer van ik ben er dagelijks mee bezig maar ik doe er niks meer an wat de toekomst brenge moge mij geleidt een andre hand dus loop ik met gesloten ogen langzaam naar de overkant. Zo bracht de krant me bij mijn nabeschouwing terug - en bij meer dan een nabeschouwing. Als je zelf sterk betrokken bent op de kerk en de kerkdienst, overvalt je telkens de verbijstering en het verdriet: , ,hun zoon en zoveel zonen en dochters van mensen in allerlei kerken - die loopt de kerk voorbij " . Nu is de vraag niet in de eerste plaats: hoe lok je mensen als Paul van Vliet weer naar binnen? maar wel: hoe kan wat in de kerk gebeurt zo'n gebeuren worden dat mensen die ,,binnen" zijn ook werkelijk helemaal ,,erin" zijn en mensen die naar buiten liepen zo nieuwsgierig worden dat ze het weer zouden willen meemaken?" Er waren in Lunteren geen ,,kerdienst-hobbyisten" bij elkaar, vervolgt prof. Firet, ,,maar vogels van verschillende pluimage - die er een vermoeden van hadden dat de kerkdienst weleens het centrum van het bestaan zou kunnen zijn en die zich ervoor wilden inspannen dat dat ervaarbare werkelijkheid zou worden". De vele vragen met betrekking tot de kerkdienst cirkelden om de vraag naar de mogelijkheid van een werkelijk gemeenschappelijk bezig zijn, aldus prof. Firet. ,,Van deze vraag kunnen we ons niet afmaken door te zeggen dat ze opkomt door de invloed van allerlei ideeën over mondigheid" die in onze tijd op-

geld doen. (Tussen haakjes: als dat al zo zou zijn, was de vraag daardoor niet minder belangrijk; de kerk hoort bezig te zijn met vragen waarvoor ze door de invloed van de tijd en de situatie gesteld wordt.) Het is een vraag die met het kerk-zijn gegeven is. God en Jezus Christus hebben ons geen voorschriften voor de kerkdienst gegeven - strikt genomen niet eens het voorschrift om kerkdiensten te houden. En in het Nieuwe Testament wordt wel iets gezegd over kerkdiensten in de begintijd van de kerk maar een algemeen geldend patroon is niet te ontdekken. Alleen is één ding wel duidelijk: een kerkdienst is niet bedoeld (en was dal in de begintijd ook niet) als een zaak van actieve enkelingen en een passieve massa. Weliswaar liep het in de gemeente van Corinthe soms wat uil de hand maar het is duidelijk, dat Paulus meer doet dan de situatie beschrijven, dat hij het de normale gang van zaken vindt als hij zegt:, ,telkens als gij samenkomt, heeft ieder iets" (1 Cor. 14. 26)." Maar dan ontstaat niet het gevaar van een ,,Pool se Landdag"? Prof. Fiet: ,,Een zeer duidelijke tendens in de gesprekken in Lunteren (maar het was daar en toen niet voor het eerst dat die naar voren kwam) kan kort aangeduid worden met de term: streven naar democratisering van de kerkdienst. Over ,,synodokratie" en ,,dominokratie" zijn al zoveel slechte woorden gezegd en bovendien is de gedachte van ,,het algemeen priesterschap" of ,,het ambt der gelovigen'' ons, reformatorische christenen, zo vlees en bloed geworden, dat niemand zal pleiten voor een kerkdienst waarin de predikant of de kerkeraad de dienst uitmaakt. Maar wij gereformeerden zijn wel een fatsoenlijk volkje en als wij het niet van Paulus geleerd hadden, had hij het van ons kunnen leren: ,,Laat alles betamelijk en in goede orde geschieden" (1 Cor. 14,40)-daar konden die Corinthiërs met hun democratiseerde kerkdiensten hel mee doen. Waar sommige mensen tegenop

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen