VU Magazine 1979 - pagina 141

Mü magazine 7

Groeiende weerstand tegen anti-kraakwet:

Raad van Kerken maakt bekeerlingen door Peter van Deutekom Het IS 5 mei 1970. Het vaderland viert opgetogen feest en herdenkt de bevrijding, een kwart eeuw geleden. Maar niet iedereen beleeft de dag met dezelfde vrolijke intenties. In een zonovergoten Amsterdam trekken al vanaf het vroege ochtenduur groepen jongeren door de stad om leegstaande panden binnen te dringen. ,,Aktie 7 0 " is aan de gang. Vanuit het hoofdkwartier van de BBK, de bond van beeldende kunstenaars, wordt aan de hand van lijsten met leegstaande panden de actie gecoördineerd. Massaal wordt Nederland die dag via acties in diverse steden geconfronteerd met het fenomeen kraken, het illegaal betrekken van leegstaande panden met het doel deze te bewonen. Vijfentwintig jaar bevrijding, vijfentwintig jaar woningnood, is het motto waaronder gekraakt wordt. En zoals gebruikelijk is Amsterdam Kabouterstad voortrekker in dezen. Het hoogtepunt van de actie vormt het bestormen door ruim honderd demonstranten van een al jaren leegstaand complex van de Amr<t-bank. op de hoek van de Vijzelstraat en de Herengracht, dat nadien meer vermaardheid zal krijgen ais het SOSA-gebouw, toevluchtsoord voor Surinaamse JM/7kies. De mobiele eenheid van de politie op haar beurt knuppelt na fel verzet vanuit en rondom de panden de gebarricadeerde ruimtes leeg en de bezetters worden massaal afgevoerd. De Amsterdamse binnenstad verandert in een slagveld en het vertrouwde beeld van charges, barricaden, brandstichtingen, aan en af rijdende ziekenwagens vormt het einde van het zilveren bevrijdingsfeest, van de herdenking van 25 jaar Moo/c Vrijheid. De gebeurtenissen vormen tevens het begin van een jarenlange maatschappelijke, politieke en juridische strijd tussen krakers, huiseigenaren en autoriteiten. In de eerste periode traden de justitiële autoriteiten nog tamelijk rwc7vi7'c77/,v/o,v op tegen de krakers die in brede kring nog het imago hadden van een stelletje langharig tuig dat zich gewelddadig aan andermans eigendommen vergreep. Langzamerhand is dat beeld veran-

derd. Het woningnood is huisbazenbrood en meer van dat soort slogans waarmee de krakers hun acties ondersteunen, krijgen wat meer respons. De politie raakt wat minder snel geneigd om bijvoorbeeld de wapenstok te hanteren tegen de krakers om zodoende de huiseigenaren de gekraakte panden leeg terug te bezorgen. De rechter is gaandeweg ook gaan inzien dat bescherming van de speculatiewinsten die het leegstaan en doorverkopen van de panden de huiseigenaren opleveren, wellicht van minder groot maatschappelijk belang\is dan bescherming van een sociaal goed als het recht op wonen dat krakers, moe van het jarenlange wachten op een behoorlijk dak boven hun hoofd, zich hebben toegeëigend. Wederrechtelijk, dat wel, maarde vraag is of je, waarde rechtvaardigheid botst met de rechtmatigheid, ten allen tijde de laatste moet laten prevaleren.

Huisvredebreuk De verwarring begon al in 1971 en was een rechtstreeks gevolg van de massale kraakactie in het Amro-gebouw op 5 mei 1970. De krakers werden aanvankelijk veroordeeld wegens huisvredebreuk, maar in hoger beroep door het Hof vrijgesproken.

December 1970. Kabouters kraken in Amsterdam een pand van de AMRO-bank, hoek Leidschestraat - Keizersgracht.

Ons hoogste rechtscollege, de Hoge Raad, gaf er op 2 februari 1971 de volgende uiteindelijke verklaring voor. De Raad besliste dat artikel 138 van het Wetboek van Strafrecht, waarin die ,,huisvredebreuk" omschreven staat, slechts gericht is op de bescherming van de bewoner van het bewuste pand, het pand moet duidelijk in gebruik zijn. Bij het kraken van een leeg pand is daar geen sprake van, dus valt het kraken niet onder huisvredebreuk, aldus de Raad. Eigenaren konden alleen maar bij de politie aankloppen om hun gekraakte panden te laten ontruimen als ze konden bewijzen dat de panden in gebruik waren. De Hoge Raad bracht wel enkele nuanceringen aan. Zo werd onder ingebruik-zijn ook begrepen het in staat van verbouwing verkeren van een pand. of regelmatige post die er bezorgd werd. dan wel borden met ic koop of te huur voor de deur of voor het raam. Bordjes die elke huiseigenaar natuurlijk wel ergens in z"n bureaula heeft slingeren. Ondanks deze toch wel ruime nuanceringen groeide de lobby van de wereld van huiseigenaren en makelaars naar regering en parlement om nou eens stevige maatregelen te treffen tenein-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen