VU Magazine 1983 - pagina 24

„En we hebben altijd nogal wat pretenties op dat punt: we zijn immers zo geëmancipeerd en zo. In de discussies daarover in de kamer hopen we dan ook voldoende aandacht te krijgen, al ben ik er niet voor 100 procent van overtuigd, dat deze richtlijn zo wordt doorgevoerd, dat de toets van de kritiek van de Europese Commissie uiteindelijk zal kunnen worden doorstaan. Aan de andere kant denk ik dat voor zeer veel kamerleden — en niet eens alleen de vrouwelijke — dit een zeer belangrijk punt is." Welbeschouwd achtte Elske ter Veld de verplichte invoering van de richtlijn vóór 1985 een goede stok achter de deur. Want naar haar zeggen hebben we uit de jaren dertig kunnen leren, „dat wanneer het economisch slechter gaat, de gemakkelijkste weg altijd lijkt te zijn om vrouwen minder rechten te geven." Zolang die einddatum nog niet bereikt is, zijn er echternoggeenjuridische beroepsmogelijkheden. Is na die datum het stelsel op dit punt niet gecorrigeerd, dan heeft deze Europese richtlijn, net als de voorgaande, directe juridische consequenties. Zij die hun recht willen halen kunnen dan naar het Europese Hof van Justitie om een procedure aan te spannen. Ter bevordering van gelijke rechten van mannen en vrouwen zijn inmiddels al twee eerder uitgevaardigde richtlijnen van kracht binnen de Europese Gemeenschap. Eén met betrekking tot gelijke beloning voor gelijke arbeid, een tweede betreffende gelijk behandeling van mannen en vrouwen bij aanstelling, ontslag, promotie en scholing. De laatste, aldus mevrouw Ter Veld, wordt overigens „schandalig slecht nageleefd". Met betrekking tot deze derde richtlijn, zo zei het Tweede-kamerlid ten slotte, kun je eigenlijk pas in januari 1985 in redelijkheid constateren of deze ade-

quaat is ingevoerd. ,,ls dat niet het geval, dan hoop ik dat mensen actie zullen ondernemen en naar het Europese Hof stappen." Opvallend was, dat de collega van Elske ter Veld in de tweede kamer, CPN-fractievoorzitster Ina Brouwer de volgende congresdag aanmerkelijk minder optimistisch bleek over de uitwerking van deze EG-richtlijn ten opzichte van de bevordering van gelijke rechten van vrouwen en mannen. Ina Brouwer stelde, dat gezien de vele interpretaties over de precieze eisen die de richtlijn stelt aan de sociale wetgeving, die nu al in omloop zijn, het ergste viel te vrezen. Mevrouw Brouwer meldde, dat zij zelfs al een interpretatie had vernomen, die inhield dat er aan de Nederlandse wetgeving op dit punt niets veranderd hoeft te worden. Voor Ina Brouwer was dat de reden om het oordeel van de Emancipatieraad te vermelden en zich uit te spreken voor niet alleen het schrappen van de formeel discriminerende bepalingen uit de wetgeving, maar om eveneens te bezien in hoeverre op het oog neutrale regels in de praktijk de ongelijkheid tussen mannen en vrouwen, op het gebied van de sociale zekerheid, in de hand werken.

Kostwinnerschap splijtzwam in icabinet Lubbers? De twee partijen, vertegenwoordigd in het kabinet Lubbers, CDA en WD, zijn het niet op voorhand eens over het kostwinnersbegrip. Terwijl veel christendemocraten hetkostwinnersdenken nog niet geheel willen loslaten, ook al vanwege hun eigen kijk op de rol van het gezin in de samenleving, stellen de liberalen zich vierkant op achter het individualiseringsprincipe. Bij de behandeling van de regeringsverklaring, anderhalve maand geleden, pleitte VVD-fractievoorzitter Nijpels voor een „grotere zelfredzaamheid voor beide seksen"; voor mannen, omdat ze vaak nauwelijks voor zichzelf kunnen zorgen, voor vrouwen, omdat ze vaak financieel afhankelijk zijn van de man. Tegen de achtergrond van het groeiend aantal echtscheidingen levert die hulpeloosheid van beiderlei kunne problemen op. „In dit licht accepteren wij geen barrières die de gehuwde vrouw ontmoedigen om betaald werk te aanvaarden. O We zullen dat in de komende kabinetsperiode goed in de gaten houden", aldus een enigszins dreigende Ed Nijpels.

Het ei van Columbus Hoe groot het gelijk van de bestrijders van het kostwinnersbeginsel ook mag zijn, er zijn bij de herziening van het huidige stelsel barrières te nemen die beslist niet onderschat moeten worden. Al te optimistisch lijkt het standpunt van Ina Brouwer, dat een ander, volledig geïndividualiseerd systeem vrij simpel te bedenken is en dat alleen de financiële kantvan de zaak „ n o g even moet opgelost". Het is méér dan even een vlekje wegwerken. Wr. P. F. van Loo, beleidsmedewerker bij het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, lichtte op het congres de belangrijkste problemen toe. Ook hij was overigens van mening dat het twee-trajectensysteem met de bijbehorende toeslagenregeling, niet de meest principiële en beste oplossing is, en sprak zich uit voor een individuele minimumuitkering, die niet wegvalt tegen de inkomsten van anderen binnen een leefeenheid. Maar hij betwijfelde of men bij de op handen zijnde stelselherziening al zover zou kunnen komen. Belangrijkste hinderpaal, aldus Van Loo, is de manier waarop de arbeid in Nederland nü verdeeld is. Ondanks de veranderingen die daarin zichtbaar worden, is een groot deel van de Nederlandse gezinnen nog afhankelijk van het inkomen van de man. ,,Afschaffing van de toeslagenregeling zou voor die gezinnen kunnen betekenen, dat zij, bij voorbeeld bij ontslag of arbeidsongeschiktheid, aangewezen raken op een

ina Brouwer (foto AVC-VU-Steve de Reus)

vu-Magazine 12(1983) 1 januari 1983

De CPN-fractievoorzitster, Ina Brouwer reageerde. „ik heb het roerende betoog van de heer Nijpels over emancipatie gehoord. Wanneer ik dan om mij heen kijk en let op de samenstellirtg van de regering, constateer ik dat zij een zware taak heeft te volbrengen. Het overgrote deel van de regering bestaat immers uit mannen, terwijl als ik mij niet vergis, dat toch geen weerspiegeling is van de samenstelling van de Nederlandse bevolking." Gelet op de woorden van mevrouw Brouwer, kan Nijpels zijn controlerende taak meteen aanvatten, want „deze regering maakt betaald werk voor gehuwde vrouwen in de praktijk onmogelijk, door te bezuinigen op juist die gebieden, waar veel vrouwen werkzaam zijn", ze stelt daarvoor „vrijwilligersbeleid" in de plaats en maakt t>ovendien het kostwinnersbegrip opnieuw tot kern van het bezuinigingsbeleid. Zou Nijpels inderdaad werk maken van zijn kritische voornemen, dan kan het kostwinnerschap wel eens een splijtzwam worden in het kabinet Lubbers. •

uitkering, die aanmerkelijk lager is dan het sociaal minimum voor het gezin." Dat zou voor mr. Van Loo minder een probleem zijn, wanneer „de financiële afhankelijkheid het resultaat zou zijn van een bewuste en vrije keuze van de partners, omdat men dan ook de aan die keuze verbonden risico's zou hebben te aanvaarden. Maar de zaken liggen op dit moment nog anders." Invoering van een individueel, onbeperkt recht op een basisuitkering op sociaal-minimumniveau lijkt' het ei van Columbus. Maar daaraan kleeft, volgens de ministeriële beleidsmedewerker een laag-bij-degronds, zij 't ernstig bezwaar: een dergelijk systeem is onbetaalbaar en blijft dat, óók wanneer tegelijkertijd alle „bovenminimale" uitkeringen worden afgeschaft. Het lijkt een schier onoplosbaar probleem: de meest vu-Magazine 12 (1983) 1 januari 1983

23

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen