VU Magazine 1986 - pagina 373

den van Gorbatsjov, die iets grotere nadruk dan vroegere Sovjet-leiders lijkt te leggen op het aanwakkeren van tegenstellingen tussen West-Europa en de V.S. "Het is in dit verband echter van belang zich te realiseren dat de verschillen van mening binnen het Atlantisch Bondgenootschap vaak niet het resultaat zijn van een bewust Sovjet-beleid, maar van concrete tegenstellingen tussen de Verenigde Staten en West-Europa. Dat Moskou daarbij meestal de kant kiest van West-Europa heeft vooral te maken met het gegeven dat de Westeuropese positie nu eenmaal vaker strookt met de belangen van de Sovjet-Unie dan met de Amerikaanse stellingname." Nederland Henk Leurdijk, auteur ook van het artikel "Tussen NAVO en neutralisme" in het aprilnummer '86 van VU-Magazine, stelt in zijn hoofdstuk over het Nederlandse veiligheidsbeleid over de kruisraketten, dat er in de nog resterende twee en een half jaar voor de feitelijke plaatsing nog allerlei verrassende ontwikkelingen mogelijk zijn. Door de verkiezingsuitslag van 21 mei van dit jaar liggen die echter slechts op het vlak van een Amerikaans-Russisch akkoord. Ko Colijn en Paul Rusman schenken o.a. aandacht aan de materieelsamenwerking in West-Europa. "De overlevingsdrang van de verschillende nationale defensiebedrijven op korte termijn belemmert (...) het vinden

Een demonstratie bij de vliegbasis Woensdrecht, enkele dagen voor de Tweede Kamerverkiezingen. Bij de gem een teraadsverkiezingen hadden de partijen die plaatsing steunden, de meerderheid behaald. Kan de vredesbeweging de sympathie van de bevolking behouden?

van een structurele oplossing (samenwerking) op langere termijn. Kon de marine eerder betrekkelijk ongestoord haar materiaalprojecten uitvoeren, de Walrus-affaire bracht daarin verandering. De auteurs verwachten dat de spanning tussen de marine en de politieke leiding de komende jaren eerder zal toe- dan afnemen.

Van den Broek en Lubbers hebben bij hun bezoeken aan Koeweit, de Verenigde Arabische Emiraten, Oman, Jordanië en Bahrein de leverantie van vliegtuigen, mijnenjagers en elektronica aangekaart en Lubbers bood in Portugal de export van M-fregatten aan. Vredesbeweging, kerken en openbare mening Diverse schrijvers leverden bijdragen aan het omvangrijke hoofdstuk "Vredesbeweging, kerken en openbare mening", Leon Wecke, Dick Benschop, Michiel van Alphen, Philip Everts en Jan Hofman. In de inleiding wordt de verkiezingsuitslag van 21 mei het failliet van de anti-kruisrakettenstrategie van politiek links en de vredesbeweging genoemd. Men is weer terug bij "af". Het volkspetitionnement bleek oktober 1985 weliswaar getekend door 3.743.455 Nederlanders, maar tekenen van vermoeidheid traden ook op in de publieke opinie. Een teken aan de wand voor de vredesbeweging wordt genoemd het feit dat bij de gemeenteraadsverkiezingen, maart 1986 de partijen die plaatsing steunden in de gemeenteraad van Woensdrecht een meerderheid behaalden. "Het zou er wel eens op kunnen wijzen dat de vredesbeweging niet in staat is bij langdurige acties de sympathie van de plaatselijke bevolking te behouden."

Wapenexport vanuit Nederland Colijn en Rusman analyseerden ook de Nederlandse wapenproduktie en wapenhandel. De elektronische en optronische industrie lijken minder last te hebben van de stagnatie in de wereldhandel dan andere sektoren. Voorts valt in het afgelopen jaar een vrij sterke stijging van het meest "lethale" deel van de uitvoer, dat wil zeggen oorlogswapens en munitie te constateren. Niet alleen via het werven van compensatie-opdrachten, maar ook door budgettair en industriebeleid voert de overheid een actievere wapenexportpolitiek. Wapenproducenten reisden mee met het koninklijk bezoek aan India in januari, staatssecretaris Van Houwelingen was nov.'BS in Egypte voor de export van mijnenvegers, de bewindslieden De Ruiter, Bolkestein en Van Houwelingen voeren tussen februari en mei '86 met het marine-smaldeel Fairwind mee door Azië om de waar aan te prijzen van o.a. defensiebedrijven. Van Aardenne begaf zich naar Australië en Canada (hier was ook De Ruiter) voor de levering van onderzeeboten.

>., •§ :§ a: -§ = ^

Onderzoek naar alternatieven Het Jaarboek wordt afgesloten met een door Ben Dankbaar geschreven hoofdstuk over het onderzoek naar alternatieven in het defensiebeleid. De afgelopen jaren werd dit onderzoek krachtig gestimuleerd door de in brede kring gevoerde discussies over de Airland Battle-doctrine van het Amerikaanse leger en het zogenaamde FOFA-plan (Follow-On-Forces-Attack) van Generaal Rogers. Het hoogtepunt van de discussies lag in de jaren 1983/1984, maar sindsdien is het zwaartepunt in de publieke belangstelling verschoven naar het SDI-gebeuren. "Atoombommen en ruimteraketten hebben blijkbaar nog niets van hun "sex-appeal" verloren. De science-fictionachtige beschouwingen (verluchtigd met fraaie, al dan niet bewegende beelden) over Star-War scenario's vinden gretiger aftrek dan - om maar iets exotisch te noemen - overpeinzingen over de lessen van de oorlog tussen Iran en Irak voor het Europese slagveld. Toch zijn er genoeg argumenten om te stellen dat het laatste heel wat relevanter zou zijn." Het Jaarboek sluit af met een lijst van de belangrijkste recente publikaties op het gebied van Vrede en Veiligheid. Het wordt uitgegeven door het Interfacultair Samenwerkingsverband Vredesvraagstukken aan de VU en uitgeverij Samsom, Alphen aan den Rijn. D

327

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen