VU Magazine 1996 - pagina 339

Eeuwige roem voor blote mannen W i e denkt dat sportverdwazing iets van deze tijd is, vergist zich deerlijl<. Ool< de oude Grieken wisten er raad mee. De Olympische Spelen waren niet voldoende om hun meer dan modale behoefte aan wedkamp en andere, om strijd geleverde lichamelijke inspanning te bevredigen. Daarom organiseerden zij op vaste tijdstippen ook nog eens meerdaagse sportevenementen als de Pythische en de Panathenaeïsche Spelen. En zachtzinnig ging het er ook toen al niet aan toe: in ruwheid deed het onderdeel pankiation (een combinatie van vuistvechten en worstelen) beslist niet onder voor de omstreden hedendaagse vechtsport free fight. Met een neus voor actualiteit, organiseert het Allard Pierson Museum (archeologiemuseum van de Universiteit van Amsterdam) deze zomer een expositie over de Olympische Spelen onder de titel 'Van Olympia tot Atlanta - een hink-stap-sprong door de geschiedenis van de Olympische Spelen'. Niet toevallig: het is dit jaar precies een eeuw geleden dat op initiatief van de Franse idealist Pierre de Coubertin een doodgewaande Griekse traditie nieuw leven kreeg ingeblazen. Het museum heeft daartoe al het archeologisch materiaal uit het magazijn gehaald dat ook maar enigszins met sport en spelen verband houdt. Zoals het beeld van 'de wagenmenner van Delphi', ene Polyzales uit Gela, die het winnende span tijdens de Pythische Spelen van 474 voor Chr. overigens helemaal niet mende, maar eigenaar was van de

paarden. Dat hij nietemin dit beeld voor zichzelf in brons liet oprichten, illustreert hoe groot sportief verkregen aanzien, en hoe borstklopperig bobo's altijd al geweest zijn. Hoofdbestanddeel van de gelegenheidsexpositie vormen de grote hoeveelheid kleiner spul - vooral aardewerken vazen en kruiken of brokstukken daarvan, met afbeeldingen van sportieve aard - en een maquette van het heiligdom Olympia, waar de Spelen destijds werden gehouden. Uit wat er te zien is aan hardlopende, worstelende, paardrijdende, discuswerpende en anderszins lichamelijk actieve, blote mannen (vrouwen mochten niet meedoen), valt goed op te maken hoe het er tijdens die oerspelen aan toeging. Vijf dagen duurde dit van origine religieuze feest: een openingsceremonie, inclusief het afleggen van de eed en een offer aan Zeus, op de eerste dag; paardenrennen en de vijfkamp op de tweede; op de derde dag andermaal een offer aan Zeus, gevolgd door de hardloopnummers en een religieus feestmaal; zware atletiek (worstelen, boksen en pankration) op de vierde; en op de vijfde dag de kransuitreiking, een dankoffer aan Zeus en een gezamenlijke dis om het geheel feestelijk af te sluiten.De eerste Spelen vonden 776 v. Chr. plaatS; het jaar waarin Koroibos uit Elis het stadium in een winnende tijd liep. Dat stadium, waarnaar later het complex zou worden genoemd waar sportieve gebeurtenissen doorgaans plaatsvinden, was een afstandsmaat die precies 192,28 meter bedroeg. En dat we nti nog weten wie de eerste winnaar was, toont aan dat zo'n gelauwerde atleet kon rekenen op eeuwige roem. Daarmee moest hij het doen, want prijzen waren er bij de Olympische Spelen niet te verdienen (wèl bij de Panathenaeïsche bijvoorbeeld). Het ging om de eer, èn om een krans, vervaardigd van olijftakken

foto: M. Bootsman

die gesneden waren van de heilige olijfboom van Zeus himself. Ook van sponsoring was nog geen sprake, al is het tekenend dat een van de uitgestalde scherven de afbeelding toont van Nike, voor de oude Grieken de zegebode en personificatie van de overwinning, die op de goede afloop van de Spelen alvast een stier offert. Die naam, maar dan op z'n amerikaans uitgesproken, zullen we deze van sportieve mega-evenementen vergeven zomer nog heel vaak horen. Gert f. Peelen De expositie 'Van O l y m p i a t o t A t l a n t a ' is nog t o t en m e t 28 juli te zien in het Allard Pierson Museum, Oude T u r f m a r k t 127 in A m s t e r d a m . Openingstijden: dinsdag t o t en m e t vrijdag van 10.00 t o t 17.00 uur; zaterdag en zondag van 13.00 t o t 17.00 uur. Telefoon: 020 5252 556.

WCS JULI - AUGUSTUS 1 9 9 6

55

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen