VU Magazine 1997 - pagina 64

De televisie lijkt de jaren-vijftig-gezelligheid van toverlantaarn en dia-avond geheel te hebben verdrongen. Maar de beeldhonger is van alle tijden; hij wil gestild, bij voorkeur via een opening, niet veel groter dan een sleutelgat. Want in ieder mens schuilt een voyeur. De menselijke zintuigen laten zich gretig en gemakkelijk misleiden. In kippensoep hoeft geen kruimel kip te zitten om toch naar kippensoep te smaken. Kunstmatig opgewekte geuren moeten onze kooplust in warenhuizen bevorderen, of ons tot een bepaalde partnerkeuze verleiden. En of de muziek die we horen nu door echte instrumenten of door een slimme synthesizer is voortgebracht zal de meesten van ons in feite worst wezen. De visuele waarneming maakt op deze zintuigelijke lichtgelovigheid geen uitzondering. Proef op de som. Fotografeer een object van enige afstand, doe een stap naar links en fotografeer datzelfde, in de tussentijd roerloos gebleven, object dan nog een keer. Bekijk de eerste foto met het rechter- en de tweede met het linkeroog en zie: een driedimensionale waarneming van het object dat los en bijna tastbaar in de ruimte lijkt te staan, tekent zich af in onze hersenen. Twee platte, papieren plaatjes hebben een loopje met ons genomen. Proef nummer twee. Teken op een brede strook papier een figuurtje, doe dat enkele centimeters ernaast nogmaals met een miniem verschil, en herhaal dat tot de strook vol is. Plak de uiteinden aan elkaar en bevestig de strook aan de binnenkant van een trommel, waarin een smalle verticale gleuf is aangebracht. Laat de trommel dan ronddraaien, kijk door de gleuf en zie: het getekende figuurtje komt tot leven! Het feit dat een beeld een fractie van een seconde na de waarneming nog op ons netvlies nabrandt en de afzonderlijke beeldjes zodoende naadloos aan elkaar geplakt lijken, suggereert beweging. Wij hebben ons andermaal laten bedotten. De tweede vorm van visuele misleiding is meer succesvol gebleken dan de eerste: aan het verschijnsel 'nabeeld' hebben wij tenslotte de film en alle daarvan afgeleide vormen van bewegende beeldinformatie, inclusief televisie en video, te danken. Toch is de eerste, die begin jaren zestig de handzame 'viewmaster' in menig huisgezin deed belanden, als visuele ervaring veel spectaculairder.

H , lAVfARl/fEBRUARI

ïr

y

199/

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen