De verflauwing der grenzen - pagina 14
Rede bij de overdracht van het rectoraat aan de Vrije Universiteit op 20 october 1892
;
12
reeds lang
met
en
zijn
onttroning-
de welige
is
van het systematisch Pantheïsme tot stilstand gekomen.
bloei
De
onttroond,
wijsbegeerte
zucht
haar gehoorzalen verlaten. Allerwegen
ziet
men onder haar men,
Nu men
inzinking,
haar
meer philosopheert, Erdmann terecht klaagt, de markt
geestelijke impotentie 35).
overstelpt
haar
„Abgelebtheit",
gelijk
zelf niet
met Philosophie- Gesc/uc/z/e 36). Spencer heeft over zee het Agnosticisme d. i. de onmacht om tot hoogere kennis te komen, zelf
reeds
systeem verheven
tot
Herbart geldt nu reeds
De
De
37).
als in wijsheid
zoolang vergeten
boven Hegel uitgaande
Nieuw-kantianen gaan op Kant terug
39),
38).
een enkele tot op
En als om te toonen, hoe men een zeer ö;/poëtischen naam kan dragen, en toch op het geniale in den dichtergeest zich blind kan staren, heeft de Weener hoogleeraar Knauer, Leibnitz.
in
breed
Robert Hamerling geproclameerd tot den
betoog,
grootsten aller wijsgeeren, door wien de sluitsteen
van haar paleis was ingezet
in
den gevel
40).
Hiermee echter zijn aan het „ewig verschlindende, ewig wiederkauende Ungeheuer", gelijk Goethe het Pantheïsme noemt 41), de tanden nog niet uitgebroken. Toen onlangs de het verbod van Roest ten
Loosduinschen
den ingang,
ger
weg
dit
spijt,
doorzett'en,
socialisten,
hun electorale meeting op den hadden ze op een bord
woord van Opzoomer geplakt
bij
„Ieder bur-
:
als lid des volks, mede deel i?i de soicvereiniteit!' nu een misbruik, zoo ge wilt, van het professorale woord, maar erken voor het minst, dat zóó steeds de loop van het principieele woord is. Het gaat uit van den katheder, maar als het in de zalen der wijsgeeren reeds lang herroepen of ook gewogen én te licht is bevonden, blijft Jieeft,
Noem
het
dit
nog lange jaren hangen
in
de lagere sferen
invloed op de speciale wetenschappen
;
heerscht
;
in
oefent zijn
onze hand-
boeken; doet opgeld in onze romanliteratuur; schittert als klatergoud in de dagbladpers vervalscht de bezieling onzer dichters kleurt door Schlag-wörter den conversatietoon en woelt in ;
;
de kringen der middelmatigheid, of van wat de Duitschers het „Philisterthum" noemen, de zoo machtige publieke opinie geheel
om
42).
Zoo,
om
een enkel voorbeeld te noemen, heeft wel
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 1 januari 1892
Abraham Kuyper Collection | 104 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 1 januari 1892
Abraham Kuyper Collection | 104 Pagina's