E voto Dordraceno : toelichting op den Heidelbergschen Catechismus - pagina 475
Derde deel
XXXIVa. HOOFDSTUK
ZOND,
over
Wet van den
der
het gebruik
IV.
477
beginne aan een merkelijk veschil
tusschen de Luthersche en Gereformeerde godgeleerden bestaan heeft. Niet
daarom de Gereformeerde meer naar het type van den Roomschen Catechismus te werk gingen. De Roomsche Catechismus toch (Catechismus dat
'
Romanus) zag eerst drie jaren na den Heidelberger, in 1566, het licht. Men moet zich toch niet voorstellen, alsof er reeds vóór de Reformatie, in periode der Middeleeuwen een eigenlijk gezegde Catechismus in
de
heel
gebruik was. De Middeleeuwen kenden zulk een lee^'boek niet, en Luther er de geniale schepper van. Eerst
is
mus
tegen te werken
liet
den kundigen Petrus
den invloed van Luthers Catechis-
een
Canisius
Anti- catechismus ontwerpen, die pas
uitkwam, nadat Luthers Catechismus reeds
1554
in
om
keizer Ferdinand door den pater der Jezuïeten,
Genève reeds
in 1537 en 1542
in 1529
waren verschenen. En
zelfs
en die van
was deze Anti-
catechismus van Canisius nog niet eens leerboek voor het volk. Als zoodanig gaf Canisius eerst in 1566 zijn kleinen Catechismus
men
dat ook de
waar,
Al
is
het dus volko-
Roomsche Catechismus, evenals de
Heidelberger,
uit.
de Tien geboden na de Twaalf artikelen behandelt, zoo
daarin
sche
den Heidelberger,
Catechismus gevolgd.
1)
Iets
wat evenzoo
voor de
noch aan den Catechismus van Leo Judae,
Calvijn, die beide de Tien
het geval
was
in de beide
gelijk
men weet
werk
der Verlossing. Het
1
)
De
geboden vooraf lieten gaan.
Catechismussen die a Lasco
Nederlandsche vluchtelingen in Londen, en vroeger reeds voor
de kerk van Emden, had opgesteld.
is
Room-
toch de
Ja, zoozeer gaat de Heidelberger hierin zelfstandig
te werk, dat hij zich niet stoort
noch aan dien van
is
en niet de Heidelberger den Roomschen
Tie^i
Ook
in zijn IwshY«^ie
is
zijn,
waren
een lange, breede periode in de Christelijke kerk geweest, dat
dit lange
men
korte summier, en de wet van Sinaï feitelijk beschouwde als niet
de Christelijke
religie
;
en eigenlijk
geboden het gemeengoed van
alle
is
het eerst dank
gedoopten
is
de aandacht vestigden waren de scolastieken.
beteekenis der
lex vetus
(der
het
hij tot
derhalve aan geen twijfel onderhevig, of dit
nu zoo algemeen bekend
geboden, die
behandelt Calvijn
komt
eerst de Tien geboden, en daarna eerst
oude wet) toe
zij
eeuwen
Er
niet.
zich bepaalde tot het
meer thuishoorendein
de Reformatie, dat de kennis der Tien
geworden. De eerste die op de Tien geboden weer Zij
gevoelden voor het eerst behoefte,
te lichten.
En
het
is
om
de
aan deze scolastieke en
met name aan Thomas Aquino, dat de kerken der Reformatie ongemeen
veel voor
de
uitlegging der Tien geboden te danken hebben. Toch ontga het de aandacht niet, dat ook
Thomas Aquino de Tien geboden nog de vraag: of de oude uitlegging van
Summa
de
Wet
Tien
altoos behandelde als de oude
ons nog bindt. Ook wane
men niet,
dat
Wet, en begint
Thomas
met
reeds een breede
geboden achterepn zou gegeven hebben. Die vindt men in
zijn
nergens. Zijn moraal volgt een eigen kader; en slechts voor zoo ver de Tien ge-
boden, deels als verschijnsel, deels als afzonderlijke geboden in dat kader passen, ze terloops ter sprake.
komen
7
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 1 januari 1892
Abraham Kuyper Collection | 631 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 1 januari 1892
Abraham Kuyper Collection | 631 Pagina's