Ad Valvas 1974-1975 - pagina 5

AD VA LVA S ­ ­ 23 A UGUSTUS 1974

5

Vervolg van pagina 4

echter andere spullen kopen zo­ als een fietsband d a n moet d a t helemaal uit Serenje komen — als h e t d a a r al voorradig is — en d a t m a a k t de prijs erg hoog. I n de meest afgelegen dorpen In Zambia is nog wel bier of cola t e krijgen — zelfs dat hebben ze i n M a p e ­ pala niet. Ik zal h e t moeten doen m e t h e t zelfgemaakte bier, c h i ­ pumu, een drabbige p a p gemaakt van gierstmeel die een week op temperatuur gehouden is. Ook h e t eten is vrij eenzijdig, 's Morgens een pap van maismeel in water ge­ kookt en 's middags een Nshima, weer een maispap m a a r n u wat dikker die je met de h a n d moet kneden en vervolgens moet m e n ­ gen m e t antilopevlees of p o m ­ poenbladeren al n a a r gelang de welstand van de gastheer. Het avondeten is hetzelfde. Een van de grootste problemen waar ik mee t e k a m p e n heb is mijn huidskleur. A ls blanke word ik overal met h e t grootste respect behandeld. Het beste eten, de beiäte stoel worden altijd a a n g e ­ boden a a n de blanke Bwana. Nie­ m a n d voelt zich goed genoeg en d a a r o m eet ik (helaas) vaak a l ­ leen. MEDICIJNMAN I n h e t rapport d a t ik moet schrij­ ven over de toestand in Mapepala m a a k ik melding v a n de afwezig­ heid van elke medische voorzie­ ning. Het dichtsbijzijnde zieken­ huis is in Serenje. Veel mensen komen d a n ook vragen om medi­ cijnen. Oogziekten, struma, zwe­ ren en malaria ztjn even normaal als b ^ ons een verkoudheid. De Zambiaanse regering probeert er wel wat a a n te doen, m a a r een van de grootste problemen is d a t de mensen zo verspreid wonen. Er wordt d a n ook geprobeerd om door middel v a n hergroepering grotere wooneenheden t e schep­ pen. De regering belooft subsidies bij het bouwen van huizen, water­ p u t t e n en ziekenhuizen, m a a r on­ der meer door de gebrekkige p l a n ­ ning komt hier weinig van terecht zodat veel m e n s e n weer op h e t traditionele niveau terugvallen. Zo ook in Mapepala. Door middel van een agrarisch p l a n is m e n er in geslaagd 27 boeren blj elkaar te krijgen. D a t is op zich al moeUük w a n t veel m e n s e n geloven nog in boze geesten die m a c h t over j e k u n n e n krijgen als je te dicht bij d e b u u r m a n woont. Kunstmest e n t r a k t e r e n worden beloofd om de mensen over te halen. Het eerste j a a r gaat alles goed omdat h e t plan gezien wórdt als een s t a t u s ­ symbool. Het tweede j a a r echter komt de tractor die h e t l a n d moet ploegen n ä de planttijd, h e t zaad Is te laat en de­kunstmest blykt door onverklaarbare oorzaak ver­ dwenen. Gevolg: h e t komende jaar ondervoeding i n Mapepala. MlJn gastheer ziet h e t niet meer zitten en wil overgeplaatst wor­ den. Het is de vraag of h e t elders beter is. « E T ONDERWIJS Met m a n en m a c h t wordt gepro­ beerd om h e t grote a a n t a l analfa­ oeteh in een p a a r j a a r drastisch te verminderen. Het Zambiaanse onderwijssysteem is op Engelse leest geschoeid m e t Engels als of­ ficiële t a a l . Het resultaat valt

echter tegen. De meeste kinderen wonen ver v a n de school e n moe­ t e n soms 50 kilometer lopend of per fiets afleggen. Ze blijven d a n ook meestal v a n zondag tot en met vrijdag in een p a a r h u t t e n bij de school slapen. Ze moeten voor h u n eigen eten zorgen e n de meeste ouders vinden h u n kind daarvoor te jong en houden h e t thuis. Ook moeten veel kinderen thuis blijven om mee t e helpen op h e t land. Bovendien krijgen slechts weini­ gen de mogelijkheid om verder te leren. PROBLEMEN Na deze 10 dagen in de bush wor­ den we per auto opgehaald en n a a r Sei­enje vervoerd waar we ons de volgende dagen bezighouden met h e t bespreken en evalueren v a n de ervaringen die we i n de praktijk opgedaan hebben. Het resultaat hiervan word d a n door­ gesproken m e t a m b t e n a r e n op provinciaal niveau. Het grote p r o ­ bleem is d a t veel van deze a m b ­ t e n a r e n zich verschuilen a c h t e r h e t feit d a t er weinig geld be­ schikbaar wordt gesteld voor de ontwikkeling v a n h e t platteland. Soms h a d ik h e t gevoel d a t ik in een enorme lachspiegel keek: een a a n t a l technieken hebben ze v a n de Engelse kolonialen, overgeno­ men m a a r zijn niet goed verwerkt in h u n eigen cultuur. Vaak den­ ken de ambtenaren dan ook alleen a a n h e t behoud van h u n baan. Ik geef ze niet helemaal ongelijk, want werkeloosheid in Zambia is beslist niet aantrekkelijk. COPPERBELT N a d a t de groep in een t u m u l ­ tueuze ontvangst 173 golfplaten h a d aangeboden a a n h e t dorpje Mabonde, en per ongeluk h e t eten van de gouverneur h a d op­ gegeten, werd een begin gemaakt m e t h e t toeristisch gedeelte van de reis dat ongeveer een week zou duren. P a s in de Copperbelt, de streek in Zambia waar de kopermijnen liggen merk je hoe compromitte­ r e n d je witte huid is. Het grenze­ loze verschil d a t je daar ziet t u s ­ sen blank en zwart gaf velen van ons toch wel gewetenswroeging. Krottenwijken waar soms 60.000 mensen in de meest armoedige omtandlgheden moeten leven n a a s t groene wl)ken met grote villa's waar de top van de Zam­ biaanse mijnen een rijk en rustig leven leidt d a t doet denken a a n de verhalen uit ons voormalig Ne­ derlands Oost­Indié. Regelmatig breken hier in deze streek rellen uit; overal op straat zie je Zwarte agenten met machinepistolen. Ook de blanken voelen zich niet lekker. I n elke t u i n lopen m i n ­ stens 2 forse h o n d e n en h e t geblaf begeleidt je als je 's avonds door de straten loopt. Het was typerend d a t deze o n ­ rechtvaardigheid ook by de a n ­ dere toeristische bezienswaardig­ heden de groepsdiscussies bleef beheersen. Ik heb h e t gevoel dat deze reis de studenten wat pro­ bleemgevoeliger heeft gemaakt. De kolossale problemen van een ontwikkelingsland zijn gaan léven. Het is alleen de v r a a g of zij er iets a a n k u n n e n veranderen. Mis­ schien dat zij als toekomstige poli­ ticologen er een a a n t a l m e n s e n van k u n n e n overtuigen d a t h e t sturen van geld alleen ons niet van onze plicht ontslaat om ook daadwer­ kelijke hulp te verlenen. D a t h e b ­ ben ze wel kunneti zien.

^ß

MENSA­PRIJZEN STIJGEN Met ingang van 1 september zullen een a a n t a l prijzen in de mensa verhoogd worden. De warme maaltyd gaat van ƒ 2,75 n a a r ƒ 3,00, de koffie gaat 20 cent en de thee 10 cent per kop kosten. Ook bier en frisdranken zullen in p r g s stygen. Volgens de interne beheersdienst zijn deze prijsstijgingen te wüten a a n de sterk gestegen inkoopprijs

en loonkosten. Het kopje VUkoffie kost de I B D op dit m o m e n t al 17 cent en een warme m a a l t y d ƒ 2,75. Als m e n dan ook nog de loonkosten over 1975 (1,5 miljoen) en de extra schoonmaakkosten (175.000) in h e t oog houdt is h e t onvermijdelijk d a t een a a n t a l prijzen verhoogd moeten worden. Toch is de prijsstijging minder d a n h e t ministerie voorgesteld h a d gezien de trend. De IBD tekent hier wel by a a n d a t op de VU hoe langer hoe meer

•

opgaat dat de vervuiler betaald. Op t a l v a n fakulteiten is de chaos regelmatig dermate groot dat ext r a schoonmakers ingeschakeld moeten worden Plastic Over h e t invoeren van verpakte vleeswaren zegt de IBD dat de Inhoud hetzelfde gewicht heeft. Bovendien is deze methode hygiënischer. Het gebruikte plastic is biologisch afbreekbaar.

• * • • • •

MENSAPRIJZEN NOG VERDER OMHOOG? De prijs van een w a r m e maaltijd in een studentenmensa moet o m hoog. Mensa's voor studenten en kantines voor h e t personeel moeten b ö elke universiteit of hogeschool worden samengesmolten t o t één centrale dienst. De exploitatiesubsidie a a n verenigingseettafels dient t e worden voortgezet, tot h e t tydstip waarop ten aanzien van de gezelligheidsverenigingen en h u n eettafels een nieuw beleidss t a n d p u n t is geformuleerd. Dit zijn enkele van de aanbevelingen n i t h e t rapport van de Werkgroep Studenteneettafels en K a n t i n e s in universitaire gebouwen, d a t deze zomer a a n staatssecretaris Klein is aangeboden. De werkgroep, die in november 1973 m e t h a a r werkzaamheden begon, kreeg ondermeer tot t a a k een onderzoelc in te stellen n a a r de behoefte a a n kantinefaciliteiten in de gebouwen van wetenschappelijk onderwijs. Voor de organisatie, de inrichting en exploitatie van deze kantines diende de werkgroep richtlijnen op te stellen. Verder kreeg zy als opdracht voorstellen te doen over de functie en exploitatie van algemene mensae en verenigingseettafels in de kom.ende jaren. Vorig j a a r heeft de regering b e sloten geen investeringssubsidies meer beschikbaar te stellen voor studenteneettafels en toen de werkgroep d a a r n a a r informeerde liet staatssecretaris Klein weten dat h y ook de exploitatiesubsidie van dertig cent p e r m e n s a m a a l tyd wil afschaffen. Het wegvallen van deze subsidie kan zyns inziens gecompenseerd worden in het kader van de nieuwe regeling' voor de studiefinanciering. Volgens de werkgroep betekent dat, dat studentenmensae nog slechts gedurende een overgangst e r m y n h u n functie als gesubsidieerde studentenvoorzieningen zullen vervullen; d a a r n a zullen ze overgaan in centrale kantines. Het opheffen van de speciale situatie van de studenten in dit opzicht sluit wel a a n bü' de integratiegedachte, m a a r de nieuwe regeling van de studiefinanciering zal de studenten d a n wel in s t a a t moeten stellen om de hogere p r y zen voor de maaltyden te betalen. -. GEZELLIGHEIDSVERENIGINGEN De eettafels van de studentengezelligheidsverenigingen nemen een a p a r t e plaats in. Doordat de

ledenaantallen van de gezelligheidsverenigingen de laatste j a ren teruggelopen zyn en de kosten van de exploitatie van de verenigingsgebouwen — sociëteiten, eetzalen en keukens — enorm gestegen zyn zou afschaffing van de subsidies voor de verenigingen een probleem vormen. De werkgroep acht het om verschillende redenen een p u n t v a n goed bestuur dat de m a a l t y d subsidie voor verenigingseettafels gecontinueerd wordt totdat een beleidsstandpunt is geformuleerd t e n aanzien van de studentengezelligheidsverenigingen óf t o t dat de invoering van het nieuwe studiefinancieringssysteem een alternatief biedt voor h e t wegvallen van deze subsidie. Het gaat i m mers niet alleen om de subsidiëring van verenigingseettafels, m a a r ook om de positie van de studentenverenigingen zelf. O m d a t voor de omvorming van de algemene mensea tot centrale u n i versitaire kantines nog een a a n t a l organisatorische vraagstukken zal moeten worden opgelost èn omdat voor de verenigingseettafels een overgangstermyn in a c h t moet worden genomen stelt de werkgroep voor om de bestaande subsidie van dertig cent per m a a l t y d In elk geval tot 1 september 1976 te handhaven. DUURDlERE MAALTIJDEN De werkgroep heeft veel a a n d a c h t besteed a a n de eisen die moeten worden gesteld a a n de exploitatie v a n de kantines voor studenten en personeel. Hierover kon men h e t in de werkgroep echter niet eens worden. De departementale leden van de werkgroep vinden dat voor deze kantines dezelfde regels moeten

gelden als voor de. kantines i n de ryksgebouwen. D a t betekent dat h e t ministerie de pryzen van de koffie en t h e e vaststelt en d a t de p r y s van een warme m a a l t y d zou stygen van plm. ƒ 2,50 tot ƒ 3,75. De leden van de werkgroep uit de universitaire gemeenschap hadden hiertegen bezwaar: enerzyds vinden zy d a t de instellingen een zekere marge moeten hebben om zelf h u n pryzen vast t e stellen, anderzyds vinden ze de te verwachten prys verhogingen o n a a n vaardbaar. z y stellen voor om de personeelskosten, verbonden a a n de exploitatie v a n de restauratieve voorzieningen, als een normale u n i versitaire dienstverlening t e laten subsidieren. De p r y s van een warme m a a l t y d zou dan ongeveer ƒ3,— worden. Enkele universitaire leden van de werkgroep waren v a n mening d a t pryzen in de universitaire k a n t i nes overeen behoren t e komen m e t de pryzen in bedryfskantines; uit een steekproef by zeven bedryven bleek d a t de prys voor een warme m a a l t y d daar gemiddeld ƒ2,33 bedroeg terwyi ook de pryzen voor koffie en thee lager waren d a n ƒ 0,25 en ƒ 0,20 zoals in de rykskantines. z y waren van mening d a t de nieuwe subsidieregeling deze pryzen mogeiyk zou moeten maken. ORGANISATIE EN BEHEER De werkgroep is van mening d a t organisatie en beheer v a n de restauratieve voorzieningen by alle universiteiten en hogescholen op dezelfde wyze zal moeten worden opgezet. Voorts dient er per instelling één centrale kantine te zyn waar warme m a a l t y d e n worden verstrekt; slechts by uitzondering twee of drie. De restauratieve dienst dient onder deskundige leiding te staan van byv. een geschoold horeca-vakman. Het rapport is om commentaar toegezonden a a n de Academische R a a d en a a n de universiteiten en hogescholen.

nr.

ARBEIDERSSTRIJD, VRUHEIOiSTIiyD IN ZUIDELIJK AFRIKA

^\Ä^^.^^^ïV^^^ V^ ^ ^

Een Zambiaans

dorpje:

de beschaving

gaat hieraan

voorbij.

Onder dit motto wordt op v r y dag en zaterdag 6 en 7 september a.s. h e t jaariykse ZUIDELIJK AFRIKA K O N G R E S georganiseerd, ditmaal in de Aula van de Vrye Universiteit te Amsterdam. D e centrale t h e m a ' s die a a n de orde zullen komen, zyn: de historisch gegroeide verschillen in de situaties in de verschillende l a n den in Zuideiyk-Afrika en de daaruit voortvloeiende afwekende vormen die de bevrydingsstryd in deze gebieden aanneemt. Dit j a a r zal de a a n d a c h t daarby m.n. gericht worden op de Afrikaanse vryheidsstryd in Zuid-Afrika, N a mibië en Zimbabwe (Rhodesië). Verschillende vertegenwoordigers van de bevrydingsbewegingen in deze landen zullen h e t kongres toespreken over de recente o n t wikkelingen in de stryd van h i m volken. Tevens zullen er diskussies plaatsvinden m e t parlementariërs en vertegenwoordigers'van de n e -

derlandse vakbeweging over de wyze waarop wy vanuit Nederl a n d onze solidariteit met de b e vrydingsstryd kunnen uitwerken. Tevens zal op het kongres een delegatie van de SWAPOs uit N a mibië, onder leiding v a n pres. Nujomo, worden ontvangen. I n aansluiting op h e t kongres houdt de Zuideiyk Afrika beweging zondag 8 september, in het kombinatiegebouw Uilenstede, een werkkongres over de t e voeren strategie en mogeUjke aktieperspektieven van de solidariteitsbeweging in Nederland met de Afrikaanse vryheidsstryd. Deelname a a n h e t kongres kost ƒ 10,— per persoon; in deze p r y s zyn de kosten voor overnachting (in de nabye omgeving van de VU) en van de kongresmap inbegrepen. Opgave kan telefonisch en (liefst) schrifteiyk by h e t sekret a r i a a t Van h e t Zuideiyk Afrika Koiigres 1974: Prins Hendriklaan

31, Amsterdam, tel. 020-763651 tst. 23. De Kongresmap is een boekje van 120 pag. met vyf artikelen over de belangrykste achtergronden van de vryheidsstryd in de drie b e treffende landen, de groeiende o n derlinge verwevenheid in het subkontinent van Zuideiyk Afrika en de mogeiyke gevolgen van h e t dekolonisatieproces in de Portugese koloniën voor de bevrydingsstryd in de rest van Zuideiyk Afrika. De m a p is ook los verkrygbaar ä ƒ2,50 p.a. (exklusief ƒ0,90 porto) by h e t kongressekretariaat en by de Anti Apartheids Beweging Nederland, Herengracht 88, Amsterdam, tel. 020-245170. I n de Ad Valvas van de volgende week het volledige programma van h e t Zuideiyk Afrika Kongres 1974.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen