GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

Het vredesmanifest, dat j. 1. Zondag

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Het vredesmanifest, dat j. 1. Zondag

8 minuten leestijd Arcering uitzetten

Amsterdam, 12 October.

van al onze kansels is voorgelezen en dat nu als getuigenis van de. gezamenlijke Protestantsche Kerken in Nederland tot de Overheden en volkeren zal uitgaan, luidt aldus: .

Onder den diepen indruk van den al feller woedenden krijg, die de wereld tot één slagveld dreigt te maken, hebben de Protestantsche Kerken in Nederland zich vereenigd om tegen de voortzetting daarvan een ernstig en dringend getuigenis te doen hooren.

Wetende, dat de tallooze uitingen, die" reeds' afzonderlijk uit het midden der Christenheid daartoe zijn opgegaan, tot heden door het oorlogsrumoer werden o.verstemd, verwachten zij, eenparig optredende en uiting gevende aan de stem der Christelijke conscientie, eerder te zullen worden gehoord.

Zij vertrouwen daarbij, dat ook de zusterkerken in de andere landen, ja zelfs die der oorlogvoerende natiën, overtuigd van den ernst en de waarheid van dit getuigenis, zich hierbij zullen aansluiten.

Wij beginnen vóór alles met de erkenning van eigen schuld en spreken het uit, dat de zonden der volkeren ook de onze zijn.

Met name belijden wij — al heeft het aan de prediking der gerechtigheid en liefde onder ons niet ontbroken — in de duidelijke aanwijzing van het kwaad niet genoeg getrouw te zijn geweest. Zelve waren wij te dikwijls betrokken in een strijd om stoffelijke, althans weinig geestelijke belangen, onder elkander en ieder in eigen kring, waarbij meermalen wapenen en middelen werden gebruikt, die voor God niet konden bestaan. Ook waar wij opkwamen voor het recht en de eere Gods onder de menschen deden wij dit niet zelden op een wijze, die met dat verheven doel niet in overeenstemming was.

Dit alles in verootmoediging belijdende, smeeken wij om Gods Genade tot vergeving onzer zonden.

Wij zouden echter vreezen onze ontrouw te vermeerderen, als wij nalieten gezamenlijk tegen de ontzettende gebeurtenissen van dezen tijd de stem te verheffen.

Daaroiü gevoelen wij ons geroepen in den naam des Heeren te vermanen, dat aan het ruw geweld, hetwelk Europa met een volslagen ondergang bedreigt, een einde worde gemaakt.

Op de ontzaglijke schade, die over de volken een diepgaande verarming brengt, willen wij hier niet te grooten nadruk leggen.

Anders is het met het verlies van nrillioenen kostbare menschenlevens, dat al somberder stemt en algemeene verslagenheid wekt.

Ernstiger no^ is de ontwrichting van de zedelijke grondslagen van het leven der volkeren.

De zékerheid en het vertrouwen, die daarvoor onmisbaar zijn, wankelen; orde en regel worden aan kant gezet, en het gevolg daarvan, een onderste boven keeren van staat en maatschappij, zal niet kunnen uitblijven.

Maar bovenal wijzen we op de geestelijke schade, welke allerwege wordt aangericht.

Het recht Gods, dat naast erkenning van Zijne hoogheid de eerbiediging eischt van het recht der volken onderling, der groote en - der kleine, wordt vertreden.

Schande woidt gebracht over den naam van Christus, die niet wil, dat er vijandschap en haat, maar verzoening en dienende-liefde onder de menschen wonen.

Er is geen juiste mededeeling meer, maar verbergen der feiten; niet de waarheid, maar de schijnvoofstelling beheerscht de gedachten en oordeelvellingen.

Men zoekt steun in de verheerlijking van her eigen en de verachting van het andere volk, zonder eenige ruimte te laten voor onderlinge waardeering.

Over en weer wordt Gods wraak over de tegenpartij ingeroepen, alsof men zelf zonder zonde was en ondoordacht wordt de leuze opgenomen: geen vrede zonder overwinning; een gedachte, die met den geest' des Evangelies van lezus Christus ten eenenmale in strijd is.

Zoo worden de gewetens verkracht.

Onberekenbare schade aan den Christelijken geest dreigt bij toeneming het gevolg te worden van de voortzetting van den oorlog ; de geestelijke goederen, waarover de Kerken moeten waken, gaan verloren en het werk der Zending, de heilige roeping der Christen-natiën tegenover de wereld, wordt met onvruchtbaarheid geslagen. Welken indruk toch moeten de niet-christelijke volken, voor een deel mede in den oorlog betrokken, ontvangen van een Evangelie, dat zij door zijn eigen belijders zien te schande gemaakt ?

De Kerken kunnen onder dit alles niet langer zwijgen. Zij mogen geen oogenblik de gedachte toelaten, dat op grond van welke overwegii.g ook voortzetting van den krijg gewettigd zou zijn, maar achten het veeleer den plicht der natiën met alle kracht te streven naar een vrede door overleg.

Hoe zou overwinningsroem kunnen wegnemen al het leed, de smart en ellende, waarin de volken al dieper worden gestort ?

Welke overwioningsbuit zou kunnen opwegen tegen den blij venden wrok en smeulenden haat, die bij overwonnenen worden gewekt ?

Daarom richt zich de dringende bede der kerken tot regeeringen en volken om eindelijk tot bezinning te komv; n en zich de hooge roeping bewust Ie worden, waartoe God de Christen-natiën heeft gesteld.

Bij de ootmoedige erkenning, de verdere voortzetting van die taak te hebben verbeurd, zij de innige bede, dat Hij nog genadig moge zijn.

Voor wie naar Zijn woord luisteren wil, is het niet twijfelachtig, wat te doen staat; ' want voor volken en personen geldt de eisch : Zoo wie den naam van Christus noemt, sta af van ongerechtigheid.

Daarom roepen wij in Zijnen Naam terug van de macht der wapenen tot een erkenning en toepassing van het recht. Dan zal de vrede, 'waarnaar het vurig verlangen uitgaat, niet op kunstmatige wijze be­ hoeven te'' worden gezocht, maar zekerlijk gevonden worden.

De Protestantsche Kerken in Nederland: De Nederlandsche Hervormde Kerk. De Gereformeerde Kerken. De Doopsgezinde' Sociëteit. Het Evangelisch Luthersch Kerkgenootschap. De Chriütelijke Gereformeerde Kerk. De Reinonstrantsche Broederschap. De Unie van Baptisten Gemeenten. De Bond van Vrije Christ. Gem. in Nederland. Het Hersteld Evang. Luth. Kerkgenootschap.

Al is de stijl van dit siuk niet meesterlijk te noemen en al kon de toon warmer en beziélder gevsreest zijn, tóch zal het door den ernst van < len inboud niet nalaten indruk naar buiten te maken.

Het is uitnemend, dat waar onze Kerken zich opmaken om de Overheden en volkeren te wijzen op hunne zonden, ze beginnen met eerst, de hand in eigen boezem te steken en te belijden, hoeveel gebrek en kortkoming in haareigen midden werd gé vonden. Evemzeer waardeeren we, dat waar gewezen werd op de schrikkelijke gevolgen, die deze oorlog heeft gehad, niet alleen op stoffelijk gebied, maar vooral op zedelijk en geestelijk gebied, elke schijn zelfs ge-, meden' wordt, alsof, men de schuld van het eene volk zwaarder zou willen doen wegen dan dia van het andere. En ook heeft onze hartelijke instemming, dat niet maar in het algemeen op herstel van - den vrede wordt aangedrongen, maar als eisch van het Christelijk beginsel wordt uitgesproken, dat hetgeen vrede mag wezen door overmacht afgedwongen vag den tegenstander, maar door-onderling overleg verkregen.

Het feit, , dat de gezamenlijke Pretestantsche Kerken zich met dit getuigenis tot de Overheden en volkeren richten, is zeker niet zonéer beteekenis.

'Natuurlijk verwacht niemand, dat doer dit vredesmanifest de oorlogvoerende volkeren bewogen zullen worden om terstond tot vredesonderhandelingen over te gaan. De invloed, waarover onze Protestantsche Kerken in Nederland beschikken kun«en, is daarvoor veel te gering. Maar wel heeft dit getuigenis waarde als een uiting der Christelijke conscientie ®m te getuigen tegen de schrikkelijkheid van dezen oorlog, die Europa met den ondergang bedreigt; kan het mede er toe bijdragen om de conscientiën-bij de oorlogvoerende volkeren wakker te schudden, - en zal het steun bieden aan de vredesactie, die door de betergezinden onder deze volkeren wordt gevoerd. Er lag iets diep krenkends in voor ons gevoel, dat tot dusverre alleen de Paus als hoofd der Roomsche Kerk zijn stem verhief om de volkeren tot liefde en vrede te vermanen, maar dat de Protestantsche Kerken zwegen, of nog erger, het vuur van den haat nog hooger deden opvlammen. De oorzaak van dit droeve feit lag vooral daarin, dat de Protestanten, in plaats van het oecumenisch karakter der Kerk hoog te fiöuden, zijn opgegaan in de landskerken en daardoor het belang van hun eigen land voor hen zwaarder woog dan de eisch van het Evangelie. Het is daarom zoo verblijdend, dat, hoe klein ons land dan ook wezen moge, onze Protestantsche Kerken zich hebben opgemaakt om een roepstem te laten uitgaan tot de volkeren, die in dezen oorlog betrokken zijn, teneinde hen te wijzen op de zonden in dezen " oorlog begaan, en in Christus naam hen te vermanen, den weg' van vrede en recht weer te bewandelen.

Van harte hopen we, dat ook de Protestantsche Kerken in andere neutrale landen zich bij dit getuigenis zullen aansluiten en daardoor het gewicht van dit getuigenis nog vermeerderd moge worden.

Maar ook al ware dit niet zoo, en al moest dit getuigenis alleen van de Protestantsche Kerken in Nederland uitgaan, het blijft ook zoo zijne waarde-behouden. Het ontlast onze conscientiën van de schuld, dat we door te zwijgen mêe schuldig zouden staan aan de gruwelen van dezen oorlog.

En het kan onder Gods zegen medewerken om de vredesstemming te bevorderen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zondag 14 oktober 1917

De Heraut | 4 Pagina's

Het vredesmanifest, dat j. 1. Zondag

Bekijk de hele uitgave van zondag 14 oktober 1917

De Heraut | 4 Pagina's