Amsterdam, 16 November.

Trad anders tegen den winter meest stilstand op het oorlogsterrein in, thans is het veeleer alsof de gebeurtenissen elkaar opvolgen met de snelheid, waarmede de film in de bioscoop de bewegelijke beelden laat - voortglijden op het doek.Eerst kwam het verrassende offensief van Duitschland en Oostenrijk aan de Isonzo, waardoor de vrucht van twee jaren bloedigen strijd in enkele dagen aan Cadorna ontrukt werd en aan de-hoop van Italië om zich meester te maken.van het zoozeer begeerde Trentino en Triest, wel voor goed de bodem werd ingeslagen. En daarna de nieuwe omwenteling in Rusland, waardoor aan het slappe bewind van Kerenski een einde werd gemaakt en de regeermacht in handen kwam van den radicalen socialist Lenin, wiens eerste daad was aan alle oorlogvoerende volkeren den eisch te stellen, dat onmiddellijk wapenstilstand gesloten en over een vrede in democratischen zin onderhandeld zal worden.

Of deze beide zoo belangrijke feiten ons den vrede, waarnaar de volken zoo reikhalzend uitzien, naderbij zullen brengen, zal de toekomst leeren. Te hoog spanne men «jne verwachting daarop niet. Zelfs de Duitsche pers laat zich zeer voorzichtig over Lenin's vredesaanbod uit. De vraag is, of Lenin het gezag in handen zal kunnen houden. en of de burgeroorlog, die reeds ontstond, niet daarmee eindigen zal, dat de revolutionaire partij, die den oorlog tot het bittere einde wil doorzetten, weer op het kussen komen zal. Bovendien hebben Engeland en Amerika fniddelen genoeg om het weerbarstige Rusland te dwingen, en dreigen ze reeds met een gewapenden inval in het Oosten door Japan. En wat Italië betreft, heeft de nederlaag, wel verre van de pacifistische strooming te sterken, den trots van het volk zoo diep gekrenkt, dat aan niet anders gedacht wordt dan om'de schande van deze nederlaag door een bloedigen slag uit te wisschen.~ Het morgenrood van den vrede schijnt daarom nog niet aan de kimmen te willen doorbreken, en op de vraag tot den wachter, wat is er van den nacht? klinkt nog altoos het sombere antwoord, dat de toekomst van Europa zeer donker blijft.

Donker ook voor óns vaderland. Want de geruchten, die in de pers de ronde deden, aangaande geheime afspraken om wanneer de overwinning behaald is, niet alleen de onderliggende partij door afstand van grondgebied te laten boeten, maar ook ons land een deel zijner provinciën te ontnemen en zelfs ons koloniaal bezit niet te sparen, schijnen, al worden ze tegengesproken, toch niet zonder grond geweest te zijn. Wie op de schoonschijnende leuzen, door de Ententemachten aangeheven, dat men optrekt voor de onafhankelijkheid en zelfstandigheid der kleine natiën, te veel afgaat, en daarom meent, dat althans van dezen kant voor .o"ns kleine volk geen gevaar te duchten valt, zou wel eens bitter bedrogen kunnen uitkomen. Van meet af is door onze scherpst ziende politici gewaarschuwd, - dat bij de vredesonderhanaelingen het gevaar voor ons laad het grootst zou kunnen worden. Juist de kleinere volkeren worden dan zoo licht het kind van de rekening. Zal België schadeloos moeten worden gesteld voor den inval van Duitschland door een deel onzer Zuidelijke provinciën ?

En zal aan Japan, den stillen vennoot in het Oosten, als loon voor de hulp in dezen oorlog verleend, een stuk onzer koloniën worden gegeven ? En waar voor het behoud onzer koloniën vc^ral op Amerika onze hoop gevestigd was, dat de uitbreiding van Japan's invloed in het Oosten ongaarne zag, kan daar op dien steun nu nog niet gerekend worden, nu de beide antagonisten zulk een innig bondgenootschap hebben gesloten, en dat op geheime voorwaarden, waarvan niemand iets weten mag?

Een lichtstraal is het zeker, dat in Duitschland en Oostenrijk steeds beslister bij volk en regeering de begeerte zich uitspreekt naar een vrede zonder schadeloosstelling en zonder annexatie van vreemd grondgebied. De jongste kanselierswisseling in Duitschland was niet alleen een overwinning van het parlementarisme, waardoor de volksinvloed op de Regeering versterkt werd, maar ook een overwinning van de vredespartij op het oorlogzuchtige Junkerthum, dat den oorlog wil-doorzetten om Duitschland's macht te vergrooten. En nu ook Oostenrijk's regeering verklaren kwam, dat zij, trots de overwinning in Italië behaald, aan geen verovering van grondgebied denkt, maar aan een vrede door erkenning van wederzijdsche rechten vasthouden blijft, ligt daarin grond voor de ^ hoop, dat het eindelijk, wanneer ook bij de Ententemachten deze vredesstemming de overhand krijgt, tot een overeenstemming komen zal, die geen schijnvrede, maar een werkelijken vrede aan de volkeren brengen zal. Om zulk een vrede kunnen wij Christenen alleen bidden. Een vrede, die door vernietiging van den tegenstander verkregen moet worden en met roof van anderer gebied gepaard gaat, vloekt niet alleen met ons Christelijk beginsel, maar voedt den haat onder de volkeren, in plaats van dezen te dooven, en sluit voor de toekomst de kiem in zich van een nog veel bitterder strijd.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen