De Vrije Universiteit en Zuid-Afrika 1880-2005 ([Deel 1]) - pagina 69

CHRISTELIJK-NATIONAAL kaner cultuur een grote rol vervuld heeft, als een duidelijk christelijke, Hollandstalige instelling die zijn leerlingen stimuleerde trots te zijn op de eigen identiteit. Een van Du Toits eerste publicaties was een boekje over De Christelijke school in haar verhouding tot kerk en staat (1876). Het was een forse aanval op het Kaapse staatsonderwijs. Nog niet eens zozeer, omdat hij het onchristelijk, sektarisch, seculier en humanistisch noemde. Du Toit verwierp het staatsonderwijs fundamenteel. Christus heeft het onderwijs van de jeugd aan de kerk opgedragen,' 90 de staat heeft zich het recht op het onderwijs revolutionair aangematigd - de wereldmacht is immers uit haar aard antichristelijk, zie maar de torenbouw van Babel, het beeld uit Daniël 2, 191 en het tweede beest uit de afgrond, de valse profeet in de eindtijd. 192 Du Toits sterk door zijn liefde voor profetisme en chiliasme beïnvloede standpunten' 93 werden ondersteund door aanhalingen van een internationale wolk van getuigen. Daaronder ook een aantal Nederlanders als A.W. Bronsveld, J.J. van Toorenenbergen en J . H . Gunning. Du Toits oplossing was kort en duidelijk: De Kerk neme de opvoeding en het onderwijs in hare handen. Zij doope niet slechts de kinderen, maar stelle de ouders in staat de belofte die zij volgens van het Doopsformulier van hen heeft afgeeischt na te komen (...) Elke gemeente hebbe eene of meerdere kerkelijke scholen, onder toezicht en begunstiging van den Kerkeraad.' 94

In De Christelijke school in haar verhouding tot kerk en staat wordt Kuypers naam alleen genoemd; dat Du Toit diens werk kende blijkt er niet uit.' 95 Maar zes jaren later nam Du Toit in zijn Program van Beginselen voor de Afrikaner Bond (zoals hierboven gezien) de onderwijsparagraaf uit Kuypers Program letterlijk over. De afwijzing van alle bemoeienis met het onderwijs door de antichristelijke staat is dus vervangen door de regel dat de staat geen roeping heeft om onderwijs te geven en de staatsschool hooguit uitzondering zal moeten zijn.' 96 Verdere invloed van Kuyper is merkbaar in de primaire rol in het onderwijs die Du Toit nu toekende aan de ouders, niet alleen in plaats van de staat maar ook in plaats van de kerk. In diezelfde tijd ontwierp Du Toit ook een onderwijswet voor Transvaal. Op 11 april 1882 schreef hij aan Kuyper: 'eenige wenken aangaande de nieuwe Schoolwet (geheel in mijne handen gelaten) zullen welkom zijn';' 97 maar nergens

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen