Het mystiek-religieuze element in de Grieksche philologie - pagina 15

16 „Want

wat

„Straatzangers

is

hun zin of v e r s t a n d ? "

gelooven

zoo vraagt

hij. 36)

ze en tot leeraars hebben ze het ge-

peupel. W a n t ze weten niet, dat de meesten slecht en maar weinigen goed z i j n . " 37) „ G e e n k w a a d gesternte", zoo laat PARMENIDES D i k e tot hem zeggen, 38)

w

geen k w a a d gesternte voerde u op dezen w e g —

w a n t v o o r w a a r , v e r a f l i g t hij v a n d e r m e n s c h e n p a d . " E n zij waarschuwt hem v o o r dien w e g , „ w a a r o p daar dolen niets wetende

stervelingen, tweehoofdigen. W a n t radeloosheid

richt den weifelenden

geest binnen in h e n ; zoo laten ze zich

dan meevoeren stom tegelijk en blind, zinnelooze, oordeellooze wezens . . . . " 39) En

als hij zijne eigen

leeringen v e r k o n d i g d heeft,

sluit h i j : 40) „ D a a r m e d e eindig ik mijn geloofwaardige

dan bewoorden

en gedachten over de waarheid. V a n hier af moet gij de ijdele gedachten

der menschen

leeren kennen, aanhoorende den be-

drieglijken bouw mijner v e r z e n ; " gelijk hij in den aanvang reeds sprak

van „der stervelingen meeningen, waarin geen betrouw-

bare waarheid

is." ') 4

EMPEDOCLES spreekt het u i t : ) „ W i l t gij echter naar andere 4 2

schatten uwe begeerte uitstrekken, zooals ze in grooten getale bij de menschen gevonden worden, zonder waarde, die het verstand stomp maken, waarlijk

dan zullen ze u spoedig in den

loop der tijden in den steek laten." E n het is deze antithese, die v o o r a l bij de O r p h i c i aan den dag komt, waar ze z e g g e n : „Velen zijn wel de dragers van den thyrsusstaf,

maar Bacchen slechts weinigen," een w o o r d , door

PLATO in zijn Phaedo zoo geduid, dat onder Bacchen hier zouden te verstaan zijn ol cpSü;

TrstyXoToQvtXÓTe:. 43)

Z o o stellen zich de denkers in welbewuste tegenstelling tegenover de massa en haar onverstand; ja, wat ze over hebben voor haar zijn en haar streven, het is slechts minachting. Z o o trachten ze er dan ook niet naar, invloed op haar uit te oefenen. Slechts de Sophisten doen d i t ; en om het te kunnen doen, schikken ze zich naar hare lusten. ) M a a r daarmede vellen ze hun 44

eigen v o n n i s ; hunne plaats in deze groote tegenstelling is niet bij de edele denkers, zij is aan de zijde der menigte. Met deze individualistische neiging gaat dan natuurlijk veelal

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen