Oude problemen in de moderne biologie - pagina 31

30 onbekend, maar vastgesteld doel. Aantrekkelijke wereldbeschouwing, door Christendom en Grieksche wijsbegeerte geleerd, door Oostersche en Westersche dichters bezongen. Eén doel in de geheele natuur. Welk is dit doel en behoort het, zooal voor den mensch te kennen, tot het terrein van de wetenschap? Niet het leven, niet de mensch, niet het eeuwige-niets, kan einddoel van het universum zijn. Wat dan? Hoort hoe de edele Vlaamsche dichter (47) aan het nederige insect, het „Krinklende winklende waterding" vraagt „Wat schrijft Gij toch" en hoe het „Schrijverke" antwoordt: „Wij schrijven, en kunt gij die lesse toch niet lezen, en zijt gij zoo bot? Wij schrijven, herschrijven en schrijven nog, den heiligen Name van G o d ! "

Eén doel in de doode natuur en in de stoffelijke wereld. In de meening, dat de wetten der doode natuur onveranderlijk zijn, moest dit doel i n een „harmonia praestabilita" zijn vastgelegd i n de eigenschappen der grondstoffen en grondkrachten. Nog vóór ruim zestig jaar sprak onze groote Nederlandsche physioloog DONDERS (48) hierover: „En wanneer eens door een alwijze Almagt die stoffen en krachten met een bepaald doel werden in het aanzijn geroepen en in hare eigenschappen de voorwaarden voor de geheele toekomst werden weggelegd, dan stroomt ook geen druppel bloeds zonder doel door onze aderen, maar het is een doel, dat buiten de wetenschap ligt der natuur." Voorwaar het einddoel der natuur ligt ook thans nog buiten het terrein der wetenschap, maar de harmonie der natuur, de samenhang van dood en leven en van de vele levensvormen onderling kunnen door de wetenschap worden onderzocht en gekend. De chemische physioloog HENDERSON i n Harvard heeft niet alleen het probleem van de harmonische doelmatigheid van de natuur ingezien, maar hij heeft ook de methode gevonden dit probleem in detail te behandelen op grond van

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen