Zevende Jaarverslag van de Vereeniging voor Hooger Onderwijs op Gereformeerden Grondslag - pagina 26

ïiiy

Gelijk men zag stond deze stelling niet tegenover de Modernen, want die erkennen geen Bediening des Woords; en ook niet tegenover de voorstanders der ideale universiteitsidee, want er wierd uitdrukkelijk gesproken van wetenschappelijke opleiding voor de practijk. Gericht was deze stelling: 1" tegen de Irenischen, die met ons een Bediening des Woords erkennende, toch oordeelen, dat de liijksfacul^eit voor opleiding tot dien dienst bruikbaar is; 2° tegen de wet, die uitdrukkelijk „vorming voor maatschappelijke betrekkingen" in de functie van Hooger Onderwijs opnam; en 3° tegen de feitelijke practijk, daar feitelijk allen, die ook in Leiden Theologie studeeren, dit doen „om dominee te worden." Tegenover deze drieërlei positie nu had de inleider de stelling te handhaven, dat het gegeven onderwijs voor dit doel ongeschikt en schadelijk was. Vooraf echter verklaarde hij hiermee niets tekort te doen aan den eerbied en ten deele zelfs aan de dankbaarheid, die hem jegens zijn vroegere leermeesters bezielde. Zij juist waren het, die hem het besef hadden ingeprent, om als man van overtuiging steeds voor wat hem waarheid scheen, onbeschroomd uit te komen. Spreker wees er op, dat de Vrije Universiteit nog klein, Leidens Academie zoo groot was, doch de gedachte troostte hem, die eveneens in Leiden steeds was voorgehouden, dat meerderheid noch omvang op wetenschappelijk terrein beslist, en tevens elke opinie, die later triumfeerde, begonnen is met afgestooten en bespot te worden. Alsnu tot de thesis zelve komende, begon de spreker met te wijzen op eene door Prof. Rutgers in het Synodaal Archief ontdekt, hoogst belangrijk document, waarin o. a. voorkwam een reeds in de 16e eeuw ontworpen schets voor eene Vrije Gereformeerde Universiteit. Een stuk, dat nu pas ontdekt, en dus in 1880 nog geheel onbekend, toch van achteren geheel met onze stichting in overeenstemming bleek, en alzoo ongezocht een kostelijk historisch bewijs leverde, dat de stichters onzer Universiteit op zuiver Gereformeerde paden wandelden. Het toenmalig ontwerp was berekend op vijf faculteiten, saam met 80 a 90 hoogleeraren, en omvatte in zijn studieplan zelfs de beoefening van Moscovitische en Aziatische talen. De hoogleeraren zouden niet door den Staat, maar door een schoolraad benoemd zijn. Een Hospitium zou zijn aangelegd. Alle ouders zouden geroepen zijn, om hun eerstgeboren zoon voor den dienst van kerk en wetenschap te geven, gelijk de Heere zijn eerstgeboren Zoon voor ons niet gespaard had. Het verband zou niet een nationaal, maar een verband ook met de buitenlandsche Gereformeerde Kerken geweest zijn.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen