Jaarboek 1926 - pagina 102

110 mijding van alle vreugde en levensverrijking en voor verachting van alle hoogere cultuurgoederen, w^etenschap en kunst, niets gevoeld heeft. Naast deze lijn vinden vrij in zijn gedachtenwereld ook nog een andere. Eigenaardigerwijs een vlak aan die eerste tegenovergestelde. Die van het overdenken van het hemelleven. Logisch, theorethisch, is het vinden van een eenheid in deze uitgesloten. Praktisch, psychologisch, laat zich een houding tegenover de dingen, waarin die beide lijnen tot hun recht komen, wel denken. Kan er nu van „innerweltliche Askest" gesproken worden? Geheel in den zin der Heidelberger geleerden deze uitdrukking over te nemen, lijkt "referent niet geoorloofd. Maar dat zij er Calvijns ideaal omtrent den Ghristelijken levensstijl voor twee derden juist door hebben weergegeven, valt 'Z. i. toch werkelijk niet te ontkennen. Want metterdaad in hoofdzaak is de gezindheid, die Galvijn vergt, toch „Weltabgewandt". Laat zij zich met leven en cultuur bemoeien en behalve het noodzakelijke ook het aangename een plaats in ons bestaan gunnen, uitsluitend ter vervulling van haar taak om God te dienen doe zij dat dan toch. En niet bij wijze van genot! Vervolgens de opvattingen van Calvijns epigonen in Frankrijk in tiet confessioneele tijdperk der 17e eeuw beziende, meent referent, dat het Fransche Galvinisme een standpunt heeft ingenomen, geheel conform aan dat van den Reformator. Handelend over het Engelscbe puritanisme, meent referent, dat het door Weber en Troeltsch geschilderde beeld van het Galvinisme daarvan een getrouwe weergave is. Dit Anglo^Galvinisme behandelt referent breed. Als bij tenslotte zijn oordeel opmaakt over de vraag of het Puritanisme in 't algemeen voor zoover het den levensstijl betreft een ontaarding of een consequenten uitgroei van het Galvinisme heeft opgeleverd, concludeert hij, dat niet anders gezegd kan worden, dan dat het meer het eerste dan het tweede geweest is. De Angelsaksische geest, wiens invloed hij er in opmerkte, heeft er tenslotte meer kwaad dan goed aan gedaan. Door de zekerheid des heils minder afhankelijk te stellen van vertrouwen op Gods beloften dan van de aanwezigheid van goede werken en vooral van trouw in het maatschappelijk beroep, bedreigde het toch eigenlijk de grondidee der Reformatie. En bovendien vergroofde het 't oorspronkelijk Galvinisme. Door zijn strenge methodiseering der vita Ghristiana doofde het in het geloofsleven de spontaniteit der liefde en kan het op den duur niet anders dan formalistisch worden. Aan de discussie over dit referaat werd deelgenomen door de heeren Prof. Geesink, Prof. Grosheide, Dr. Ubbink, Mr. Dooyeweerd, Prof. Wille, Prof. Woltjer en Prof. Goslinga. In de middagvergadering werd 't referaat van Dr. H. R. W o l t j e r „ O v e r d e b e t e e k e n i s d e r n a t u u r w e t t e n", behandeld.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen