1906-1907 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 75

61 ,Er is een groot geloof noodig, om van deze experimenteele paedagogiek heil te verwachten. Want in het zieleleven van een individu, van een gezin, van een geslacht, van een volk, hebben wij met zulk een onoverzienbare veelheid en rijkdom van feiten te doen, dat het voorajsnog ondoenlijk geacht moet worden, om deze tot vaste wetten te herleiden. Men vergete toch niet, dat hier, op het terrein van den geest, de menschelijke persoonlijkheid voor ons optreedt, die nog gansch andere en heel wat ingewikkelder verschijnselen te aanschouwen geeft, dan de natuur om ons heen. Wie weet ook bij benadering, wat er in een kind zit en wat er van hem worden kan en zal ? Elk mensch is een mysterie, een verborgenheid, die langzamerhand in de historie, zich voor ons oog ontvouwt, maar wier inhoud van te voren door niemand kan worden gekend; enz. Dit wordt nog daardoor versterkt, dat heel deze experimenteele paedagogiek bepaaldelijk met den wil geen rekening houdt. In de nieuwe psychologie wordt deze dan ook door velen geëlimineerd. En dit moet ook wel geschieden, omdat eene experimenteele paedagogiek met een bijzondere kracht, als er in den wil optreedt, geen weg weet. Zij moet stilzwijgend uitgaan van de gedachte, dat de verschijnselen in het zieleleven op dezelfde wijze onderling samenhangen als de verschijnselen in de natuur. Indien er toch in de rekensom een onberekenbare factor als de wil optreedt, valt heel de rekening in duigen. Maar hierdoor wordt te klaarder in het licht gesteld, dat de louter empirische paedagogiek de feiten geweld aandoet, voor den mensch, als eigenaardig wezen, geen ruimte laat en daarom ook nimmer bevredigen kan. Natuurlijk wordt hiermede niet alle waarde aan het empirisch onderzoek van het kind ontzegd, maar empirie, zonder meer, is onvoldoende, kan het gebouw der paedagogiek niet dragen en verheft haar niet tot den rang en de eere eener wetenschap." Zeker mogen de resultaten van dit onderzoek, om tot kennis der ziel, in casu van de kinderziel, te komen, pover worden genoemd.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen