1950 Geloof en Wetenschap : Orgaan van de Christelijke vereeniging van natuur- en geneeskundigen in Nederland - pagina 108

92

BOEKBESPREKING H van Riessen, Filosofie en Techniek, 715 blz , Uitg J H Kok N V , Kampen 1949 (prijs ingenaaid ƒ 16 50, geb ƒ 18 25)

Het IS onmogelijk van deze monumentale, meer dan zevenhonderd bladzijden tellende dissertatie in kort bestek een bespreking te geven, die ook maar enigszins op de zaken ingaat en tegelijkertijd voor de lezers die het werk met kennen enige waarde heeft Men zou natuurlijk kunnen volstaan met m algemene termen de schrijver te prijzen voor het onvergelijkelijk omvangrijke werk dat hij m dit boek gestoken heeft Men zou ook kunnen volstaan met een mm of meer formele waardering, die de stijl, opbouw, volledigheid, logische consistentie en dergelijke qualiteiten betreft Doch m geen van beide gevallen zouden we het boek recht doen wedervaren Anderzijds zou een ingaan op de zaken, die dit boek behandelt slechts dan voor de lezers van dit tijdschrift zm hebben, wanneer deze zaken eerst mm of meer werden ingeleid, doch zoiets zou ten enenmale de omvang van een korte bespreking te buiten gaan Tenslotte kan men natuurlijk door een betrekkelijk willekeurige keus een paar questies uitlichten, met name uit het laatste, thetische deel van het boek, een paar questies, waarop dan even nader kan worden ingegaan Doch dan doen we eigenlijk weer geen recht aan het boek als geheel Inmiddels — dit boek moet besproken worden Dus — dan maar zonder het volmaakt recht te doen Een recensie is trouwens vooral bedoeld als advies aan een potentiële gebruiker Welnu, wat dat betreft, kan mijn conclusie duidelijk genoeg zijn neem en lees, U zult er geen sprjt van hebben Dit boek zal voortaan als een groot stuk uitgekristalliseerde bezinning op de weg van iedere Nederlander liggen, die het onderhavige onderwerp serieus wil bestuderen Het boek bestaat uit drie delen, twee historisch-cntische delen en een thetisch deel Het eerste deel behandelt het moderne subjectivisme, onderverdeeld m het rationalisme (te weten het vroege positivisme, het neo-positivisme en het neo-idealisme) en het irrationalisme (het pragmatisme, de levensfilosofie en het existentialisme) Dit deel is een boek op zich zelf en geeft ook voor de lezer, die zich met speciaal voor de filosofie der techniek interesseert, een uiterst waardevolle systematiek en critische analyse van de filosofische stelsels, die de levensbeschouwing van het humanisme een wijsgerig fundament bedoelen te geven Daarbij stelt de schrijver duidelijk in het licht hoe enerzijds de verschuiving van de wijsgerige belangstelling, anderzijds een typische evolutie van het denken, een ontwikkelingsproces, dat een vervalproces blijkt te zijn tot een crisis leidden die met alleen een wijsgerige, maar ook een humanistische crisis is Het tweede deel bespreekt filosofieën der techniek Hier gaat de schrijver zich op zijn onderwerp specialiseren In dit verband passeert dan gans een rij van denkers der 19e en der 20e eeuw, eindigend met Spengler, de revue, waarna tenslotte nog twee filosofen, die speciaal de verhouding van techniek en Christendom onderzochten, besproken worden, n 1 Lilje en Bangerter Het derde deel geeft dan een wijsgerige oriëntatie m de moderne techniek Het IS uit de aard der zaak ondoenlijk om van de inhoud van dit deel een overzicht te geven, te meer omdat het voor een groot deel allemaal zo „nieuw" IS De drie hoofdstukken van dit deel behandelen achtereenvolgens (1) „het technisch object', waarbij met name de rol der technische operatoren en het energietransformatie-proces behandeld worden (2) ,,de technische vorming" met behulp van technische objecten, waarbij o a de functiedeling en de massaproductie ter sprake komen en tenslotte (3) het voorbereiden van deze vorming „het technisch ontwerpen', waarin o a de technische wetenschap naar voren komt Zoals men wellicht nauwelijks gezegd behoeft te worden, is het wijsgerig fundament waarop Dr van Kiessen zijn beschouwingen bouwt (en waarvan ook de in de voorafgaande delen gegeven critiek op anderer opvattin-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen