1971 Geloof en Wetenschap : Orgaan van de Christelijke vereeniging van natuur- en geneeskundigen in Nederland - pagina 25

C. VAN DER MEER

9

„Wanneer je oud wordt als ik, dan zul je zien, dat de dood voor de mens een behoefte is als de slaap" (ontleend aan Rümke) Een zelfde standpunt komt mij gerechtvaardigd voor indien een patiënt door ernstige verschijnselen van vroegtijdig verouderen is aangetast. Kalenderleeftijd alleen speelt hier geen rol, ook niet al is de aandoening, waaraan de patiënt lijdt, zeer ernstig. Zo herinner ik mij een 83-jarige vrouw, die werd binnengebracht met een zeer ernstig hartinfarct. Op grond van leeftijd en de ernstige ziekte, waarvan niet te verwachten was, dat volkomen herstel zou optreden, werd besloten om eventueel niet tot reanimatie over te gaan. En inderdaad trad al spoedig een complicatie op, die binnen enkele minuten tot de dood zou leiden. Het was nacht. De dienstdoende zuster, noch de gewaarschuwde wachtdokter waren op de hoogte van het genomen besluit. De reanimatie werd begonnen. Toen aan de arts na ca tien minuten het besluit om deze patiënt niet te reanimeren werd medegedeeld, weigerde deze de reanimatie te staken. Na een uur zag hij zijn zwoegen en dat van zijn medewerksters bekroond. De reanimatie had succes. Na zeven weken verliet de patiënt lopende het ziekenhuis in een conditie, die nauwelijks slechter leek dan voor het optreden van het infarct. En dit is niet de enige patiënt boven de 80 jaar, die wij in onze serie hebben. Een nog benauwender vraag is die naar het tijdstip van staken van een reanimatiepoging. Het eenvoudige antwoord luidt: als de patiënt dood is. Dit roept direct een even kwellende vraag op: wanneer is iemand dood? Juridisch is in vele landen dit probleem eenvoudig geregeld: namelijk wanneer de arts de dood constateert. Maar medisch is het minder eenvoudig. In vroeger tijden lag dit probleem anders dan nu. Toen de angst om een schijndode te begraven (en dat zeker niet ten onrechte), nu om een dode als schijndode in leven te houden. Als de lichamelijke dood intreedt, is er nog geen algehele cellulaire dood. Haren en nagels groeien nog door. De hoogst gedifferentieerde organen, die afhankelijk zijn van een intensieve stofwisseling gaan snel dood, de andere volgen in langzamer tempo. Als zekere doodstekenen kennen we rigor mortis (lijkstijfheid) en livores mortis (lijkvlekken), het eerste teken van ontbinding. Beide treden eerst uren na de Hchamelijke dood op. Stilstand van circulatie en respiratie zijn tekenen van dood, maar kunnen bij de reanimatie als zodanig niet

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen