De Vrije Universiteit na Kuyper - pagina 67
De Vrije Universiteit van 1905 tot 1955, een halve eeuw geestesgeschiedenis van een civitas academica.
Omgekeerd nam in diezelfde tijd mr. Th. Heemskerk een beslissing,
die Kuyper met de diepste argwaan zou gaan vervullen.
Op 21 december 1907 werd in de Tweede Kamer de begroting
van het Departement van Oorlog verworpen. Drie dagen daarna
stelde het kabinet de portefeuilles ter beschikking en op 30
december droeg de Koningin aan Heemskerk op om een nieuw
kabinet te vormen. Heemskerk had dit gevolg van zijn
tegenstemmen niet voorzien, en vooral niet dat de Koningin zeer
beslist hem als formateur wenste.
Kuyper, die pas op 17 oktober 1907 weer was opgetreden als
voorzitter van het Centraal Comité der A.R.Partij, en nog tot 13
november van het daaropvolgende jaar geen kamerlid was, werd bij
deze kabinetsformatie door Heemskerk onvoldoende op de hoogte
gehouden. Heemskerk vond overleg met Kuyper niet noodzakelijk
en in feite niet mogelijk, omdat deze in een dergelijk overleg
slechts zijn wil dicteerde.
Vervolgens had Kuyper aan Heemskerk voorgesteld om, na de
verkiezingen van 1909, het kabinet-Heemskerk zo te reconstrueren,
dat Kuyper voorzitter werd en tevens minister van onderwijs. Maar
Heemskerk had dat niet willen toezeggen. Op 24 juni 1909 besloot
de ministerraad om, gelet op de gunstige verkiezingsuitslag,
ongewijzigd aan te blijven. Kuyper had zelf in De Standaard
geschreven dat het uitgesloten was, dat hij in het kabinet-Heems-
kerk werd opgenomen. Hij hoopte en verwachtte dat hij daartoe
zou worden overgehaald. Maar het kabinet-Heemskerk oordeelde
dat Kuyper geen zitting kon nemen in een kabinet waarvan hij niet
de formateur en woordvoerder was.
Drie dagen later onthulde Het Volk dat Kuyper in 1903 aan de
heer R. Lehmann een ridderorde had bezorgd in ruil voor een gift
van fl. 11.000, die ten goede kwam aan de A.R.Partijkas. Ook door
deze 'lintjeszaak' kon Kuyper onmogelijk nogmaals als minister
optreden.
In datzelfde jaar 1909 kregen de hoogleraren Anema en
Diepenhorst De Rotterdammer ter beschikking voor hun politiek
commentaar. Voortaan zou De Rotterdammer in sociaal opzicht niet
langer rechts, maar meer links van De Standaard optreden. Mr. A.
de Jong werd naast Kuyper Ud van de Tweede Kamer en Fabius
begon met zijn Studiën en Scheden op het gebied van Staat en
Maatschappij (1909-24) een eigen periodiek.
63
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van donderdag 1 januari 1987
Publicaties VU-geschiedenis | 460 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van donderdag 1 januari 1987
Publicaties VU-geschiedenis | 460 Pagina's