GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

De beteekenis van de omwenteling van 1795 - pagina 10

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

De beteekenis van de omwenteling van 1795 - pagina 10

Rede uitgesproken op den 46sten Dies Natalis der Vrije Universiteit

2 minuten leestijd Arcering uitzetten

8 het laag neerzien op 1795, hetgeen een tijd lang mode geweest was, afkeurt en op meer dan één punt tegen Thorbecke te velde /^ trekt, 1795 is voor hem ,,het begin van een nieuwe orde van (^ zaken, waarin het beter is dan in vroegere tijden." ^) ,,Bij het verkeerde, dat de tijd openbaarde, bragt toch het revolutietijdvak tot eerste ontkieming zeer veel goeds: eene algemeene zucht tot verbetering van den maatschappelijken toestand, geestdrift voor regtvaardigheid en menschenheil, eene algemeene erkenning van de waarde van den individuelen mensch, geloof aan vooruitgang, opregte zucht tot vermeerdering van kennis bij het volk en toi handhaving van algemeene orde en regelmaat, zonder aanzien van personen en localiteiten," ^) Het groote beginsel der omwenteling noemt hij ,,de eenheid en ondeelbaarheid van den Neder\ landschen Staat." ^) Nog meer sympathie voor de omwenteling dan De Bosch Kemper legt een zekere Walther aan den dag, die een jaar na hem — Kempers Staatkundige Geschiedenis is van '68 — een paar artikelen schreef in de Vaderlandsche Letteroefeningen. Walther noemt de partij der democratische patriotten ,,het beste deel der natie. Tot haar behoorde het denkende en het werkende gedeelte der bevolking," ^) Men vraagt zich af, wat de rest der bevolking dan wel deed, Hoe dit zij, de Schr, moet wel erkennen, dat de patriotten, in 1795 nog zonder eenig plan, aan het roer gekomen, weinig hebben uitgericht, maar voert als verontschuldigingen aan, dat het voortdurend oorlog was en zij in het parlementarisme nog zoo onervaren waren. Zelfs over de radicalen van 1798 steekt hij de loftrompet, al geeft hij wel toe, dat ze verkeerd hebben gedaan door zich zelf met schending der pas bezworen constitutie het behoud der macht te verzekeren, In den regel komen die radicalen er bij de geschiedschrijvers niet zoo goed af, Sillem, de.biograaf van Valckenaer, heeft de juiste opmerking gemaakt, dat hun sympathieën meest aan den kant van de moderaten zijn, ^) Hij acht die beoordeeling niet billijk; „verplaatst men zich op het standpunt van den patriot van 1795" — zoo zegt hij") — ,,dan meen ik, dat deze politiek 1) 2) 3) «) 5) «)

Staatkundige Geschiiedenis tot 1830, p , 289, p, 288, p, 258, Vaderl, Letteroef f, 1869, I, p, 10, I, 336 sqq, I, p. 338,

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van woensdag 20 oktober 1926

Rectorale redes | 46 Pagina's

De beteekenis van de omwenteling van 1795 - pagina 10

Bekijk de hele uitgave van woensdag 20 oktober 1926

Rectorale redes | 46 Pagina's