GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

OPVOEDING EN ONDERWIJS

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

OPVOEDING EN ONDERWIJS

5 minuten leestijd Arcering uitzetten

De roep om eenbeid.

De roep om eenheid heeft in ons land een verdachten klank. Vooral voor wie zidi den strijd om de school herinneren, zit daar al een heel onbetrouwbare kant aan. Niet waar, wij hebben in de dagen van de verkiezingen den strijd aangebonden met de liberale sprekers, die de openbare school noemden het symbool van de eenbeid der natie. Toen kwam vooral uit, dat de strijd ging om de eenheid of de vrijheid; en met groote beslistheid en, Gode zij dank, met een zeer verheugend resullaat hebben wij den strijd gevoerd voor de vrijheid van onderwijs.

Daarom wrijven wij ons nog wel eens de oogen hit, wanneer wij in deze dagen zoo. druk lezen over eenheid, over het loslaten van alle gedeeldheid, ook op het terrein van de sdiool. Wij weten hier in ons land ook wel van een, doodelijke eenheid. Daarom wil ik de zaak nog wel eens van een anderen kant bekijken.

Is de toestand nu ineens zooveel veranderd, nu we bezet gebied zijn geworden? Staan in ons land nog niet naast en tegenover elkaar de voorstanders van de school met den Bijbel en de godsdienstlooze school? Heeft de Katholiek nog niet steeds andere wenschen omtrent de school., waaraan hij zijn kinderen toevertrouwt? Willen wij nog niet allen de richting bepalen, waarin onze kinderen zullen worden opgevoed?

Ook op het terrein van de bijzondere, nader Van de Christelijke school kan dat _geroep om eenheid mij nog maar niet bekoren. In het veelkleurig karakter van onze sdiolen heeft altijd groote winst gelegen. Vaak zijn scholen gesplitst, ïnaar toch maar zelden tot schade van bet geheel. Ik weet wel, bet was lang niet altijd aangenaam, Wanneer een deel van de kinderen de oude school verlieten, om naar een nieuw te stichten school te gaan. Maar veelal was dat toch wel in het voordeel van het geheel: een grooter aantal kinderen kwam onder de beademing van bet beslist Christelijk onderwijs. Zoo'n nieuwe school van een eenigszins andere kleur genoot meer het vertrouwen van een andere categorie ouders.

Men wachte zich toch wel, daarover nu een afkeurend oordeel uit te spreken. Wij hebben toen aanvaai-d de konsekwentie van bet beginsel der vrijheid, dat ons zulk een enorme ruimte heeft gegeven. Het zegt ons toch nog al wat, dat meer dan twee derde gedeelten van de kinderen van ons volk de bijzondere school bezoekt. Kan er een sterker bewijs geleverd worden tegen de bewering van vroeger, dat de natie aan de openbare school zou zijn gehecht? En als nu naar sommiger oordeel wel eens misbruik van die vrijheid gemaakt is, dan neemt dat toch het groote voordeel niet weg. Mocht men dit laatste eens een oogenblik over bet hoofd zien, dan denke men terug aan de knevelarijen, waaraan we hebben blootgestaan in naam van de eenbeid van onderwijs.

Nu weet ik wei, men wil geen fusie, geen samensmelting, men wil slechts samenwerking. Goed, maar dan moet niet eerst een streep worden gehaald door wat we in het verleden deden. Dat is toch ook ernstig werk geweest. We dragen toch nog onze overtuiging om aangaande verschillende dingen. Ik kan maar moeilijk gelooven, dat die nu bij looverslag veranderd is door de gewijzigde omstandigheden.

We mogen natuurlijk vragen: V/at nu? maar dan zonder een streep te halen door het werk onzer vaderen. Dat zal niet in overeenstemming zijn met ons nationaal karakter, dat we mogen en moeten en willen handhaven. Geen beklagenswaardiger volk dan dat, wat in een ommezien, van het anker zijner historie losslaat. Dat wordt zeker een prooi van allerlei nieuwe onbeproefde ideeën. Of we dan nu niets moeten doen nnet het oog op de positie van onze scholen? Natuurlijk, daai-op moeten we ons bezinnen. Maar daarvoor behoeven we niet dadelijk wat nieuws in heb leven te roepen. We hebben toch onze organisaties? Ik meen zelfs te mogen zeggen, dat ons schoolwezen op een benijdenswaardige wijze in verschillende vormen naar buiten treedt. Dat is óók gegroeid en kan maar niet zóó worden opgedoekt, ook' nog niet op stel en sprong worden omgevormd. En het is. aan de besturen van die organisaties' wel toevertrouwd, zich op de veranderde omstandigheden te beraden. Ik twijfel er niet aan, of zij zullen even trouw als te voren waken voor; de vrijheid van onze scholen, die deze kennen in gebondenheid aan het Woord van onzen God. Laten we dus, en dat wil ik maar zeggen, niet bard gaan roepen om wat nieuws, maar laten we, ieder in onzen kring, in onze rustig gegroeide organisaties aandringen op een pal staan voor bet beginsel, waaruit we tot dusver geleefd hebben. Ik wil mijn vertrouwen niet opzeggen in de besturen, die de belangen van onze organisaties tot dusver hebben behartigd, maar integendeel uitspreken, dat ik er geen oogenblik aan twijfel, of zij zien ook, hoe het in de veranderde omstandigheden noodig is, te zoeken naar de grootst mogelijke eenheid in bet optreden van onze schoolorganisaties, waaraan de behartiging van bet groote nationale belang van de vrije school is toevertrouwd.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 2 augustus 1940

De Reformatie | 8 Pagina's

OPVOEDING EN ONDERWIJS

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 2 augustus 1940

De Reformatie | 8 Pagina's