Studentenalmanak 1934 - pagina 139

DE PLURIFORMITEIT VAN DE KERK 129

men er voor terugdeinzen hem als epigoon te kwalificeeren.

Hetzelfde geldt van Eliza in zijn verhouding tot Elia, Of om

de geschiedenis van ons land te laten spreken; onze staat-

kundige onafhankelijkheid is een schepping van Willem van

Oranje. Hadden Maurits en Frederik Hendrik denzelfden

scheppingsdrang bezeten, mogelijk zouden ze ons volk naar

den chaos hebben gevoerd. Maar zij hadden de gave van

opbouw en voltooiing, en toonden daarin hun oorspronke-

lijkheid. Hun voortzetting van het werk van den Vader des

Vaderlands stempelt hen echter allerminst tot epigonen. Dit

typeert juist de epigonen, dat zij impotent zijn tot voort-

bouw. Zij bewaren de kontinuïteit niet, maar verbreken die.

Zij kunnen den geheelen ideeënschat van him voorgangers

onmogelijk assimileeren en kiezen er slechts een deel van

uit, om die tot geldigheid te brengen. Zij specialiseeren

niet het generale, maar generaliseeren het speciale. Het

voornaamste gebrek, waaraan zij lijden, is het gebrek der

kleine geesten: bewustzijnsvernauwing. Zoo ontleende de

Manchester richting haar star individualisme, haar harteloos

egoïsme, haar konsekwent materialisme niet aan de vaders

der klassieke school zelf, maar aan hun epigonen. Want ook

dit is een wezenskenmerk van het epigonisme; het schijnt

zich te onderscheiden door ijzeren konsekwentie. Daartegen-

over lijken geniale geesten inkonsekwent. Maar zijn konse-

kwentie is eenzijdig. Het is een konsekwentie van één

bepaalden factor met verwaarloozing van andere. Het epigo-

nisme kan in zijn simplicisme geen kontraste waarheden

erkennen. Het opereert steeds met het óf-óf, maar nooit daar-

naast met het èn-èn. Het is dan ook altijd geneigd een van

de termen; determinisme-indeterminisme praedestinatie-

menschelijke verantwoordelijkheid, distantie van God-ver-

wantschap met God (om slechts deze te noemen) zoo al niet

nominaal prijs te geven, dan toch faktisch secundair of

tertiair te maken. Terloops worde opgemerkt, dat ik op

grond hiervan de zoogenaamde dialektische theologie slechts

als epigonisme kan waardeeren.

In onze hedendaagsche Calvinische beweging valt, naar

ik meen, meer dan één symptoom van epigonisme te ont-

9

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen