VU Magazine 1973 - pagina 441

Gesprek met dr. Diekstra:

'Mensen hebben niet geleerd psychologische problemen, problemen te vinden' Dr. R. W. F. Diekstra

Tenminste één deelnemer aan de conferentie over zelfmoordpreventie die in het VU-hoofdgebouw werd gehouden, keek daarop weinig tevreden terug: de Nijmeegse psycholoog dr. R. W. F. Diekstra. De belangstelling op de conferentie was voornamelijk medisch-psychlatrisch gericht geweest, hetgeen onder meer was gebleken uit de naam van de conferentie; suicide prevention. Uit deze naamgeving kon, volgens dr. Diekstra, een benaderingswijze worden afgeleid waarbij het zelfmoordprobleem vooral werd gezien als het probleem van een vroegtijdige dood, die naar de medische ethiek tot elke prijs moet worden voorkomen. 'De medische kant van het probleem vormt ten hoogste een zijtak. In de eerste plaats gaat het om een psychologisch probleem, dat wil zeggen: de mensen die de gedragingen vertonen waarover deze conferentie handelde, hebben primair met psychologische problemen te kampen. Voor hen is zelfmoord een manier om problemen op te lossen.'

dering van zelfmoord in de wetenschap') stelde dr. Diekstra vast dat zelfmoordgedrag in de literatuur voornamelijk wordt behandeld als een vorm van afwijkend gedrag; 'de theoretisering rondom de suïcidale persoon (doet) denken aan de 'theoretisering' rondom een persoon die verdacht van een misdaad, terechtstaat!'

Afwijkend Ook op de conferentie was deze nadruk op het afwijkende van zelfmoordgedrag aanwezig. Dr. Diekstra herinnerde eraan hoe een van de vooraanstaande suicidologen, Shneidman, had gezegd dat iemand die de daad van zelfmoord voltooide in een zeer speciale geestestoestand

Niet de dood Eerder dit jaar, op 8 maart, promoveerde dr. Diekstra op een proefschrift ('Crisis en Gedragskeuze'), waarin onder meer het volgende naar voren kwam: • degene die zelfmoordgedrag vertoont, stelt zich daarbij niet In de eerste plaats zijn biologische dood ten doel. De dood is voor hem een Instrument om een situatie te bereiken die in zijn visie op een andere manier niette bereiken is. • zelfmoordgedrag als reactie op een crisis hangt niet samen met persoonlijkheidsfactoren in de gebruikelijke zin van het woord, of door de specifieke aard van problemen of gebeurtenissen die tot crisis leiden. De meest directe factoren van zelfmoordgedrag bij personen in crisis zijn de verwachtingen en de reacties van de omgeving van de betrokken persoon. Wanneer de omgeving zelfmoordgedrag verwacht of, bijvoorbeeld door het voorschrijven van farmaca, als mogelijkheid of hulpverlening aanreikt en er bestaan tegelijkertijd geen beperkingen voor de persoon in crisis tot het uitvoeren van het gedrag, dan 'zal gewoonlijk de intentie tot het gedrag worden gevormd en het gedrag optreden, tenzij tegelijk ook andere hulp wordt aangeboden.'

Moralistisch In zijn 'opmerkelijk nuchtere denkwijze' (Trouw/Kwartet van 9 maart) over zelfmoord keerde dr. Diekstra zich tegen de opvattingen waarbij de dood als belangrijkste aspect van zelfmoord wordt gezien en waarbij dan niet zelden de relatie zelfmoord-psychisch gestoord wordt gelegd. Het leggen van zulke relaties behoort, zo schreef hij in zijn proefschrift, thuis 'in een moralistische benadering van het zelfmoordprobleem welke te enen male onwetenschappelijk is'. In een andere publikatie ('De moralistische bena21

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen