VU Magazine 1975 - pagina 229

m

magazine

Op het niet nakomen van deze plicht kunnen zowel krant als autoriteit aangesproken worden. De afdeling van de Leningradskaja Pravda, die zich bezighoudt met de verwerking en beantwoording van de brieven is één van de grootste; elf personen zijn hier werkzaam, waaronder vele specialisten. Een ieder in de Sovjet-Unie die schrijven kan en wil, schrijft naar de krant en weet dat hij op korte termijn antwoord krijgt.' Een vraag die als vanzelf opkomt is natuurlijk: geldt deze procedure ook, wanneer mensen in hun brieven kritiek uiten op bijvoorbeeld de partijtop? Boris Field: 'Onze partij leeft bij de gratie van de kritiek; dat geldt natuurlijk ook voor de top. Een in onze ogen redelijke voorwaarde is echter wel dat die kritiek opbouwend is. Kijk, wij hebben in de Sovjet-Unie het zogenaamde democratisch centralisme. Dat houdt in dat minderheden de besluiten van de meerderheid moeten volgen. Er zullen altijd en overal wel andersdenkenden zijn. Dat is nog geen zonde; een ieder is vrij om te denken wat hij wil. Ook Rusland kent burgers die andere dan opbouwende kritiek uiten. Ook van die mensen ontvangen wij ingezonden stukken, alhoewel het aantal gering is. Wij nodigen zulke briefschrijvers uit voor een persoonlijk gesprek en proberen hen te overtuigen van hun ongelijk. In negenennegentig procent van de gevallen lukt dat. Hetspreekt vanzelf dat wij dergelijke brieven echter niet publiceren. De Leningradskaja Pravda is geen discussieclubje maar een communistische partijkrant met 600.0(XJ abonnees. Wij verklaren, verdedigen en interpreteren het doen en laten van de partij en zijn er trots op dat te doen. Het heeft geen zin individueel anarchistische meningen te publiceren, waarmee vrijwel geen van de abon-

nees het eens is, terwijl iemand die het niet met de meerderheid eens is naar ons idee ongelijk heeft. De pers in de Sovjet-Unie is vrij en dat houdt in, dat het uitgeven van periodieken gericht moet zijn op het belang van de samenleving. Stelt u zich voor dat - terwijl tien man om deze tafel zitten willen - nummer elf de wens te kennen geeft op die zelfde tafel te lopen. De vrijheid van allen loopt dan gevaar zodat de vrijheid van de enkeling beperkt moet worden. Dat, mijne heren, is vrijheid in het belang van de meerderheid. U en ik weten dat absolute vrijheid niet mogelijk is. Daarom is het noodzakelijk dat het individu zich beheerst. Dat kan. f^e mens is tenslotte geen dier.' Kleurpotloden Wij knikken maar eens en stellen overmoedig geworden de hamvraag: wat is er nu eigenlijk waar van die verhalen over censuur op de pers in de Sovjet-Unie. Een duidelijk antwoord op deze vraag komt van de heer Doebrovin van de Pravda. 'Al die verhalen zijn pure laster. In het westen gaat het fabeltje van de kleurpotloden. Een rood potlood zou betekenen: geen aandacht aan besteden, een groen: wél aandacht aan besteden. Een krantenbedrijf werkt veelal 's avonds en dan lijkt het me knap lastig gekleurd potloodschrift te ontcijferen. Bovendien hebben wij een modern geoutilleerd bedrijf en werken wij uitsluitend met schrijfmachines!! Wij kennen geen censuur, geen supervisie en geen voorgeschreven artikelen. Dat is ook niet nodig: de Pravda werkt uitsluitend met deskundigen en specialisten die weten wat er van hen verwacht wordt. Wij zijn allen communisten en werkers van de Pravda. Er wordt ons wel verweten dat wij niet of nauwelijks aandacht besteden aan rampen, misdaad en dergelijke. We hebben ook wel wat beters te doen en het papier is schaars.

In geen geval zoeken wij sensatie, dit in tegenstelling tot westerse journalisten. Er is in de Sovjet-pers vrij weinig aandacht besteed aan de Watergate-affaire. Dat is logisch. Er was een belangrijk partijcongres gaande en we hadden dus wel wat anders aan het hoofd dan kostbaar papier te spenderen aan de criminele activiteiten van een amerikaanse president. U kunt toch niet volhouden dat schrijven over sex, misdaad en terreur opvoedend is. En wat dat laatste betreft, v-eel vormen van terreur bestaan juist bij de gratie van de publiciteit. Dat is dan ook de reden, waarom over drie zaken niet geschreven wordt: racisme, geweld en pornografie.' Eens te meer viel het mij na dit gesprek op de terugweg naar het hotel op, dat het merendeel der Moskouse bioscopen ooriogsfilms vertoonde en dat ik nog diezelfde avond in het beroemde Gorkipark aangeklampt werd door een Russische jongeman die vroeg of ik pornografie wenste te verkopen. Hij deed dat met een gezicht alsof dat toch zeker, net als kauwgom, tot de dagelijkse levensbehoeften van iedere kapitalist behoort. Onafhankelijk Wal de journnalist aan kenmerken dient te vertonen om als 'werker van de Pravda' te mogen meedraaien, verwoordt de heer Doebrovin als volgt: 'Een goed journalist moet hard werken, niet te veel drinken en niet te vaak trouwen.' Dat men een gedegen scholing achter de rug dient te hebben vóór men zich journalist mag noemen in de Sovjet-Unie staat vast. Aan de faculteit voor journalistiek van de Lomonossow Universiteit in Moskou, evenals aan dergelijke andere faculteiten traint men de aankomende journalist vijfjaar lang niet slechts in de praktische vaardigheden van het vak. Behalve aan de geschiedenis van de Sovjet-Unie en aan literatuurstudie wordt vanzelfsprekend ruim aandacht geschonken aan de principes van het marxis-

Prof. Bereshnoi (staande): 'Het Is niet zo, dat de pers in de Sovjetunie geen veractieidenheid kent , , -' VIn.r,: onbekende Rus^ drs, J J. van Cuilenburg. dr. E Diemer, prof. A. F. Bereshnoi en dr. J. de Jonge

f^mi

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen