VU Magazine 1975 - pagina 373

MJ magazine 19 P d 0 ^ 9 i ^^^fJlK ^^•P '^i?%^^^Ê: 'sm^s ^^M 1^*"^^^ ^ ^•H^Htafe H ^ ^ ^ ^ H ^ ^ ^ ^ ^ ^ H WÊÊÊÊÊÊÊÊM

/7ee/-sent/e regime Gandhi niet had laten spreken, zijn directe en dierbaarste medewerkers gearresteerd had en zou hebben rondgebazuind dat ze laf waren geweest, hun makkers verraden hadden. De publiciteitsmedia zijn een ontzaglijke macht (waarvan de huidige draagwijdte in een recent verleden niet werd ingezien). Maar in de ontwikkelingslanden zijn deze media een reus met lemen voeten, omdat ze in handen van de staat zijn overgegaan. In de wastere kapitalistische wereld zijn ze vaak particulier eigendom en de vrijheid van de journalisten eindigt waar de commerciële belangen van de onderneming beginnen." Toch ispubliciteitinde westerse wereld voor mensen als Helder Camara van belang. De Braziliaanse militairen zullen proberen iemand, die het valse beeld van rust en tevredenheid in het land tracht te verstoren, de mond te snoeren, maar dat wordt riskanter in verband met de publieke opinie, wanneer die iemand, zoals Cêmara, een grote bekendheid geniet. Hierin ligt ook het nut van een eredoctoraat voor de Braziliaanse bisschop.

Geweldloos „De menselijke vervreemding kan evengoed gerealiseerd worden door verwaarlozing en het prijsgeven van het tijdelijke in naam van de eeuwigheid, als door verwaarlozing en prijsgave van de eeuwigheid in naam van het tijdelijke." De methoden die sommigen hanteren om het onrecht te vernietigen, keurt Camara af: „In LatijnsAmerika wantrouwt een toenemend aantal de demokratie en verlaat zich op de methode van geweld juist omdat zij denken, dat de demokrat ie besluiteloos is en bang, dat het haar aan moed ontbreekt om tot de wortels van het kwaad te gaan, dat ze te overdreven voorzichtig is, en daardoor haar bestaansrecht verliest." „Maar al geloof ik niet in gewapend geweld, ik ben ook niet zo naïef om te denken, dat broederlijke taal en lyrische smeekbeden voldoende zijn om sociaal-economische strukturen omver te werpen. Met beleid en technische doelmatigheid moeten wij demokratische pressie uitoefenen om zo binnen de wet invloed te kunnen hebben, want binnen de wet kunnen hemel en aarde bewogen worden." Dom Helder Camara w i l een vreedzame weg bewandelen, want hij acht nietszo hoog als het menselijk leven en hij heeft ook oog voor de moeilijkheden van de onderdrukkers bij aanpassing aan een nieuwe, rechtvaardige wereldordening. Het gaat erom „de korst van het egoïsme stuk te breken, omdat de mens aan alle kanten door zichzelf omsingeld is." ., Het is dringend nodig, dat allen zich verenigen om de angst aan te klagen en te overwinnen: de angst van hen die niets hebben en onderdrukt worden èn de angst van hen die bezitten en doodsbenauwd zijn hun goederen te verliezen." „Zowel ellende verontmenselijkt als buitensporig comfort." „ D e bewustmaking van de marginale massa's om hen voor te bereiden op het zich losrukken uit hun beneden-menselijke toestand, om hen erop voor te bereiden ook, dat ze niet verburgerlijken, niet tot het egoïsme vervallen dat ze thans in anderen veroordelen, omdat ze er kwalijke gevolgen van ondervinden, mag niet op zichzelf staan. Tegelijk is bewustmaking van de bevoorrechten nodig, wat nog veel moeilijker is. Hen moet nl. duidelijk gemaakt worden, dat zij onderdrukkende strukturen in stand houden." ,,Wanneer men met een rijk iemand of een rijk land spreekt en de problemen zo gesteld worden, dat het

een kwestie van helpen in armoe en ellendige omstandigheden is, dan vindt men betrekkelijk gemakkelijk gehoor. Gewoonlijk is er goede wil. Maar het wordt onbegrip, kortsluiting, wanneer men het onderwerp zo durft te stellen, dat het een kwestie is van recht om te protesteren en dat gerechtigheid moet geschieden." „Als men mij vraagt of ik geloof aan ontwikkeling als een kracht die in staat is de sociaal-economische struktuur van de onderontwikkelde wereld te veranderen, en de ontwikkelde wereld het begrip bij te brengen dat hij óók een maatschappelijke revolutie nodig heeft, wat zou ik dan moeten antwoorden? Ik heb respekt voor hen die wanhopen aan ontwikkeling en tot geweld overgaan, maar ik geloof niet in haat. Het gaat er niet om, bepaalde leidinggevende figuren over te plaatsen en bepaalde veranderingen te forceren, die door vreedzame middelen altijd worden uitgesteld. Alles wat zonder ontwikkelingsproces wordt gedaan, zonder intellectuele vorming, heeft geen basis." Welke concrete wegen w i l Helder Camara inslaan haar de gerechtigheid voor het volk? Hij kiest in elk geval een vreedzaam pad, en hij gelooft in de kracht van de waarheid, van morele pressie. Door overleg en discussie w i l hij komen tot bewustwording van onderdrukten en o n derdrukkers. Hij w i l van alle ellende in de Derde Wereld niemand in het bijzonder beschuldigen, maar een oplossing voor deze „collectieve zonde" zoeken in het besef van de bijzondere verantwoordelijkheid van de christenen. Hij meent, dat zij, die de methode van 't geweld kiezen, omdat ze niet meer in de laffe demokratie geloven, ongelijk hebben. In een concentratiekamp van de nazi's werd in 1945 'n martelwerktuig, een zweep, gevonden, waarop spottend het woord „c//a/oo5^" stond geschreven. De zweep, de dialoog van de dictatuur. Kan een zweep voor andere doeleinden gebruikt worden dan om ermee te slaan? Camara meent, dat een struktuur die opgelegd wordt, zonder dat er een ontwikkel insproces aan voorafgegaan is, geen basis heeft. Hij heeft daarin gelijk, maar kan het niet zo zijn, dat ook een confrontatie, een conflict een in-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen