VU Magazine 1977 - pagina 470

MU magazine 28

Nederland heeft zedelijke roeping in koloniën ,,Onze koloniën raken op het Binnenhof uit de smaak", constateert Kuyper op 17 december. ,,hoogstens zijdelings roert men ze soms nog even aan. Van koloniale wetsvoordrachten is geen sprake meer. Een Indische begrooting wordt met den stormpas doorgeloopen". Er wordt, vindt Kuyper, in de Kamer nauwelijks nog een principieel woord over de ontwikkeling van onze koloniën gezegd. Daarin moet verandering komen. Terug kunnen we niet meer. ,,De teerling is nu eenmaal geworpen en Nederland heeft uit de twee eenig denkbare systema's voor ons koloniaal beheer datgene gekozen, wat alleen met zijn eere als beschaafd volk en met zijn roeping als Christennatie te rijmen was". De twee systemen, waaruit is gekozen, houden het volgende in: , ,Of de Javaanse huishouding nemen voor wat ze was; het innerlijk organisme van die huishouding ongeroerd laten; en voorts slechts aan de hoofdschroeven van geheel dit wel samenhangend werktuig een krachtige Hollandse hand plaatsen, om het profijt der affaire zóó in onze kas te doen vloeien, dat de machine zelf niet stuk raakte maar eer won in blinkenden glans en juistheid van werking. Of wel, dat men de Javaansche maatschappij beschouwen kon als met een zedelijk doel onder onze voogdij geplaatst, of het gelukken mocht, door den band, die Moederland en Koloniën saamverbond, ook in Indië demenschenwaarde te verhoogen en een orde van zaken te doen ontkiemen, aan die onzer Christennatie niet geheel ongelijk". Het zal duidelijk zijn, dat Kuyper kiest voor het

tweede systeem. ,,Immers," schrijft hij, ,,het eerste stelsel had èn voor den Javaan èn voor onze schatkist en voor onzen handel wel uitnemende materiële uitkomsten. We waren rijk en verrijkt geworden. Maar temidden dier schatten bleef ook de conscientie van ons volk de stem nog verneembaar, die van zedelijke roeping van eereplicht en verantwoording aan den Koning der Koningen sprak". Hij roept anti-revolutionairen op ernst te maken met hun eigen verantwoordelijkheid tegenover Indië,, ,tot ook voor den Indischen

bouw het eenig hechte cement aanvaard zal zijn, daideChristus alles onder alle hemelstreken voor den welstand der natiën biedt". MENTALITEIT Eerder in de maand, op 4 december, neemt De Standaard een beschouwing op, waarin een mentaliteitsverandering wordt beschreven over de jonge Nederlandse ambtenaren in Indië. , ,Terwijl in vroeger tijden de jongelui met een soort van eerbied voor de Javaansche instellingen en denkbeelden hier kwamen, somtijds met en-

thousiasme voor het half bekende, te midden waarvan zij kwamen arbeiden, bezielt hen thans eer een soort van minachting voor het ras, dat zij zullen komen helpen regeeren." ,,Vromer werd al het eigenaardig inlandsche interessant geacht en van het allerhoogst belang voor de wijze, waarop wij in Indië ons gezag moeten uitoefenen, sedert het liberalis«ie bovendrijft, is al het eigenaardig Inlandsche om het kort uit te drukken ,,apenkoor' en die stemming is het, waarin het gros der jonge ambtenaren optreedt.

Zd.-Afrikaanse boeren in ,,dorstland j9

, ,Met de boeren, die meer dan een jaar geleden het Transvaalsche verlaten hebben om zich dieper in het binnenland van Afrika te vestigen, schijnt het recht treurig te gaan. Om het land te bereiken, waar men zich wil vestigen, moet men dagenlang door een streek trekken, waar geen water te vinden is, behalve hier en daar bij putten en zoogenaamde ,,pannen", natuurlijke

kommen en vijvers, die een zekere hoeveelheid water houden als het regent. Dit land noemt men ,,Dorstland". De eerste , ,trek'' bestond uit over de driehonderd wagens en heeft 2000 stuks vee, ossen en koeien op den tocht verloren. ( . . ) Van 7 - 1 1 Mei waren de reizigers in hetDorstland en velen, die er bezweken van dorst. Daar er geen vee genoeg overbleef om de wagens te

Ingezonden stuk Aan de Redactie van de Standaard Met groot genoegen las ik de vorige week het stuk in de Standaard, getiteld: Staatsloterij. Schande voor diegenen, die hiervan de schuld zijn, dat van Staatswege nog altijd de gelegenheid blijft bestaan, zich ongelukkig te maken. Immers, niets anders dan dit is het gevolg voor een aantal spelers in de loterij. Niet alleen diegenen, die

trekken, moest men vele dingen wegwerpen en achterlaten. ( . . ) Met ongelooflijk veel moeite zijn een aantal wagens eindelijk door de woestijn gekomen. Men kan in Holland wel sympathiseeren met deze Hollandsche Afrikanen, die andermaal in onbekende streken zich een land ter woning zoeken." (18 December).

hun gezin ontstelen, om het den Jood, die met loterijbriefjes rond komt, te deelnemen en niet winnen, geven. En als men dat geld maar ook zij, die een prijs, krijgt, dan houdt men op d.i. een som geldt, verkrij- met werken, gaat grooter lot nemen, gaat aan het gen. Hoevelen die op die trakteren, leert op die mamanier een enkele honderd of een enkele duizend nier drinken en men stort zijn machtig geworden, zijn zich in de ellende, die vaak later niet veel armer gewor- tot het uiterste voert. Wil den, dan ze voor dien tijd de Staat, die toch geroepen is, de zedelijkheid en reeds waren? Op iedere plaats zijn ze te wat dies meer zij, te bevorderen, dien toestand vinden, die spelers, die bestendigen, de Christen van hun karig loon, ten zie toe, dat hij niet meeplattelanden vaak niet doet". (4 december) meer dan 6 of 7 gulden, nog kunnen missen, ja, het

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen