VU Magazine 1977 - pagina 105

]ff} magazine 15 celstraf dan Nederlanders". (Haarlems Dagblad, 8 nov. '76). Hij kondigde aan dat z'n onderzoek over bijna twee maand zou worden gepubliceerd. Natuurlijk haalden zijn uitspraken meteen de pers. De Volkskrant lezers vernamen maandag 8 november:„Rechters schuldig aan klassejustitie". Iets genuanceerder was de kop in het Algemeen Dagblad: „Criminologen: net geen klasseverschil. Vooroordeelbij de Justitie ". In AVRO's Televizier (en in de Volkskrant) gaf prof. dr. G. P. Hoefnagels, criminoloog aan de Rotterdamse Erasmus-universiteit, een commentaar, dat nu niet meteen twijfel zaaide aan Jongmans gelijk. Het NOS-Journaal kwam op het idee om Jongmans voorganger aan het Criminologisch Instituut te Groningen, prof. dr. W. Buikhuizen, thans beleidsadviseur van het departement van Justitie te vragen, wat deze ervan vond. Diens reactie was verrassend. In plaats van te reageren dat hij uiteraard niets zinnigs kon zeggen over een nog niet gepubliceerd onderzoek, haalde dr. Buikhuizen op de buis krachtig uittegen z'n vroegere Groningse collega. Uit een — ook nog niet gepubliceerd — onderzoek van het Wetenschappelijk Onderzoek en Documentatie Centrum van het Departement van Justitie zou juist gebleken zijn dat er geen enkel verband was tussen milieu en opgelegde straf, zei Buikhuizen verontwaardigd. Met een wetenschappelijke discussie had dit allemaal nietsvandoen, zo stelden verschillende krantecommentaren met een mengeling van amusement en ergernis vast. Immers de copy van Jongman en Schilt lag nog ter zetterij bij Boom in Meppel. „Waarom hebt u dat gedaan?" vroeg Huib Goudriaan van Trouw aan Buikhuizen, (12 nov.). Het bleek dat de criminoloog ten departemente zijn tv-nummer minder als wetenschapper dan als behartigervan de goede naam van het ^ s t i t i e e l apparaat had gebracht. „Ik had geen andere keuze; wij waren voor een voldongen feit geplaatst door de uitlatingen van prof. Jongman. ...De mededelingen van prof. Jongman zijn als een bom ingeslagen en hadden een sneeuwbaleffect. Ze hebben een discussie teweeggebracht over een van de grondbeginselen van de rechtsstaat: de rechtsgelijkheid. In zo'n geval, terwijl bovendien uit ons onderzoek iets heel anders blijkt, moet het publiek goed geïnformeerd worden. Prof Jongman heeft de rechterlijke macht in staat van beschuldiging gesteld, zonder dat zij zich kan

verdedigen, terwijl de schuld van de verdachte nog niet eens vaststaat". Met soorgelijke overwegingen motiveerde mr. J . J. Abspoel zijn deelname aan de voorwetenschappelijke strijd. „Jongman c.s. poneren hun stelling... en wachten vervolgens geruime tijd met het publiceren van hun bewijzen. Gedurende die tijd zou iedereen die het met die stelling oneens is, zich in stilzwijgen moeten hullen. Maar dan treedt weer een ander adagium in werking, de aloude volkswijsheid „wie zwijgt stemt toe". Als niemand gedurende maanden reageert op de beschuldiging, dan zal die wel waar zijn! De beschuldiging krijgt in ieder geval ruim tijd zich in het bewustzijn van degenen, die er kennis van hebben genomen vast te zetten. Dit des te meer omdat scribenten van allerlei aard die tijd zullen benutten om de stelling er verder in te hameren. Hoefnagels heeft dat al overduidelijk gedemonstreerd. Trouwens, wie luistert er nog naar een verdediging die maanden na de beschuldiging komt?" Nu is het de vraag of Jongmans beweringen behalve bij Justitie ook bij het publiek„a/s een bom ingeslagen" vaaren. NRC-Handelsblad-redacteur mr. F. Kuitenbrouwer bracht laconiek in herinnering dat blijkens twee meningspeilingen van het weekblad Revu in '66-'67 maar liefst 4 5 % van alle Nederlanders van mening bleek dat de rechter met twee maten meet. „Tien jaar na dato krijgt de verontrusting voedsel van hooggeleerde zijde", zo omschreef hij het gebeuren (12 nov.). Een aanwijzing van betrekkelijk bedaard reageren van de zijde van het publiek kan ook zijn het achterwege blijven van een stormachtige toename van het aantal intekenaren van het Tijdschrift voor Criminologie, waarin Jongman zijn bewijsmateriaal zou uitstallen. Aannemelijk is dat iedereen het niet w e t e n schappelijk gefundeerde vooroordeel bleef koesteren dat hij al had; rechters, officieren van justitie, criminologen en publiek en in die weken meer toeleefde naar het Sint Nicolaasfeest en Kerstmis dan naar de naderende verschijning van het Tijdschrift voor Criminologie. Een opmerkelijke beschouwing leverde mr. N. D. Jörg in Trouw van 18 november. Jongmans beweringen noemde hij onthullend en onthutsend maar toch „in de lijn der verwachtingen". Want wie wel eens binnen een gevangenis rondgekeken heeft, zal niet tot de bevinding kunnen komen dat hij daar de doorsnee van de mannelijke Nederlandse bevol-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen