VU Magazine 1978 - pagina 401

iZJ magamie 3

Alleen individuele extra-hulp helpt zwak-functionerende kleuters ,,We weten dat de ,,pir' enigszins werkt, maar nog niet precies iioe, nader (deel) onderzoek zal dat moeten leren". Dr. Han Groenendaal die dit samenvattende zinnetje ergens in zijn proefschrift schrijft, wil er mee aangeven, dat hij zijn onderzoek liever gewaardeerd ziet als ,,richtingaanwijzer", dan als opsomming van gevonden resultaten. Hij beschouwt het eerder als een beginpunt dan als een afsluiting. De beeldspraak met de ,,pil" zou overigens de indruk kunnen wekken, dat hij zich met een medisch onderwerp heeft beziggehouden. Dat is niet zo. De titel van zijn proefschrift luidt: ,,Vroegtijdige hulpverlening aan zwakfunctionerende kleuters". Er bestaat geen sluitende, weten- op de kleuterschool met een achterschappelijke omschrijving van wat stand te zitten en aan de andere kant moet worden verstaan onder .,zwak het,,milieu" waaruit hij afkomstig is. functioneren". Er. is wel een aantal Kinderen uit de zogenaamde ,,arheikenmerken bekend, die in de literatuur dersmilieu's" lopen meer gevaar dan en door leerkrachten steeds worden anderen. Onderzoek naarde vraag hoe genoemd. Daarbij moet worden voor- die samenhang in elkaar zit, leverde opgesteld dat er bij de kinderen, om bepaalde aanwijzingen op. Zaken als wie het gaat. geen duidelijke stoornis- beroep, opleiding en inkomen van de sen of tekorten kunnen worden gecon- ouders bleken op zichzelf niet te leiden stateerd. Heel in het kort komen die tot een ,,kansarm" milieu. De houding kenmerken op het volgende neer: op - van deze ouders tegenover hun kindehet kognitieve vlak (d.w.z. het ver- ren (stimuleren ze hun kinderen om standelijk functioneren) is er niet zo vragen te stellen, wordt er vaak voorzeer sprake van tekorten in kennis, gelezen e.d.) echter wel. maar wel van problemen bij het opne- Al dat soort kennis zegt echter nog men, verwerken en weer terugroepen niets over de manier waarop de hulpvan informatie. Iets dergelijks geldt verlening aan de kinderen zou moeten ook voor het taai-denken. Geen ach- worden aangepakt. In de loop van de terstand in woordenschat e.d. maar jaren zestig werden, eerst in Amerika, wel het gemis om de taal te gebruiken later in West-Europa, omvangrijke in situaties die verder gaan dan het programma's opgezet, die bekend concrete, direkt waarneembare (bij werden onder de naam ,,compensavoorbeeld bij het vooruit denken, het tieprogramma's" . De gedachte achter herinneren, het afwegen van alterna- die programma's lag voor de hand: als tieven) Tenslotte zijn er dan nog ken- kinderen u'itde,,zwakkere" milieu's al merken die te maken hebben met mo- een achterstand hebben als ze naar tivatie. Zwakfunctionerende kinderen school komen, dan moetje ze al vóór vermijden de leer-situatie, stellen geen die tijd bereiken en hun manier van vragen, gebruiken de volwassenen functioneren veranderen voordat ze niet als informatiebron, exploreren op school mislukken. ,,Llitganspunhun wereld nauwelijks. ten". schrijft dr. Groenendaal in zijn proefschrift, ,,//; die jaren waren de volgende geloofsartikelen: de school Milieu is het instrument bij uitstek voor soUit allerlei onderzoek is intussen al ciale verandering; omgevings-invloewel gebleken dat er verband kan wor- den veroorzaken de slechte schoolden gelegd tussen aan de ene kant het prestaties; jonge kinderen zijn beter te risico dat een kind loopt om meteen al beïnvloeden dan oudere kinderen (na

Ontwlkkelingspsj'choloog dr Han Grt)enendaal (foto: AVC-\TJ. Peter Wolters)

het zesde jaar is het te laat!) en een wetenschappelijke aanpak van sociale problemen zal deze problemen helpen oplossen''.

Niet eenvoudig In de periode die volgde, bleek dat zulke ,,geloofsartikelen" op z'n zachtst gezegd enige bijstelling be"hoefden. Wat was er gebeurd? De compensatie-programma's die met veel élan werden opgezet, bleken lang niet altijd de gewenste resultaten af te werpen, zeker niet wanneer ze grootscheeps en globaal waren aangepakt. Er waren onderzoeksresultaten die er op wezen, dat verbetering van lesmateriaal, van leerprogramma's of leerkrachten nauwelijks van invloed w«ren op de prestaties van de kinderen. Erfelijkheid werd aangevoerd als een belangrijke oorzaak van de verschillen tussen zwakfunctionerende kinderen en anderen. Het gezichtspunt dat jonge kinderen gemakkelijker te veranderen zijn dan oudere werd in twijfel getrokken. Bovendien bleek de wetenschap niet of nauwelijks in staat meetbare effecten van het compensatieonderwijs te kunnen overleggen, zeker geen effecten op langere termijn. Het zelfvertrouwen en het optimisme waarmee men de grote compensatie-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen