VU Magazine 1978 - pagina 274

1^ magadne 8

Steenstra: Een probleem waar de criminologen mee zitten, is dat criminaliteit vaak wordt gedefinieerd op basis van de huidige strafwet, terwijl er gedragingen in het wetboek van strafwet staan, die door steeds minder mensen als crimineel worden ervaren en terwijl er anderzijds legio gedragingen te noemen zijn, die wel schadelijk zijn, maar die er niet in staan, om welke reden dan ook. Nogmaals: alleen op basis van gedrag kun je niet zeggen wat crimineel is en wat niet. De door jou genoemde normen en waarden zijn een deel van de definitie. Daar komt tenminste de situatie bij; daar komen ook de normen bij van de groep of het milieu waartoe degene, die het gedrag vertoonde, behoort. In bepaalde delen van ons land accepteert men gedrag van elkaar dat volgens de strafwet crimineel zou moeten heten. Heeft VU-magazine goed begrepen dat Orlebeke in principe iedere wetsovertreder/normoverschrijver zou willen onderzoeken? Orlebeke: Nee, ik bedoel dit: we moeten in ieder geval een afspraak maken over wat we onder criminaliteit willen verstaan. Je kunt onderzoek niet verbieden, omdat je geen goede definitie hebt. Op alle definities in de wetenschap is wel iets aan te merken. Heb je een definitie gevonden, dan moet je gaan kijken of er differentiaties zijn aan te brengen: is ei^ crimineel gedrag dat ontstaat doordat de omgeving en een persoonlijkheidstrek samen tot dat gedrag leiden? Bestaat er verband tussen zo'n persoonlijkheidstrek en bepaalde biologische eigenschappen? Is er crimineel gedrag waarvan je dat niet kunt vaststellen? Steenstra: Ik denk dat er erg veel criminaliteit is waarbij dergelijke verbanden niet kunnen wórden vastgesteld. Orlebeke: OK, laten we dat dan gaan

uitzoeken en niet van tevoren gaan roepen dat het niet mag. Steenstra: Nou, niet mag . . . . Laat me nog iets zeggen over de criminologie. In de jaren-60 en -70 komen in de sociologie in het algemeen en ook in de criminologie de kritische theorieën op. Een kenmerk van die theorieën is, dat de keus van de te onderzoeken problemen, de manier waarop je daarmee omgaat en de vraag watje met de resultaten wilt doen, worden beschouwd als onderdelen van de wetenschapsbeoefening. Men wil niet werken vanuit een opvatting van de samenleving zoals die is, maar men wil werken aan een toekomstige samenleving. De bedoeling van de wetenschap is dan, dat die in dienst staat van een ontwikkeling naar een toestand die je wilt bereiken. In zo'n wetenschapsopvatting is het wel degelijk van belang waarmee je je bezighoudt. De keus van onderwerpen wordt dan bepaald door de vraag of je onderzoek de gewenste ontwikkeling bevordert of tegengaat. Het is natuurlijk niet zo, dat vanuit die conceptie bepaalde vormen van onderzoek verboden zouden worden. Het

gaat er om, dat er o ver de relevantie en het al dan niet zinvol zijn van onderzoek wordt gesproken. Het gaat om het stellen van prioriteiten en als de discussie daar over gaat, is het wel degelijk van belang te weten waar je naar toe wilt met je onderzoek. Orlebeke: Ik ga er vanuit, dat we het eens zijn over een paar elementaire zaken. Het doel van criminologisch onderzoek is: het krijgen van optimaal inzicht in dat fenomeen. Als je dan zegt: we willen alleen maar inzicht krijgen voor zover zich dat verdraagt met onze maatschappij-opvatting, dan distantieer ik me daarvan. Dan valt de grondslag om te praten weg. Eerst zul je moeten begrijpen waar je mee bezig bent, voordatje kunt zeggen watje wilt, of kunt doen. Er zijn in het verleden tal van voorbeelden geweest waarbij zuiver wetenschappelijk onderzoek werd gedaan, die later, dus vóór men besefte waar het heen ging, tot een aantal zeer belangrijke toepassingen hebben geleid, die zonder dat onderzoek nooit tot stand zouden zijn gekomen. De maatschappelijke betrokkenheid van de onderzoe-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen