VU Magazine 1981 - pagina 194

Het IS ook dUldelijk de drijfveer achter de fasýinerýnzien : de exposure "Les Realismes", die tot 20 april te beDuizende.n Centre. was In het Pompidou Parijse : · zoekers dwaalden dagelijks langs een enorme uitstal: ling van Europese cultuur-uitingen tussen 1919 en : 1939, gebiologeerd, wellicht ook onzeker. Want tas: crsrne en nationaat-socialisrne werden hier niet ge: toond als geisoleerde verschijnselen of in hun gru: welpraktijken, maar in de vorm waarin het aantrek: kinqskracnt heeft uitqeoetend op miljoenen fatsoýnen Duits: lijke Europese burgers, niet aileen in ltalle " land. : ,Schokkend", zei een bezoeker. : .Wat bedoelde hij daarmee?" vroeg een 19-jarige : jongen. Want hij had voor zijn idee niets schokkends : gezien. : .Dat was het nu juist", probeerde z'n vader utt te : leggen. " "Peinture, architecture, litterature, arts decoratifs", : nodigden de attiches uit. ledereen kon gerust binnen: komen; het ging niet over politiek. Maar wat politico: logen slechts zwakjes lukt bij hun bestudering van de : vaak nogal verwarde politi eke programs van tasciswei : ten en nationaal-socialisten, daarin slaagden : degenen, die deze expositie hebben opgezet: het " voelbaar maken van het culturele klimaat van deze : verschijnselen. Fascisme als cultuur-verschijnsel, als · een vorm van "culturele revolutie" (Hitler gebruikte : de term) en dan niet slechts getekend in de cultuur: uitingen waartegen het zich afzette (de "entartete" : Kunst, de verboden boeken en schilders), maar in de : vormen waarin het zich uitdrukte. Het eigen gezicht. : De oudere generatie, die rondwandelde in het Pompi: dou Centre reageerde geschokt en soms verward op : deze show van Europees fascisme als cultuur-histo: risch verschijnsel. Dit gezicht was herkenbaarder " dan het politieke. : Onvoorstelbaar veel definities kwamen na WO II in : om loop wat fascisme nu eigenlijk is. Van aile kanten : heeft men het verschijnsel bestudeerd, ontleed, ken: merken opgespoord ... Ook de (autoritaire) persoon: lijkheidsstructuur van "de fascist" kwam op de ontMisschien was dat de invalshoek. Maar : leedtafel. : anna 1981 kan niet worden gezegd dat de verwarring " IS opgeheven. Een algemeen door links en rechts : aanvaarde omschrijving van .fasclsme" is er niet : gekomen en zo heeft iedereen - ook aan de Vrije : Universiteit zijn eigen idee wat wei of niet onder : fascisme moet worden verstaan. En daarover wordt : thans met hartstocht gediscussieerd. : In een recente dissertatie "De collaborateur" (een : sociaal-psychologisch onderzoek naar misdadig ge: drag in dienst van de Duitse bezetter) haalt dr. J. : Hofman Angelo Tasca aan, die in "Allgemeine Bedin: gungen der Entstehung und des Aufstieges der Fa" chism us" meent: "Het fascisme definh!ren betekent : voor ons in de eerste plaats de geschiedenis daarvan : schrijven". Anders gezegd: je kunt het eigenlijk niet : definieren: je kunt al vertellend wei doen aanvoelen : wat het verschijnsel was. Maar nauwkeurig aangeven een politieke stroming fascistisch is of : wanneer wordt, lukt niet. Er is althans geen eenstemmigheid : : waar de grens precies loopt. Het gebied waarin deze " grens ergens loopt is zeer breed. : Waar moeten de waarschuwingsbordjes worden op:

.

:

gericht?

:

Wie bevreesd is dat het verschijnsel weer de kop opsteekt, heeft behoefte aan een scherpe omschrijvinq, maar is tegelijk beducht dat de definitie misscruen met zal blijken te kloppen. Want als het zich nu eens aandient in een vorm, die buiten die omschrij-

: : : :

'ling valt? En die pasgýleideýi!k ahan zOhals detýShBracis ISC antl-semltlsc 'ýoc aanvankelijk noch vertonen. gevaarlijkertrekken gaan problemen zijn er met hakenkruiskladders, G aýtfýemitische clubjes, openlijke Hitlervereerders, bewegingen die runentekens voeren of ýýt een grote zes rniljoen Joden ugen noemen dat in Duitsland ý·n vergast. Wanneer de Nederlandse Volksunie (ýlimmerveen) in een pamflet tot, de .Volksqenoten" aankondigt zijn NJF-comman?o s ý"gehardý en van het Volksnationalisme overtutqde jonqeren ) klaarstaan om .jiet smerige LlNKSE GESPUIS, de DRUGDEALERS, de SURINAMERS, de ANTILLIANEN, de GAST ARBEIDERS" en de HANDLANGERS van het INTERNATIONAAL ZIONISME" te laten weten dat er een toekomstig Groot-Nederland" voor hen In "geem plaats zal zijn" ("LEVE DE GERMAANSE VOLKEREN VAN EUROPA"), dan is de localisatie van het verschijnsel geen probleem. In 1975 verscheen er een boekje "Dietsch en volksch:: ýan M. C. van den Toorn dat een boeiende beschrijvinq bevat van het taalgebruik der natlonaal-socrausten in Neýerland. Gevaarlijker zijn vormen van tascisrne, die bewust vermijden om herinneri.ngen op te roepen ýan vroegere fascistische strominqen. De.vroegere vrce-voorzittervan Glimmerveens Volksunle, Rob Boot, kamerkandidaat in '77 voor deze partij, behoort tot degenen, die dat snapten. In een open brie! aan de Volksunie stelde hij "Wij moeten, willen wlj van enig belang zijn, het nationalisme zoals we dat kennen in de partij, In een nieuw pakket brengen. Het afschaHen van het Rot-Welss-Schwarz, het gestrekte armsaluut en aile denkingen aan de jaren 30-40. Alles wat ons kan vergelijken met de NSB is voor ons SCHAOELIJK. Het Nederlandse volk moeten we winnen ... laten we dan een gezond nationalistisch pakket tevoren schuiven, maar dan in een nieuwe verpakking." (Vrij Nederland, 15 maart '80) Na een ruzie met Glimmerveen stapt hij uit de NVU. Hij raakt betrokken bij de oprichting van een nieuw partijtje. Een andere oprichter vertelt daarover in Eiseviers Magazine (15 maart '80): "In de loop van '79 hebben we met een groepje varlerend van vier tot vijftlen man bij mij thuls over politlek gesproken. Rob Boot wilde de Natlonale Aktie oprichten. Ik heb dat willen tegenhouden: de naam aileen al klonk fascistisch. En zo heb Ik voortdurend proberen te sturen.lk heb de gedachte aan een sticker met de tekst "Nlkkers en flikkers eruit" kunnen torpederen. Maar de scheiding der geesten - gematlgden zoals ik en de rechtenstudent Alfons Overwater en fanaticl als Rob Boot en Y ge Graham - was evident. Boot en Graham vonden hun achterban bij de punkers en Hells' Angels, Overwater en ik blj verontruste COA-ers, 0'66ers en JOVO-ers. Boot en Graham wilden een natlonale partij, Overwater en Ik een centrumpartlj. Oaar is dan tenslotte het compromis van de Natlonale Centrum Partl) uitgerold ... " En hier begint dan de geschiedenis, die maakt dat de 5e mei 1981 voor de VU niet aileen een zaak is van herdenken, maar vooral van nadenken. .

" "

I

VU.Maqaz,ne

" "

"

"

"

""" ROI ..... ý ......... "" 5.8.7

I

-.ý aMDAT

.. 1U.l

....

......

ý

.......... DMDAT

......

.U.l.ý

..,wi_,.,. ....

...

....

----

" " " " " " : " " " " " " " :

"

" " "

" :

10(1981

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen