VU Magazine 1983 - pagina 26

principiële oplossing — en daarover waren bijna alle congresgangers en -inleiders het eens — is volstrekte individualisering van het stelsel, hetgeen volgens deskundigen financieel op dit moment niet mogelijk is, zelfs niet wanneer de bodems van alle inkomens en uitkeringen zouden worden verlaagd tot 't absolute individuele minimum. Die maatregel zou bovendien een nieuw en levensgroot probleem oproepen, namelijk dat iedereen — óók degenen die nu geen betaalde arbeid verrichten — arbeidsplichtig zouden worden en naarstig op zoek zouden moeten naar betaald werk. „D/e gedachte", merkte mr. Van Loo enigszins onderkoeld op, ,,dat op ieder individu binnen een leefeenheid de plicht rust tot aanvaarding van betaalde arbeid is vooralsnog geen gemeengoed." Nog afgezien van de vraag waar we al de benodigde arbeidsplaatsen vandaan moeten halen, zal er, naar het zich iaat aanzien, nog flink wat water naar de zee stromen, voordat wél het geval is. Het losmaken van een individueel basisinkomen voor een ieder uit de lastige omklemming van de arbeidsplicht, zou dfe sta-in-de-weg weliswaar opruimen. Maar ook deze oplossing zou nieuwe drempels opwerpen. Het ontvangen van een inkomen waarvoor geen arbeidsprestatie is verricht en waaraan geen plicht verbonden is tot het zoeken naar werk, lijkt namelijk in ons nijver landje evenmin gemeengoed. Werken zou dan tijdspassering worden voor wie werkelijk wil en voor degenen die meer geld en ,.arbeidssatisfactie" stellen boven een zee van vrije tijd (of het doen van vrijwilligerswerk); een idee dat nog slecht in de ideologische markt ligt. Arbeid adelt immers. Toen jaren geleden VU-hoogleraar J. P. Kuiper de gedachte van een arbeidsloos inkomen lanceerde, vlogen de venijnigste aanvallen van alle kanten op hem af. Uit de reacties werd duidelijk dat Paulus' woorden — wie niet eet zal ook niet werken — zoveel eeuwen na de reformatie blijken ingebakken bij gelovigen én bij heidenen. Ook van de kant van een partij met een ,,arbeideristische inslag" valt geen steun te verwachten voor een dergelijk plan. En dat is eigenlijk niet verwonderlijk, ook al gaf CPN-kamerlid Ina Brouwer een weinig

dogmatisch-marxistisch argument tegen het arbeidsloze inkomen. Voor haar gaf dat geen oplossing voor de problemen. Het zou er weliswaar toe leiden, dat vrouwen hun fel begeerde economische zelfstandigheid verwerven, stelde zij. Maar de vrouwen die nu geen betaald werk hebben, zouden daarmee tegelijk hun claim op een rechtvaardige snee van de arbeidskoek in feite verliezen...

Tegen elkaar uitgespeeld Het is een zware en emotionele strijd die tussen de voorstanders van het kostwinnersbeginsel en de individualiseerders, met name de vrouwen daaronder wordt uitgevochten. Voor een deel is dit het gevolg van het feit dat, nu de economische barometer meer en meer zwaar weer aangeeft, het vooral twee groepen in de samenleving zijn, die tegen elkaar worden uitgespeeld: vrouwen en jongeren. De belangen van beide groepen ten aanzien van werk, inkomen en zelfstandigheid, dreigen bekneld te raken in de strijd om de verdeling van een steeds kleiner wordende welvaart. Het tegen elkaar uitgespeeld worden snijdt vooral de vrouwen diep in hun ziel. ,,Het kan je eigen kind zijn dat geen werk kan vinden of van wie de uitkering wordt gekort", zei een ,,Platform-vrouw" onlangs. Maar wat de vrouwen in hun streven naar economische zelfstandigheid uiteindelijl( het meest in de weg zit is het feit dat het Itostwinnersbegrip niet aleen in wetten zit, of in de praictische uitwerking daarvan, maar vooral ook in de hoofden van mensen. Dat veranderen lijkt de zwaarstejiob^gr.CGJP) •

vu-Magazine 12(1983) 1 januari 1983

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen