VU Magazine 1986 - pagina 235

op alle mogelijke manieren zien te voorkomen dat deze uitgebuite groep zich zou organiseren en een politieke machtsbasis zou gaan vormen. Vanaf dat moment waren deze Tamils, wier veelal onvrijwillige komst naar Sri Lanka op dat moment alweer zo'n zeventig jaar terug plaatsvond, statenloos en volledig rechtenloos. Men had vanaf dat moment geen recht meer op onderwijs, geen recht op land en geen recht om ergens anders dan op de theeplantages werk te zoeken. Ron Rote: "Een zeer racistische maatregel was dat. Honderdduizenden werden zo in één klap politiek gecastreerd. Vergelijk het met de Turken die in de jaren zeventig naar ons land kwamen en die men in het jaar 2040 of daaromtrent de burgerrechten nog zou willen onthouden." Terugsturen van alle thee-arbeiders kon natuurlijk niet, daarvoor was Sri Lanka teveel afhankelijk van hun produktie. Dus was dit, althans in de ogen van de Singalezen, de beste oplossing. Want, zoals de huidige Singalese president het toen uitdrukte: "We hebben ze nodig voor onze economie." India protesteerde tegen deze behandeling. Het leidde tot een tweetal afspraken, gemaakt in de jaren zestig, over deportatie van een deel van deze 'theetamils'. Uiteindelijk zijn er zo'n vierhonderdduizend teruggestuurd. Ron Rote: "Een deportatie van mensen die volstrekt weerloos waren en van wie 85 procent na terugkeer naar India ook mislukt is: geen werk, geen land, nauwelijks iets te eten en zonder enig uitzicht op verbetering van hun situatie. Zwerven, sterven of prostitueren waren de enige opties die deze groep nog restte." angzamerhand begint het Singalese landsbestuur in te zien dat men — wil men althans de theeproduktie veiligstellen — met stroop meer vliegen vangt dan met azijn: stapje voor stapje begint men nu, door de nood gedwongen, de thee-arbeiders hun burgerrechten terug te geven. En, wat navrant, om dezelfde reden die in het verleden aanleiding was tot het ontnemen van die rechten. Men heeft op de theeplantages nu een tekort aan arbeidskrachten, soms oplopend tot dertig procent per plantage. En dat levert schade op aan de nationale economie. Dit tekort aan thee-arbeiders is overigens weer het gevolg van de strijd tussen Singalezen en de traditionele 'Ceylontamils', die overslaat naar de theeplantages: ook daar hebben de Tamils het hard te verduren, worden huizen in brand gestoken, mannen vermoord en vrouwen verkracht. Tiendui-

L

'lelie in een eefabriek: 'idale hankelijkheidsmoudingen

zenden 'theetamils' zijn de plantages ontvlucht en zochten een goed heenkomen in het noorden van het eiland. Ron Rote: "Die mogen van de overheid dus letterlijk verrekken; voor die groep wordt volstrekt niets gedaan. De Tamilorganisaties die deze groepen pogen te helpen worden van hogerhand ontbonden, de medewerkers afgeslacht. Ik kan daar heel emotioneel over worden. Daar zaten nogal wat persoonlijke vrienden van me bij. Ik heb die vluchtelingen gezien die, na de eerste racistische golf van '77 de wijk moesten nemen. Het gaf mij een 'Kristallnacht-gevoel'; heel ellendig. Zo goed als het ging zijn veel van die vluchtelingen dan toch nog opgevangen in het dunbevolkte Noorden, waar de autochtone Tamils ze hebben geholpen met het bouwen van hutjes, het graven van waterputten en dergelijke. Dat is zwaar en hard werken daar, op die arme gronden. Maar die mensen waren er dolgelukkig: eindelijk vrij!" De opvang van deze gevluchte thee-arbeiders door de Tamilorganisaties is ook vanuit het buitenland gesteund, onder meer door de Novib, met voedings- en ontwikkelingsprogramma's. Een streven dat weliswaar succes had, maar door de Singalezen met lede ogen werd bezien. Dit was naar hun gevoelen geen hulp meer, dit was het bedrijven van linkse politiek. De regering besloot daarom de Tamilorganisaties te ontmantelen; de medewerkers werden gemarteld of zonder vorm van proces tegen de muur gezet. De dorpjes werden afgebroken, de waterputten dichtgegooid. De angst bij de overheid, dat de vlam definitief in de pan zou slaan en de sociale onrust de theeproduktie in gevaar zou brengen, zit diep. Het gevaar was ook bepaald niet denkbeeldig. De bereidheid van de 'theetamils' om zich te verzetten tegen de overheid, groeit met de dag. In 1984 brak een grote staking uit op de theeplantages, die voor de plantagearbeiders betrekkelijk succesvol is verlopen. En in januari en februari van dit jaar hebben ernstige botsingen plaatsgevonden. De neiging van de overheid om toe te geven is alleen maar groter geworden. Een aantal eisen is ingewilligd. Zo zijn de salarissen verhoogd en voor mannen en vrouwen op de plantages gelijkgetrokken, terwijl het aantal toegestane werkdagen per maand is opgetrokken. In dat kader past ook de teruggave op termijn van het staatsburgerschap aan de plantage-arbeiders. Het heeft het zelfvertrouwen van de 'theetamils' beslist opgekrikt evenals hun bereidheid tot militant verzet tegen het leger. Het langdurig lamleggen van de theeproduktie kan Sri Lanka zich nu eenmaal niet veroorloven. e theeplantages zijn sinds 1975 volledig in handen van de staat, i.e. in die van de Singalese elite. In dat jaar vonden grootscheepse nationalisaties plaats, waarbij de eigendom van de grond uit handen van de Engelsen — om precies te zijn: uit die van de toonaangevende Britse theehandelaren — werd genomen. Ondanks de onafhankelijkheid van Sri Lanka hadden de Britten er op theegebied tot die tijd altijd nog carte blanche. En in zekere zin voer het land daar wel bij. Uit de niet geringe belastingopbrengst die de theeproduktie de Sri Lankese overheid opleverde, werden de 'leuke dingen' voor het Singalese electoraat gefinancierd: gratis onderwijs, gratis medische zorg enz. Het maakte Sri Lanka in de jaren vijftig en zestig tot een paradijs, althans voor de Singalezen. Waarom dan toch de theeplantages genationaliseerd en de kip met de gouden eieren geslacht? Ron Rote: "Ze konden eigenlijk niet anders. Maar er zaten in feite meer nationalistische ideeën achter dan werkelijk economische motieven. Ook hier gold: alles moet Singalees worden. Een emotioneel verzet tegen buitenlandse culturen was dan ook een belangrijk motief. Achtergrond is in dat verband ook geweest een korte maar heftige, en zeer goed georganiseerde opstand van Singalese jongeren in '71. Een revolutie die bijna tot een machtsover-

D

213

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen