VU Magazine 1986 - pagina 482

Het maatschappelijk belang van een ogenschijnlijk saai beroep

Accountant is meer dan controleur alleen Is het werk van een accountant cijfermatig en saai, zoals menigeen denkt? Een soort veredeld boekhouden maar dan in het groot? Geen sprake van, vindt de scheidend hoogleraar in de accountancy, prof.drs. J. W. Schoonderbeek. Een accountant vervult maatschappelijk gezien een uiterst belangrijke functie en dat is juist één van de aantrekkelijke kanten aan het beroep.

Roeleke Vunderink

D

e beeldvorming rond het beroep van accountant laat veel te wensen over, zo menen de beoefenaars van dit métier. Van saaie, dorre rekenaars is immers geen sprake. Wie zich op school bekwaamde in het boekhouden en weet heeft van de moeite die het kost om een balans kloppend te krijgen, kan zich wellicht ook voorstellen dat het logisch denken dat voor deze wetenschap wordt vereist het tegendeel van saai is. Een aantal accountants heeft met het imago van saaiheid definitief afgerekend door zich, althans volgens onderzoeker Pieter Lakeman in zijn boek Het gaat uitstekend, te scharen onder de illustere witte-boordencriminelen. In krasse bewoordingen schetst Lakeman de vermeende betrokkenheid van accountants bij het toedekken van zwendel en bedrog in het Nederlandse bedrijfsleven. In de wereld der accountants werd tamelijk sceptisch op dit boek gereageerd. Prof. drs. J.W. Schoonderbeek was tot voor enkele maanden buitengewoon hoogleraar accountancy aan de VU. Daarnaast werkte hij bij Klynveld, Kraayenhof & Co, een van de grootste accountantskantoren in Nederland. Men kan accountant worden door een opleiding te volgen aan een van de twee NIW?>1-opleidingen, of aan de universiteit. Voor dat laatste moet men eerst afgestudeerd zijn in de (bedrijfs)economie alvorens aan de twee tot drie jaar durende opleiding te beginnen. Volgens prof. Schoonderbeek is er een groot tekort aan accountants, vooral bij de overheid. Dat bleek onlangs nog weer eens toen de financiële administratie van het Ministerie van Economische zaken al jarenlang niet gecontroleerd was. "Kenmerkend voor de openbare accountant", zegt prof. Schoonderbeek, "is dat hij jaarrekeningen, zoals die door ondernemin-

428

;:^ ^ Prof.drs.J. W. Schoonderbeek: "Ik denk dat de beschuldiging van Lakeman onterecht ;s'

gen worden uitgebracht, moet onderzoeken. Of, anders gezegd, bekijkt of deze getrouw zijn, een woord dat is ontleend aan de wet. De eis van accountantscontrole geldt niet voor alle ondernemingen; alleen voor grote en middelgrote. Waarom een jaarrekening nodig is? Dat is de maatschappelijk verantwoordelijke positie van de onderneming die met zich meebrengt dat verantwoording moet worden afgelegd over het gevoerde beleid. Van oudsher werd alleen verantwoording afgelegd aan de aandeelhouders, maar nu worden ook andere groepen van belang geacht. Ik denk bijvoorbeeld aan werknemers, firma's die leveringen hebben verricht aan de onderneming, of degenen die geld hebben geleend aan de onderneming."

P

as vanaf 1979 is 'accountant' een beschermde beroepsnaam. Voor die tijd mocht iedereen zich zo noemen. De accountant is de enige die de getrouwheid van jaarrekeningen mag controleren. Voor

die functie geldt een speciale benaming, namelijk register-accountant. "Maar de accountant doet nog meer", vult prof. Schoonderbeek aan. "Hij is daarnaast ook controleur en adviseur van de bedrijfsleir ding. Dat vereist veel kontakt met de bedrijfsleiding want de controle leidt er uiteraard toe dat er allerlei zaken geconstateerd worden die overleg vereisen. Voor de leiding van een onderneming is dit kontakt erg belangrijk omdat een objectieve buitenstaander onafhankelijk kan kijken naar wat zich in het bedrijf afspeelt. Een accountant is dus soms ook organisatie-adviseur." Is het voor een accountant niet erg moeilijk om beide functies tegelijkertijd te vervullen? Dus zowel controleren ten behoeve van de genoemde groepen van belanghebbenden als controleren en adviseren ten behoeve van de bedrijfsleiding? Men kan zich voorstellen dat die twee taken soms onverenigbaar blijken. "Dat is inderdaad een probleem, want je

VU-MAGAZINE-DECEMBER 198fi

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen