VU Magazine 1986 - pagina 95

dat falen, nog eens ondubbelzinnig onderstreepte. Een beleid dat tot voor kort toch vooral op vervolging, isolering en criminalisering van de verslaafde was gericht. Voor natrappen was het echter de gelegenheid niet, tevreden als men zich betoonde dat ook rond het Haagse Binnenhof een realistischer visie op het drugsprobleem zich aan het ontwikkelen is.

nemend overmatige gebruik van die geaccepteerde genotmiddelen herkent ds. Wouters de mateloosheidsmaatschappij. Er zijn er meer die, het opnemend voor de junkies, het kwaad van de drugsverslaving aan de verworden samenleving toeschrijven. Wat wil je, zo luidt hun iets anders getoonzette redenering, met een wereld vol kernwapens, een vervuild milieu, jeugdwerkeloosheid, doemdenken en een algehele uitzichtloosheid. Kortom: kommer en kwel in de maatschappelijke sfeer, voert de jeugd rechtstreeks naar de afgrond van de een of andere verslaving. Een plausibel lijkende, maar weinig consequente verklaring, aldus drs. D. A. Cohen, sociaal-psycholoog aan de Universiteit van Amsterdam. Nu eens worden verslaafden gezien als, door welvaart, overdaad en luxe, verwende kinderen, dan weer zijn het de uitzichtloosheid en de daarmee gepaard gaande identiteitsproblemen van de jeugd, die de schuld krijgen. Zo kun je met sociaalmaatschappelijke verklaringen letterlijk alle kanten op. Maar beleidsmatig doe je er

Paradoxen te over, wanneer deskundigen onderling slaags raken over achtergronden en oorzaken van het drugsprobleem. Zo overheerst algemeen de indruk dat de hedendaagse junk de nieuwe uitgestotene is, een verworpene der aarde, die zijn dwangmatig leventje aan de zelfkant van de samenleving in volstrekte isolatie leidt. Niets is minder waar, als we althans ds. Douwe N. Wouters — ooit initiatiefnemer tot oprichting van De Regenboog — mogen geHet verstrekken van schone injectiespuiten aan loven. verslaafden zet, naar de mening van vele deskundigen, meer zoden aan de dijk voor de gezondDe verslaafde is juist een kind van deze tijd, heid van verslaafden, dan methadonverstrekking het prototype van de moderne mens en niets mee, aldus Cohen, omdat ze volstrekt een representatief vertegenwoordiger van impotent zijn. de huidige maatschappij, zo betoogt WouDit zoeken naar oorzaken is niets meer of ters in zijn in '82 verschenen boekje 'Houminder dan een collectief, ideologisch, en vast voor een druggebruiker'. Want niets tyin hoge mate hypocriet bezweringsritueel, peert deze maatschappij beter dan het beuitgevoerd om onszelf gerust te stellen en grip 'mateloosheid'. En mateloosheid staat excuses op te leveren. Het air van wetenaan het begin van iedere verslaving, aldus schappelijkheid dat ten onrechte aan derWouters, die in schrille bewoordingen het gelijke verklaringen kleeft, ergert Cohen moderne welvaartsleven schetst. bovendien in hoge mate. Want: ,,Aan zo'n Dagelijks wordt de hedendaagse mens ge'onderzoek' gaat geen enkele theorie voorbombardeerd met een overdadig en agresaf. Men harkt gewoon wat statistische gegesief aanbod van al wat genot kan schenken; vens bijeen, vindt een zekere samenhang een voortdurende aanslag op de zelfcontroen hup, daar hebben we weer een oorle, zelftucht en zelfbeperking. En wie de ^^ zaak." overdaad niet kan weerstaan raakt in de -^ Cohen acht het in feite helemaal niet zinvol problemen; financieel of anderszins. Maar, ; | om te zoeken naar maatschappelijke achweet Wouters, "alles wat de mens mateloos J tergronden van drugsgebruik. Je kunt je tot zich neemt devalueert het artikel en ni- f tijd beter besteden aan het vinden van een velleert de beleving". En zo dringt de mate- ^ antwoord op de vraag waarom het gebruik loosheidsmaatschappij ons naar de grens Sf van narcotica in de illegaliteit is beland, waar welzijn omslaat in het tegendeel en E meent hij. overdaad en overmaat tot destructie lei- § den. De gegoede burgerij, genietend van In zijn inleiding — zonder meer de meest Verstrekking van metfiadon aan tieroïneverslaafborreltje en rokertje, heeft de junk van nu radicale maar ook de meest consequente den, in de zogenaamde 'metfiadonbus': "mindus niets te verwijten. Want ook in het toewetenschappelijke bijdrage aan dit congres stens zo verslavend als heroïne..."

In de opvoeding worden deze prikkels trouwens volop aangewend om het kind in het sociale gareel te krijgen. Wanneer een kind in het najagen van lustvolle prikkels de sociaal geaccepteerde grenzen overschrijdt, stellen de opvoeders daarnog krachtiger, negatieve prikkels tegenover — zoals straf — die op hun beurt onlustgevoelens teweeg brengen. Onlustgevoelens die slechts kunnen worden tegengegaan door het vertonen van het verlangde sociale gedrag. De 'beloning' die op een dergelijke aanpassing van het kind aan de omgeving volgt, kan weer positieve prikkels oproepen... Het is uiteindelijk dus alleen nog maar de vraag hoe een kind geconditioneerd wordt; dat het geconditioneerd wordt lijkt een welhaast onontkoombare conclusie! Moedermelk De mens is niet alleen een hedonistisch, op geVU-MAGAZINE — MAART 1986

nieten ingesteld wezen, maar ook een uiterst vindingijke diersoort. Al vroeg in de menselijke historie ging men op zoek naar stoffen die, bij inwendig gebruik, hetzelfde effect sorteerden als endorfines. Die bleken in de natuur overigens ruim voorhanden. Nicotine, opiaten en alcohol bij voorbeeld, bleken dezelfde receptoren in de hersenen te prikkelen als de eigen, endogene genotstoffen, met dit verschil dat men de doses en de frequentie van toediening naar eigen believen kon regelen. De weg van gebruik, via misbruik, naar verslaving lag wijd open... Duimzuigen is, behalve voor de stand van de voortanden, niet schadelijk voor de gezondheid. Heroïne is dat in feite evenmin, wanneer we gemakshalve even voorbijzien aan de sociaalmaatschappelijke consequenties van het gebruik, de oneigenlijke bij-effecten, van dit soort

hard drugs, die niet het gevolg zijn van het middel zelf, macir, direct of indirect, van de reactie van de buitenwereld op het misbruik ervan. Het is langzamerhand welbekend: alcohol, en ook tabak, hebben een veel rampzaliger lichamelijke uitwerking (die bovendien onomkeerbaar is!) dan bij voorbeeld heroïne. Alcohol is in het rijtje van riskante genotsmiddelen nog de meest gevaarlijke: de stof tast alle weefsels van het lichaam chronisch aan, waarbij de vernietiging van hersenweefsel nog het meest tot de verbeelding spreekt. Drinkers lopen een risico van vijftig procent om aan alcohol verslaafd te raken. Het verschil met heroïne zit 'm vooral in de ruime acceptatie van alcohol als genotsmiddel. En dat verklaart waarom in Nederland zo'n 600.000 probleemdrinkers, en nog eens 150.000 echte alcoholisten rondlopen, waarbij het aantal verslaafden aan hard drugs in 85

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen