VU Magazine 1988 - pagina 432

Als economen nu maar wat meer oog kregen voor de eigen beperkingen en tekortkomingen, dan kwam het wel goed met de economische wetenschap, aldus prof.dr. J.J. Klant. Maar vooralsnog betonen veel economen zich 'pretentieuze bemoeials met megalomane neigingen'.

J. J. Klant ^ ^ Het antwoord op de ^ ^ vraag of economie y een wetenschap is, hangt af van de definitie van wetenschap die u wilt hanteren. Maar wanneer u vindt dat bijvoorbeeld sociologie, psychologie en rechten wetenschappen zijn, dan is economie het zeker ook. Alleen, géén van die wetenschappen voldoet aan de voorwaarden waaraan de natuurkunde voldoet. Die beschouwt men veelal als het wetenschappelijk ideaal; het grote succesvolle voorbeeld. Door zich blind te staren op dit voorbeeld, is bij sommige economen gelukkig bij lang niet alle de pretentie ontstaan, dat economie net zo'n wetenschap is. Die pretentie bestrijd ik. Een zeker minderwaardigheidscomplex van economen ten opzichte van de natuurwetenschappen, is historisch wel verklaarbaar. Het succes van de natuurkunde berust op een speciale wijze van beoefenen - strenge toetsing en ervaring - terwijl de economie zich heeft ontwikkeld vanuit de moraalfilosofie. Maar toen men het succes van de natuurwetenschappen zag, zei men: 'zó moeten wij het 22

ook doen'. Die opvatting is sindsdien sterk ingeburgerd. Adam Smith hield Newton als voorbeeld voor ogen. Maar hij gaf zich daarbij onvoldoende rekenschap van de verschillen tussen hun beider typen wetenschap. Vanzelfsprekend zijn er daarna ook andere stromingen binnen de economie ontstaan, die de nadruk veeleer leggen op het eigen karakter van de economie. De resultaten van de economiebeoefening

waren immers niet van dien aard, dat ze een vergelijking met die van de natuurwetenschappen met enige glans zouden kunnen doorstaan. Succes bleef in dat opzicht uit. En er is, mede daarom, ook altijd veel maatschappelijke kritiek uitgeoefend op de economie. Dat is niet alleen nu zo, dat was vroeger evenzeer het geval. Ik vind het altijd weer spijtig te moeten constateren dat veel economen zich niet bewust zijn van deze

ingebouwde beperkingen van hun economische benaderwijze. Ik beschouw dat niet alleen als zelfbedrog, maar ook als bedrog jegens de maatschappij. Men geeft de maatschappij - weliswaar niet met opzet - een verkeerd beeld omtrent de zekerheid van de resultaten; men is daarin veel te prententieus. Ik heb wel eens vaker gezegd, dat een economische voorspelling in feite niets anders is dan een rationele gok. Dat VU-MAGAZINE—NOVEMBER 19

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen