VU Magazine 1988 - pagina 25

H

eeft de ondubbelzinnige afwijzing door de literaire kritiek Nel Benschop geen frustraties opgeleverd? "Vroeger wel. Nu raakt het me niet echt meer. In feite had P.H. Bitter jr., die destijds literatuur besprak voor de radio, het al voorspeld. Toen ik hem begin jaren vijftig eens wat gedichten opstuurde schreef hij terug: 'Persoonlijk vind ik uw gedichten van grote eenvoud en spontaan en natuurlijk. Ik weet echter niet of ze bij de meer modern georiënteerde critici genade zullen vinden.' Hij heeft gelijk gekregen." Hoewel Nel Benschop volhoudt dat ze niet naar haar publiek 'toeschrijft', maar dicht zoals ze werkelijk denkt en voelt, doet het verhaal de ronde dat zij een groot aantal 'meer literaire' gedichten - zo'n tweehonderd in getal - in portefeuille achterhoudt. Een pakket dat voornamelijk oudere verzen zou bevatten uit de periode waarin ze, na twee mislukte liefdes, haar persoonlijk leed van zich af begon te schrijven. Die gedichten bestaan echt, zoals blijkt wanneer ze - na lang aarzelen en ineens wat onhandig en onzeker - een sterk verkleurde multoband tevoorschijn haalt, en enkele ervan laat lezen. Ze ademen een totaal andere sfeer dan de gedichten die ieder van haar kent. Eén van die 'verborgen verzen' luidt: Zo onverkiaarbaar dwaas is een veriiefde vrouw, Dat zij de brieven ieest, die iang reeds zijn vergeeid, Zodat de wond weer bioedt, die duurzaam scheen geheeid, Zodat ze weer geiooft in eeuw'ge Heide en trouw. En zo verbiind is zij, dat ze de ietters kust, Die eenmaai zijn geschreven door die liefste hand, Zo wint het hart het aitijd weer van haar verstand. En zo verstoort ze zeif haar zwaar bevochten rust.

Sterker nog: zou zij in haar gedichten literaire orginaliteit gaan vertonen, dan zou datzelfde publiek teleurgesteld haar de rug toekeren. Pikant detail: waar haar eigen biograaf van oordeel is dat Nel Benschops poëzie niet tot de letterkunde mag worden gerekend, houden sommige deskundige buitenstaanders er een tegengestelde mening op na. Zoals bijvoorbeeld Nico Scheepmaker die, geïnterviewd voor de EO-televisie tijdens de bijeenkomst in het Hilton, verklaarde dat Benschops gedichten aantoonbaar in staat waren gebleken te ontroeren, en dus kunst c.q. literatuur.

VU-MAQAZINE—JANUARI 1988

En toch - die brieven koei verscheuren kan ze niet. Wel heeft ze alle schepen achter zich verbrand. Maar hun verkoolde resten liggen op haar strand. En niemand sleept ze weg uit dit verbeurd gebied. Aan publicatie van deze gedichten denkt ze niet. "Nee hoor. Misschien als ik dood ben; eerder niet. Maar ik betwijfel of iemand er iets aan heeft. Er zijn al zoveel mooiere liefdesgedichten geschreven!"

E

envoud in taal en boodschap zijn niet de enige oorzaken achter het doorslaand succes dat Nel Benschops poëzie oogst. Daarvoor zijn ook maatschappelijke omstandigheden aan te wijzen, die maakten dat juist déze gedich23

Nel Benschop als 4-jarige in het Haagse ouderlijk huis, daarnaast op 30-jarige leeftijd, toen ze serieus met dichten begon, en tenslotte Nel Benschop nu.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen