VU Magazine 1989 - pagina 26

Achterbergs getekend portret, in 1942 vervaardigd door de kunstenaar Cees Bantzinger.

Het graf van Gerrit Achterberg op de Amersfoortse begraafplaats Rustfiof. Op de steen zijn woorden: 'Van dood in dood gegaan, totdat hij stierf./ De namen afgelegd, die hij verwierf./ Behoudens deze steen, waarop geschreven:/ de dichter van het vers, dat niet bedierf.

r . /,

'Het werkelijke leven bestaat voor hem eigenlijk alleen maar, voor zover er een Vers uit te halen is.' Het lijkt er bovendien op dat dit opmerkelijke gebrek aan schuldgevoelens en wroeging niet geheel valt los te zien van Achterbergs religieuze komaf: hij groeide op in een orthodox protestants-christelijk milieu waarin het piëtistisch-bevindelijke element de grondtoon vormde, en waarin het besef van een fundamentele menselijke onmacht tot het verrichten van enig goeds diep lag verankerd. Hoewel Achterberg later onmiskenbaar losraakte van de geloofsovertuiging 24

Begrafenis van Gerrit Achterberg waarbij Ed. Hoornik (links) het woord voert. Links van het midden Cathrien, geflankeerd door Bert Bakker.

uit zijn jongelingsjaren, zullen aspecten van het bijbehorend denkpatroon in de psyche van de dichter zijn blijven hangen. Over de samenhang tussen Achterbergs gebrek aan schuldbesef, zijn dichtkunst en genoemde elementen uit dit zwaarmoedige geloof, citeert Hazeu de schrijver/psycholoog Manuel van Loggem. Deze schreef over de vraag naar die verbanden destijds een studie getiteld Oorsprong en noodzaak. Het werk van Gerrit Achterberg. Van Loggem stelt daarin: "ledere schuld vooronderstelt de mogelijkheid tot boete, iedere angst om schuld veronderstelt tevens de mogelijkheid tot straf. Boete en straf zijn bij Achterberg irrationeel, kunnen niet in geld of vrijheidsberoving worden afgemeten, kunnen slechts worden voldaan en opgelegd aan en door een hoger wezen, een regelende godheid.(...) De dichter is een God geworden in zijn gedichten. Hij werkt met VU-MAGAZINE—JANUARI 1989

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen