VU Magazine 1989 - pagina 312

Van de redactie Componisten krijgen na hun dood zelden rust. Zo werd al kort na diens verscheiden het hoofd van Haydn ontvreemd, en ondergingen Mozarts stoffelijke resten een soortgelijk lot. In Mozarts geboortehuis te Salzburg wordt sinds 1901 een schedel bewaard, waarvan belanghebbenden menen dat deze ooit de muzikale hersenen van Wolfgang Amadeus bevatte. Gezien het feit dat in en rond Salzburg al zo'n tien begraafplaatsen elkaar de laatste rustplaats van Mozarts gebeente betwisten, werden beweringen over de echtheid van deze hersenpan totnutoe met een flinke korrel zout genomen. Uit Iota, de maandelijkse

nieuwsbrief van de Stichting voor PubUeksvoorlichting over Wetenschap en Techniek, vernemen we echter dat Franse en Oostenrijkse geleerden, met behulp van computertomografisch en elektronenmiscropisch onderzoek, de echtheid van de schedel met een aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid hebben aangetoond. Op portretten van Mozart was al wel eerder een eigenaardige welving van Mozarts voorhoofd opgevallen. Een uitstulping eigenlijk, die zeer waarschijnlijk het gevolg is geweest van een misvorming van de schedel - craniostenose geheten - die slechts bij iets meer dan één op de duizend mensen voorkomt, en die wordt veroorzaakt door het in een te vroeg stadium dichtgroeien van de verbindingsnaden tussen de afzonderlijke schedeldelen. De bewuste Salzburgse sche-

del blijkt deze zeldzame misvorming inderdaad te vertonen. Het is dus voor 99,9 procent zeker dat het die van Mozart is. Een voor de hand liggende vraag die nog op antwoord wacht, is het mogelijke verband tussen de afwijking die Mozarts schedeldak vertoonde en 's mans muzikale geniaUteit. Zeker is dat de afwijking een verhoogde druk aan de binnenzijde van de schedel veroorzaakt, met storingen in de visuele waarneming als bijkomend gevolg. Zou die verhoogde druk wellicht iets te maken hebben gehad met Mozarts ongeremde produktiviteit? Wie weet komen de geleerden ook nog eens met een antwoord op die vraag. Zomaar een voorbeeld van de wijze waarop wetenschap en cultuur met elkaar in verbinding staan. Een ander voorbeeld komt

uitvoerig aan de orde in het omslagverhaal van dit nummer, dat de Camera Obscura tot onderwerp heeft. Dit boek, honderdvijftig jaar geleden door Nicolaas Beets geschreven onder het pseudoniem Hildebrand, is nog immer populair. Maar de betekenis van een groot aantal woorden en uitdrukkingen is inmiddels uit het zicht geraakt. Hoewel de stoffelijke resten van Beets niet in het onderzoek zijn betrokken, zal de wetenschap ook hier uitkomst moeten bieden. Voor geleerden blijkt er soms onverwacht muziek te zitten in een oude schedel. Maar de argeloze leek die daaraan het oor te luisteren legt zal, als bij een schelp, hooguit het ruisen van de zee horen. Tot troost kan men dan altijd nog een plaat van de Zauberflöte opzetten. GJP

'ij een abonnee, ü een bewaarmap Speciaal voor VU-Magazine zijn bewaarmappen vervaardigd waarin een hele jaargang van elf nummers kan worden opgeborgen - simpel, aantrekkelijk en overzichtelijk. Nieuwe jaarabonnees ontvangen de bewaarmap gratis als welkomstgeschenk. Aanbrengers van een nieuwe jaarabonnee ontvangen deze als premie. Uiteraard is deze aantrekkelijke bewaarmap ook tegen betaling verkrijgbaar, En omdat op de map geen jaartal is vermeld, kan deze voor verschillende jaargangen van VU-Magazine worden gebruikt. Het is dan ook mogelijk meerdere exemplaren tegelijk te bestellen; mét korting. Voor één map betaalt u f 8.50, per twee f 15,inclusief verzendkosten.

2

Maak één van beide bedragen (of een veelvoud daarvan) over op gironummer 37 16 100 t.n.v. Maandblad VU-Magazine, Amsterdam, onder vermelding van 'bewaarmap', en u ontvangt binnen enkele weken de map(pen) franco thuis.

VU-MAGAZINE—SEPTEMBER 1989

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen