VU Magazine 1996 - pagina 425

"Al zou maar tien procent van het bos uit beuken bestaan", zegt Koop, "dan nog zullen ze als overwinnaars uit de bus komen. Maar ik denk niet dat we bang hoeven zijn dat dit straks een saai bos wordt. In Fontainebleau, in Frankrijk, staat een vergelijkbaar natuurbos dat verder is ontwikkeld. We gebruiken het als referentiebos voor onder meer dit reservaat. In Fontainebleau is er volop variatie in de begroeiing te vinden, ondanks die alomtegenwoordige beuk." Gladiatoren Per saldo is de beuk weliswaar aan een opmars bezig in het Utrechtse bosreservaat, maar soms zijn er op vrij korte afstand aanzienlijke verschillen zichtbaar. De Galgenberg kent een stormvlakte van circa tien hectare, waar in 1972 een hevige storm woedde die een groot deel van een bos grove dennen dat er in 1894 was aangeplant deed omwaaiden. Jonge boompjes die al onder de omgewaaide dennen waren gekiemd kregen vervolgens een kans, hoewel vele na een aangestoken brandje in 1986 weer het loodje legden. Nieuwe grove dennen, eiken en ruwe berken hebben het bladerdek inmiddels verder doen dichtgroeien. Fiet deel van het oude grove-dennenbos dat na de storm is blijven staan, vertoont inmiddels al meer gaten door stormen die er in 1984 en 1990 overheen zijn gegaan. De grootste variatie in boomsoorten is er in het westelijk deel van het reservaat, waar ruwe berken gingen groeien nadat een aanplant van grove dennen mislukte. Die berken worden intussen in toenemende mate vervangen door eiken en beuken. Als we aan de rand van het berkenbos staan wijst Koop op het minst gevarieerde deel van het reservaat, aan de overzijde van een voetpad. De overgang is groot: we staan in een rommelig bos met begroeiing van velerlei pluimage, en kijken uit op een keurig geordend, doodsaai naaldbos dat in de

Dr ir Henk Koop: "Het is lange-ademonderzoek"

jaren zestig is aangeplant. In ruim acht hectare met Japanse lariks, Sitkaspar en Corsicaanse den verloopt de metamorfose van het bosreservaat naar een natuurlijk wintereiken-beukenbos veel langzamer, zegt Koop. Het is er zo donker, dat andere boomsoorten voorlopig geen kans krijgen. Ellebogenwerk wordt echter niet ontmoedigd op de Galgenberg. Integendeel zelfs. Bomen, struiken en mossen mogen er het Darwinistische gevecht leveren dat hen in een cultuurbos wordt onthouden. De onderzoekers voorzien het eeuwendurende gladiatorengevecht van deskundig commentaar. Op een open plek die na de storm van 1972 is ontstaan, probeert een grove den zich naar boven te worstelen. De omringende eiken geven hem echter nauwelijks een kans. Hoe kleiner de open plek, hoe

sneller het bos zich weer sluit. Eén-nul voor de eiken. "Alle bomen vestigen zich hier spontaan", zegt Henk Koop. "Ze zoeken hun eigen plekje op. Dat is heel bijzonder in Nederland. Maar een evenwicht hebben we nog lang niet bereikt. Het is voor veel mensen soms moeilijk te begrijpen dat we sommige soorten hier zomaar laten verdwijnen, omdat ze niet sterk genoeg zijn. Maar wij weten dat zo'n soort over een aantal jaren weer opnieuw zal opduiken of door andere wordt vervangen. In bosreservaten als deze laten we de instandhouding van de biodiversiteit over aan de natuur. Elders wordt de groei van de vegetatie voortdurend door mensen bijgestuurd. Hier proberen we de pure natuur terug te krijgen." fotografie: Witlio Worms

WCS OKTOBER

I996

13

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen