VU Magazine 1996 - pagina 175

gewikkelde wijze over eenvoudige zaken als een stoel of een bureau. Hij wil ons gewone, alledaagse gebruiksvoorwerpen waar we verder niet over nadenken, met andere ogen laten zien. Safranski merkt op dat de taal van Heidegger een weloverwogen taal is, en hij schrijft ironisch: "Ze zegt het vanzelfsprekende zo dat ook filosofen het kunnen begrijpen." SEIZOENEN

De taal van Heidegger is het spiegelbeeld van de taal van een ander vooraanstaand denker, de tuinman Chance uit de film 'Being there'. Deze zwakbegaafde man - gespeeld door Peter Sellers - is iemand die u i t s l u i t e n d verstand heeft van zijn plantjes. Voor het overige gaat de wereld volkomen langs hem heen. Zijn spreken over de plan-

ten en de wisseling der seizoenen - na de winter wordt het lente en zomer, wat eens gezaaid is komt later tot bloei, na regen komt zonneschijn wordt echter door zijn omgeving gezien als orakeltaal. Chance moet wel een diep inzicht in de samenleving bezitten, hij kent de recepten voor hoe het verder moet met de staat en de economie. De president is zo onder de indruk dat hij hem benoemt tot adviseur. Het is allemaal een misverstand. Chance sprak zo simpel dat hij niet begrepen werd. Men dacht dat hij sprak over de t u i n als metafoor voor de samenleving, maar hij had het in het geheel niet niet over de staat en over de economie. Hij was niet eens in staat tot het spreken in metaforen. De tuinman sprak alleen maar over zijn vak. Op diezelfde manier is de diepzinnigheid van Heidegger een misver-

WETENSCHAP,

CULTUUR

e) SAMENLEVING

- APRIL

stand. Chance sprak te simpel, Heidegger te moeilijk om verstaan te kunnen worden; maar allebei hadden ze het over het gewone leven. Alleen Heidegger dreef de taal op de spits, hij gebruikte veel woorden om doelbewust niets te zeggen. Safranski noemt hem daarom een priester zonder boodschap. Hoe te leven? Over die eeuwenoude aan goeroe's voorgelegde vraag hult de denker Martin Heidegger zich in stilzwijgen. Hij geeft geen aanwijzingen; zijn moraal is van iedere inhoud ontdaan. Het enige dat hij heeft te zeggen, is: " D e n k goed na; doe wat je wilt, maar doe het bewust". Uit het nagenoeg onverstaanbare gemompel valt echter niet op te maken hoe zo'n bewust leven er uitziet. Zijn karige boodschap luidt dat ieder mens zijn eigen keuzes moet maken en dat we bij het

igg6

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen