VU Magazine 1998 - pagina 26

Eric Le Gras

Het Nijmeegse muzieklaboratorium was nauwelijks geopend of het bedrijfsleven stond al op de stoep, gespitst op commercieel toepasbare resultaten. Musicologen, psychologen en informatici gezamenlijk op zoek naar de essentie van muziek. Ta, da, da, dum!

Herkenbare Ir- I ^ l^l ir- ^ 1^

De kamers zijn kaal, het meubilair is schaars. De onderzoeksgroep 'Music, Mind, Machine' is nog maar net van start. Ook de studio in de kelder van het gebouw van de Faculteit Sociale Wetenschappen van de Katholieke Universiteit Nijmegen functioneert nog niet volledig. De opnameapparatuur is er al, de piano staat klaar en het drumstel is uitgepakt, maar een van de pas aangestelde academische onderzoekers in opleiding, AIO'S heten ze in universitair jargon, is nog druk bezig met het installeren van de computerprogrammatuur waarmee straks het analysewerk zal worden uitgevoerd.

26

wcs

JANUARI/FEBRUARI 1998

Ook psycholoog en informaticus dl il Petei Desain en musicoloog dl Henkjan Honing, de leiders van de onderzoeksgroep, moeten hun draai nog vinden in deze nieuwe omgeving. Ze hebben de leiding gekregen over een vers geformeerde groep wetenschappers, die ze tot een eenheid moeten smeden en die bovendien nog twee vacatures kent. "We zijn twee weken geleden begonnen", vertelt Honing. "Naast Peter en mijzelf bestaat de groep uit drie AIO'S en twee post doc-onderzoekers: een Engelsman die zich richt op expressieonderzoek en een Rus die jarenlang in de Verenigde Staten heeft gewoond en gewerkt. Hij bekijkt hoe verwantschap in ritmes bruikbaar is te maken in zoekmachines, die helpen de weg te vinden in grote databestanden met muziek. Denk maar aan Internet, daar is tegenwoordig ook regelmatig muziek te horen." ledere onderzoeker brengt zijn of haar eigen achtergrond mee in de 'Music, Mind, Machine'-groep. Voor de een is dat de musicologie, voor de ander de psychologie of de informatica. "We heb-

ben onze belangstelling voor muziek gemeen", zegt Desain, "iedereen bespeelt hier een instrument." Een eigen band is er trouwens niet geformeerd en of dat er ooit van zal komen is de vraag. De muzikale voorkeuren van de groepsleden verschillen waarschijnlijk te veel. Het is trouwens ook mogelijk om zonder liefde voor muziek, zelfs zonder veel gevoel voor muziek, mee te werken aan het onderzoeksprogramma. Linguïstiek

In dat programma, lichten Honing en Desain toe, gaat het om het samenbrengen van de drie vakgebieden die binnen de groep zijn vertegenwoordigd. De musicologen kijken vooral naar de uitvoering van de muziek. De psychologen analyseren de muzikale expressie van een uitvoerend kunstenaar en het menselijke luistergedrag. De informatici tenslotte, moeten dat gedrag in de programmatuur van hun computers zien te vangen. "We brengen daarna de drie invalshoeken samen", zegt Desain, "en hopen dat we dan iets meer kunnen zeggen over manier waarop mensen naar muziek luisteren, hoe ze - anders gezegd - muziek percipiëren. De kennis die we zo bijeenbrengen, krijgt hopelijk een bredere betekenis voor alle drie de takken van wetenschap die we hier bij elkaar brengen." Betekent dat ook, dat de onderzoekers op den duur meer kunnen zeggen over zulke uiteenlopende onderwerpen als de rol van emotie in de muziek of de invloed die de persoonlijkheidsstructuur van een uitvoerend kunstenaar heeft op de uitvoering van een compositie? Of kun je computerprogramma's ontwikkelen die thema's in de muziek herkennen en eventueel plagiaat opsporen of voorkomen? Desain en Honing reageren wat vermoeid op al die vragen. Ze hebben het de laatste weken druk gehad en het blijkt bovendien niet eenvoudig uit te leggen, waarop ze zich nu precies richten. "Je kunt het misschien het best het vergelijken met de linguïstiek", zegt Desain. "Die kijkt naar de vorm van een roman, naar de structuur en ook naar de

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen