"Strikt genomen" - pagina 194

196

PROTEST

TEGEN

RECONSTRUCTIE DER HISTORIE.

Maar de verklaring van deze zinsnede volgt onmiddellijk. Het is niet hetzelfde, welke theologie gehandhaafd, uit welke bronnen welk

volgens

geput,

zij

methode

beginsel

zij

ingericht,

ontwikkeld, door welken geest

zij

zij

overeenkomstig welke

bezield,

met welk

doel

zij

onderwijzen wordt. Indien een Mahomedaan, een Jood, een heiden, geene Christelijke theologie kan doceeren, dan kan op dezelfde gronden de Staat dit evenmin doen.

—

Zoodra de Staat de kerk gelijk feitelijk geschied niet meer in haar, maar in zijn belang -

de

theologie

heeft

—

loslaat,

theologie een vitieus beginsel gebracht, dat haar leven

die

in

hij

is

laat doceeren,

haar gansche organisme aantast en straks haren dood ten gevolge moet hebben. vernietigt, hare levenskracht ondermijnt,

Uit deze weinige citaten, blijkt, dat Dr. Hoedemaker evenals Dr. Kuyper de quaestie van het Hooger onderwijs principieel heeft behandeld. Of Prof. Van Oosterzee al of niet Gereformeerd, of Prof. Chantepie de la Saussaye al of niet rechtzinnig was, deed niets ter zake.

De

geheele argumentatie rustte op andere gronden.

Juist

daarom

Trouwens Vrije

de insinuatiën van Dr. Bronsveld zoo fataal.

zijn

nu

niet

eerst

hebben de voorstanders van de idee eener

Universiteit reden, zich over de polemiek hunner tegenstanders te

beklagen. Dr.

Hoedemaker

heeft het reeds in 1876 gedaan.

Dr. Doedes had eene brochure over Hooger onderwijs uitgegeven.

Van

eene principeele beschouwing door den hoogleeraar geen spraak.

Hij

plaatst

zich

„De Staat kan op

dadelijk dit

leerdheid onderwijzen.

om moet

de kerk

maar

op het standpunt van het

fait

accompli.

oogenblik geen leerstellige of practische godge-

Het

is

treurig.

Maar

leerstoelen voor deze

het

kan

vakken

niet anders.

Daar-

oprichten.'"

Ziedaar de geheele redeneering.

Hierop vraagt Dr. Hoedemaker:

Kunnen

wij vrede hebben met het onderwijs in eenig vak der zoodra het losgemaakt is van de kerk, van het geloof der Gemeente, van het geheele organisme dier wetenschap? Bezit deze wetenschap dan geen leidend, heerschend, vormend be-

theologie,

ginsel

meer?

Heeft

zij,

buiten de kerk geplaatst,

een object, een maatstaf, een

raison d'être?

„Onder de omstandigheden kan

dit niet anders" zegt Prof. Doedes, „de Staat kan niet anders." Wij stemmen dit niet toe, maar gesteld dat dit zoo ware, bewijst dit dan dat de kerk zich hierbij moet neerleggen, dat zij niet anders kan ? En indien het kerkgenootschap, vertegenwoordigd door het hoogste kerkbestuur, op deze vraag een bevestigend antwoord verleent, is het daarom reeds noodzakelijk, dat de leden dier kerk, voor zoover zij prijs

maar

dit

kan alleen beteekenen

:

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen