Locus de Consummatione Saeculi - pagina 738

406 College-dictaat van een der studenten (Dogmatiek).

dan waren onze Vavoorwaar op den juisten weg gebleven. Doch onze Vaderen deden dit niet, ze zochten een middenweg te bewandelen om zoo de Kerk en de Overheid tnet elkander in een zeker verband te zetten. Zidlen we dit den Gereformeerden theologen hard toerekenen? Neen, dat kunnen en mogen ice niet om deze oorzaak, dat, indien men in. die dagen de Overheid niet voor zich Jiad, 'men de Overheid tegen zich had. Toen men eenmaal eerst de weeën en ellende ondervonden had, van wat het zeggen wilde de Overheid tegen zich te hebben, met name in ons land, lag het voor de hand, dat zij, toen zij eenmaal getriomfeerd hadden en de Overheid zelf de Gereformeerde belijdenis was toegedaan, op hun beurt nu eens de voordeelen van de inmenging der Overheid in kerkelijke zaken wilden genieten. Ze verkregen toen van de Overheid het gebruik der kerkgebouwen, groeten invloed en een groote menigte trad toe tot de Gereformeerde religie, en omdat ze de Overheid voor zich hadden, ontvingen ze tevens ook de middelen om zich te verdedigen tegen den tegenstand van AnabcqHisten, Boomschen en Arniniiancn. liher/as t'cdesiae tegenover de Liühersche en Erastiaansche,

deren

Dit voordeel

werd

te groot

geoordeeld

om

het te laten glippen.

Daarbij kivam, dat wanneer de Kerk zidk een verhouding niet aanvaard had, de Overheid die toch aan de Kerk zon hebben opgedrongen. Alle iurisconsulti waren gevormd onder den invloed van de Byzantijjnsche regeerings- en rechts-

vormen en dientengevolge leerden

zij op grond van het Bijzantinisme een ius van den souverein circa sacra, tcsqï tüv i-axCov. En waar nu de zaak zoo stond, dat zij van de bemoeiing der Overheid niets dan voordeel hadden en zeer goed wisten, dat de Overheid toch niet te bewegen zou zijn zich gelieel terug te trekken uit de kerkelijke zaken, lag het in den aard der zaak, dat zij zich schikten, de scherpe lijnen van het beginsel begonnen te verliezen en een gemengd stelsel aanvaard hebben. ilfeu nmg niet zeggen, dat zulk optreden na de vervolgingen niet meer noodig was. Anders kent men geen historie. Tot het begin der 18^^*^ eeuw werd de politiek van Engeland beheerscht door zaken der religie. Ten tijde van Alva in den tachtigjarigen oorlog, in den dertigjarigen oorlog tot 1648 en daarna in Engeland bestond steeds de groote antithese tusschen de Roomsche en Protestantsche ma.cht. Zooals tegenwoordig het aequilibrium van Europa drijft op het drievoudig verbond van Duitschland, Oostenrijk en Italië tegenover Frankrijk en Rusland, zoo ook dreef toen het aequilibrium tusschen de Roomsche en Protestantsche macht. Beiderzijds moest men natuurlijk elk oogenblik gereed staan om met de wapenen in de hand voor de vrijheid van territoir en religie op te komen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen