Wat nu? - pagina 21

19 cischt,

Vooral ander

den skilied labouvev gevonden werden. de edeler nijverheid werd de loonarbeider een heel man, gelokt naar steeds rijkere persoonsontwikkeling. die alleen in in

Die rijkere persoonsontwikkeling stelde uiteraard al spoedig hoogere eischen aan woning, kleeding en voeding, en niet minder aan de opvoeding der jeugd. Tegen krankheid moest meer omvattende zorge in het leven worden geroepen. En dit alles leidde er van zelf toe, dat de arbeider niet meer op zich zelf bleef staan, maar met zijn mede-arbeiders de gezamenlijke nooden en belangen besprak iets wat dan vanzelf tot saamkoppeling en organisatie leidde. Wel met name in de groote fabriekssteden, maar toch ten deele ook op het platteland, deed dit een steeds ernstiger behoefte opkomen aan beteren waarborg tegen levensnood en levensontreddering. Men kon niet meer vooruit zooals men vroeger deed, maar voelde den drang om als persoon een hooger standpunt in te nemen. Zoo vroeg het Lager Schoolwezen om algeheele herschepping. Aan de opvoeding en persoonsvorming moest een langer stuk van het jeugdige leven gewijd. Van het zevende althans tot en met het veertiende jaar moest men kind rijpen laten, en van de 24 uren die elk 't opkomend etmaal den arbeider bood, mocht de loonarbeid niet langer dan de kleinere helft voor zich nemen. De loonarbeider gevoelde zich allengs een ander persoon geworden. Zijn verlossing uit de vroegere slavernij, of althans op slavernij gelijkende afhankelijkheid, had hem de kreet om verlossing ontlokt. Vrij man te worden, was een levensweelde, waarnaar hij sinds jaren gehunkerd had. Desnoods alle leed wilde hij dragen, mits vaststond, dat hij als vrijgeworden menschenkind met zijn heer en meester voor God op één lijn stond. Toch volgde op deze nominale vrijmaking in de eerste periode nog een toestand van druk, en eerst van lieverlede kon hij zich, eerst alleen en straks met meerderen saam, tot hooger persoonsbesef opheffen en toen was het immers de Regeering van 't land die hem door veredelde schoolinrichting tot hooger peil deed opklimmen. Doch die opklimming heeft dan nu ook plaats gehad. De loonarbeider neemt thans, bij een halve eeuw vroeger vergeleken, een veel hooger standpunt in. Zijn gedachten;

;

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen