GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

Zelfaanklacht.

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Zelfaanklacht.

4 minuten leestijd Arcering uitzetten

De Nederlandsche Hervormde kerk bezit een eigen orgaan in de Kerkelijke Courant.

Ook die courant brengt de onderscheiden incidenten ter sprake, die te Nijmegen, te Leiden en elders binnen den boezem dier kerk onaangenaam aandeden.

Ze betreurt die incidenten.

Ze erkent dat haar kerk in opspraak komt, en eindigt met een uitroep der moedeloosheid over zooveel onverstand en overmoed.

Dit lazen we met genoegen.

Immers hierin spreekt niet meer de hooge toon van de heilige, alleenzaligmakende vaderlandsche kerk, maar de toon der nederigheid en der zelfaanklacht, die van het onhoudljare van den toestand allerminst een geheim maakt.

Toch beelde ze zich niet in, dat het met deze incidenten uit zal wezen.

Integendeel, telkens zullen zich nieuwe incidenten voordoen. De geesten zullen weer onrustig worden. De strijd in het verborgen tusschen richting en richting gevoerd zal almeer naar buiten treden. Eu geen twijfel of over eenigen tijd staat men in deze onhoudbare kerk voor nieuwe, en 'voor ernstiger moeilijkheden.

Dat dit eenige jaren achtereen niet zoo was, lag alleen daaraan, dat de vrees voor Synodale gestrengheid een tijdlang de meesten in den toom hield.

Men dorst zich niet meer roeren of bewegen, uit beduchtheid voor provisioneele schorsing.

En met name de Gereformeerden kropen in hun schulp.

Maar nu die vreeze allengs wijkt, en de reactie tegen de Doleantie heeft uitgegist, nu komt er weer meerdere ernst, meer vrijheidszin, meer plichtsbesef aan het woord.

De duiven schuilen niet langer in haar til, maar vliegen weer uit.

En dit nu kan niet plaats grijpen, of er ontstaat weer zekere worsteling om den meesten invloed uit te oefenen.

Wil nu de Kerk. Cour. dit kwaad bezweren, laat ze, even helder als nu de toestanden onder de oogen ziende, zich dan rekenschap gaan geven van den weg die moet worden iageslagen, om zulke incidenten onschadelijk te maken, zonder dat het vrije geestesleven gedood of de ideale kerkopvatting verloochend wordt.

Maar juist hierin schiet ze te kort.

Schier nooit komt ze op de beginselen. Bijna nooit zet ze er zich toe, om de geesten in de kerk in het juiste spoor te leiden.

Haar is het 't liefst, als er maar van alle kant gezwegen wordt, als geen musch op het dak zich roert, en een stilte als der graven het luiden van de alarmklok vervangt.

Dit nu is geen bewijs van kracht maar van zwakheid.

Het is het oude euvel van het co? iservafisme. kerkelijk

Vrede best, zij het al dat onderwijl de fundamenten ondermijnd worden.

En zoo is het niet alleen met haar, maar evenzoo is het met de Hervorming en met de confessioneele organen.

Niemand zvil iets, omdat niemand weet wat hij wil.

Het leeft alles op zien komen, in afwachting van wat de ontlasting van het kruiend zwerk brengen zal.

Dat wij ia dit oordeel niet alleen staan, blijkt reeds uit de Geld. Kerkbode, die even pittig als ernstig, onder den veelzegger.den titel van Bezweken, er dit van zegt:

Ds. Smits uit Nijmegen had den moed getoond, om het koninklijk verzoek te weigeren, dat, helaas, van hem vergde, zijn beurt, waaronder de Koninginnen wer.schten op te gaan, af te staan aan een modernen collega.

Nu echter schreef de kerkeraad van Nijrnegen aan H. M. de Koningin-Regentes, dat deze predikant «de wijze betreurt, waarop [Harer] Majesteits schrijven werd beantwoord" en »met algemeens stemmen onderwindt zich de kerkeraad H. M. te vervloeken, zijn verontschuldiging te willen aannemen; alsnog de godsdienstoefening op 19 Mei te willen bijwonen en alsnog den kerkeraad te willen doen kenbaar maken .onder wiens gehoor HH. MM. alsdan wenschen op te gaan. De dienstdoende predikant verklaart zich alsdan gaarne bereid, zijne predikbeurt met de meeste bereidwilligheid af te staan aan den predikant, dien het H. M. behagen zal aan te wijzen"...

De kerkeraad teekent zich : Uwe Majesteits gehoorzame onderdanen.

Arme Koningin, voor wie een z. n. Raad van Christus' kerk zich zoo vernedert.

Arm volk van Nederland, waar zi> b\ittgezag samenwerkt om alle gesag te ondermijnen.

Arme Ds. Smits, die eindigt met zoo te kruipen. Is er dan niemand in den ganschen kerkeraad, waarin toch - ook Ds. Hoogenhuyzen zit, die iets meer voelt voor de koningseere van den eenigen Koning over zijn duurgekochté kerk?

En dit wegwerpen der kerkelijke eere geschiedt onder het oog van Rome. Waarlijk — de Synodale organisatie voert., dat ambtsbesef kent! velen tot vele zonden !

Gelijk uit de Hervorming blijkt, zijn ook de Modernen onder elkander over dit conflict aan het haspelen.

Maar hoofdzaak, is en'blijft, dat de Ned. Herv. kerk de eere van het Protestantisme te midden eener Roomsche omgeving heeft weggeworpen.

Zoodra aardsche 'vorstelijke P personen in het spel kwamen, raakten de verlegen heeren de kluts kwijt, en|om*^den rKoning : der kerk die in de hemelen is, dacht niemand.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zondag 26 mei 1895

De Heraut | 4 Pagina's

Zelfaanklacht.

Bekijk de hele uitgave van zondag 26 mei 1895

De Heraut | 4 Pagina's