Leestafel.

1. J. BAVIN'CK. DE HEIDELBERGSCHÉ CATE­ CHISMUS in 60 leerredenen verklaard. Tweede druk. Kampen — J. H. Kok — 1913.

Ten vorigen jare heeft men ook in onze kerken het 350-jarig bestaan van den Heidelbergschen Catechismus herdacht.

En men heeft dat met opgewektheid gedaan, want dit niet minder veel gelezen dan veel geprezen leerboek mag zich nog altijd verheugen in de liefde van het gereformeerde kerkvolk.

Ik weet door vrij langdurige ondervinding, wat genot aan het bepreeken van dit, de leer en de levenspraktijk van het Christendom even summierlijk als helder uiteenzettend, leerboek verbonden is. Ik ben ook niet geheel onbekend met de rijke literatuur uit vroeger en later eeuw over onzen HEmEi.BERGER en heb nog steeds dankbare herinnering aan veel, wat mij in die litteratuur bij het maken van mijn Catechismuspreeken zoo uitnemende diensten heeft bewezen.

Daartoe zou zeker ook, indien ik haar toen gekend had, deze verklaring van den Heidelbergschen Catechismus van nu wijlen Ds. J. BAVINCK hebben behoord.

Maar zij kwam eerst in het licht in 1903 toen ik geen catechismus-preeken meer maakte.

Dat de, zooals de heer KOK zegt, sgroote eerste oplage al zeer spoedig was uitverkocht" en nu, na nog geen tien jaren, een nieuwe druk noodig is, moge voor een deel zijn toe te schrijven aan sympathie voor den opsteller, van wiens innemende persoonlijkheid en wól doordachte en daarbij toch zoo gemoedelijke woorden zulk een machtige bekoring uitging op zijn KAMPERgehoor en dus ook op de talrijke generaties van studenten, later als predikanten in onze kerken opgetreden, — voor een zeker niet minder groot deel is dit toe te schrijven aan het gehalte van het werk zelf.

Want dit gehalte is voortreffelijk.

Ds. BAVINCK had zijn Catechismus lief en was zoo geheel doorgedrongen in den geest vAn dit leerboek.

»Ou(i moge dit leerboek zijn", zoo schreef hij in 1903 toen hij als emeritus te AirSTERDAM zijn welverdiende rust genoot, — «verouderd is liet toch niet. Gedurende al de jaren van zijn bestaan is het door duizenden bij duizenden hoog geacht. Wie kan de schare tellen voor Avie het in de hand des Heeren ten eeuwigen zegen is geweest.'"

En, om het dus ten eeuwigen zegen te doen worden, heeft hij door de, blijkbaar geen studie sparende en steeds den ernst van zijn taak in het oog houdende, liefdevolle bearbeiding der catechetische leerstof, zich getoond een medearbeider Gods te willen zijn.

Van dezen tweeden druk, die in 20 afleveringen compleet zal wezen, zijn thans de eerste tien en daarmede het Ie deel van het boek verschenen. De uitgever KOK gaf hierbij een smaakvollen stempelband.

Ik ben het goed eens met wat van deze verklaring de Groninger Kerkbode schreef: «Nauwkeurigheid van-uitlegging, trouwhartige vermaning, eenvoud - van toon en geestelijke zalving maken dit werk tot een lectuur van vertroostende en opbouwende kracht, bijzonder geschikt voor hen, die de samenkomsten der gemeente om een of ander reden moeten verzuimen".

Alleen zou ik er nog aan willen toevoegen: en ook bijzonder geschikt bij de voorbereiding tot de catechismus-prediking. 2. G. WISSE. TEN DISCH GELEID. Kampen. J. H. Bos. 1914.

Een innig en teer geschreven Avondmaalsboekje, waarin de beteekenis van des Heeren Disch klaar en duidelijk wordt uiteengezet en waarin de avondmaalganger veel leiding en besturing kan vinden. Dienstig voor wie in deze dagen Geloofsbelijdenis doen en dus voor het eerst tot den disch des Heeren naderen.

De bedoeUng van den geachten schrijver is dan ook, blijkens een der eerste bladzijden, waarop gedrukt staat:

TER GEDACHTENIS bij gelegenheid '^^ GELOOFSBELIJDENIS den Predikant 19 .

het boekje als herinnering aan de openbare belijdenis te doen strekken. Maar het kan, zooals Ds. WISSE schrijft, ook dienstig zijn voor hen, die reeds langer het gewichtvolie voorrecht bezitten van tot het Avondmaal te zijn toegelaten.

En dat kan het zeker, doordat het tot beproevend zelfonderzoek leidt en vertroostende bemoediging schenkt.

3. J. D. V. i> . \'ELDEN, dienaar de Woords bij de Geref Kerk van KraHngen. DE LIEDEREN HAMMAÜLOTH. Zestien Leerredenen. Kampen - J. H. Kok — 1913. .

»Aangezocht om de leerredenen, achtereenvolgens over de Hammaaloth psalmen gehouden, in druk te geven, voldoe ik met eenigen schroom aan dit verzoek".

Welhcht zal iemand bij deze mededeeling, waar Ds. v. D. VELDEN zijn DEN LEZER HEIL! mee begint, denken : sjawel! dat kennen we !«

Wanneer hij echter, zooals ik, met deze zesliou leerredenen nadov kennis hc«ft gemaakt en ook met haar opsteller wat meer bekend is, zal hij dat niet meer zeggen.

Zeker, de door mij aangehaalde woorden van den KRALINGER prediker hébben veel van het cliché.^ hetwelk predikanten, die van meening zijn, dat bij hun in druk gegeven preeken zoo'n vóór-woordje nu eenmaal onmisbaar is, er in laten afdrukken. Men zou den heer KOK, die aan preeken-uitgeven nog al druk doet, in overweging kunnen geven, dit zetsel dan ook maar te laten staan.

Maar hier is toch meer dan 'n cliché.

Ik kan mij best begrijpen, dat de hoorders van déze leerredenen hun prediker verzocht hebben ze in druk te geven, want het is goed werk, en wat betreft dien schroom om aan hun verzoek te voldoen, ken ik Ds. v. 0. VELDEN genoeg als iemand, dien het, evenmin als mij aan zelfkritiek op eigen werk ontbreekt, om hem hierin ook maar een oogenblik van aanstellerij te verdenken.

Ds, V. D. VELDEN toont met dezen bundel dat hij preeken kan.

En preeken is ook 'n kunst.

Deze 16 welverzorgde leerredenen over delS liederen HAMMAAI.OÏH mogen er wezen.

Psalm 120—134 worden in deze 16 preeken — van den 130en psalm is, met als thema: HET LIED UIT DE DIEPTE, het Ie deel het onderwerp van de 10e, en met als thema: HET UED DER VERWACHTING, het 2e deel het onderwerp van de 11e, — zóo behandeld, dat de hoorder, in den weg van een nauwkeurige en bevattelijke verklaring, den zin goed kan leeren verstaan, maar bovendien ook zóo, dat hij er, in den weg van een gezond-mystieke en practische toepassing, voor hart en hand veel door kan ontvangen.

Onder de verschillende uitleggingen omtrent den zin der uitdrukking: liederen HAMMAALOTH, staat Ds. v. D. VELDE, en naar het mij voorkomt ook terecht, die van »Bede vaartsliederen" voor.

»Het veiligste is altijd nog«, zoo zegt hij op p. 2, sde oude uitlegging, dat deze psalinen, door de feestgangers gezongen «erden bij hun opgaan naar de drie hooge feesten te Jerusalem.*

Hiervan uitgaande is hem dan Ps. 120 de zaftg op weg naar de Godsstad; bezingt Ps. 121 de bewaring op de reis, terwijl Ps. 122 de reizigers voorstelt met de voeten staande in de poorten van Jerusalem. Dan volgen de zangen bij gelegenheid van den dienst en den omgang bij en in het heiligdom, en eindelijk zingt Ps. 134 het Afscheidslied.

Ook formeel is deze bundel goed homiletisch werk, al dunkt mij de voorliefde van den prediker voor 'n ietwat geantikeerde wijze van verdeeling — er zijn zelfs verdeelingen bij van drie substantieven elk gelijfstaffierd met een adjectief — niet geheel onbedenkelijk.

• Dan, hoe dit zij, ik kan de lezing van dezen bundel preeken waaraan in goeden zin, de szalving" allerminst ontbreekt, ten zeerste aanbevelen.

Ik deel de meening van den opsteller, dat zij gevoeglijk bij de leeskerk kunnen gebruikt, wijl zij, hoewel in onderling verband, toch ieder afzonderlijk een afgerond geheel vormen.

En waar zijn DEN LEZER HEIL! met den dubbelen wensch eindigt, dat smenig reiziger naar het Nieuw-J erusalem verkwikt en gesterkt mag worden door deze bedevaartzangen, of anderen lust mogen ontvangen tot het aanvaarden dier reis«, — daar kan ik hem van harte de vervulhng van dien tweeërlei wensch toebidden.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen