Buitenland.

Dultschland. Een levensteeken.

In een Duitsch Kerkelijk blad vonden wij een betoog waaruit wij hoop kregen, dat gelijk in Dultschland de energie begin: te ontwaken om de handen aan het werk te slaan teneinde op stoffelijk gebied er weder bovenop te komen, er ook op geestelijk gebied gearbeid wordt om het volk op zijn plaats te brengen. Daarin trof ons de erkenning, dat het volk dat de kerk bezoekt, niet geleerd is : God in CUiistus te vinden. Dit wordt op de volgende manier nader aangetoond.

Hij die God niet in Christus aanschouwt, weet niet waarop het geloof in Gods Uefde gegrond is. Hij kan in tijden van nood, wanneer geen uitkomst gezien wordt, niet meer in God gelooven. Dat God de zijnen liefheeft, wanneer Hij tien in benauwdheid brengt, ja hen daarbij zegent; dat men sterven kan en toch daardoor tot het leven komt; dat er geen erger vijand is dan de zonde en geen andere redding dan boetvaardigheid in den zin van verandering van zin; dat de gemeenschap met God zulk een zaligheid 18, waardoor men kracht heeft om het verlies van al het aaidsch geluk te dragen; dat alles hebben wij noodig om waarlijk te gelooven in de Voorzienigheid Gods. Wanneer dat niet in ons is, wordt het geloof in Gods Voorzienigheid bijgeloof. De Kerk is in deze te kort geschoten en de schrijver erkent zich mede daaraan schuldig. Dat het eerste geloofsartikel gepredikt werd, was te recht. Maar het had moeten verkondigd worden in samenhang met het tweede artikel. Want een Christendom dat alleen belijdt te ge-Ipoven in God den Vader, den Almachtige, Schepper van hemel en van aarde, is geen Christendom. Het kan niet ondogmatisch worden. Het geloof in Gods Voorzienigheid is onafscheidelijk van de leer omtrent Christus en de redding door Hem. Luther leerde in de Smalkaldische artikelen, dat de leer van de rechtvaardigmakiog het stuk is waarvan men niet afwijken mocht, al viel de hemel en de aarde. De fout van de Kerk is geweest, dat zij niet heeft laten uitkomen, dat de rechtvaardigmaking geen leerstuk is naast andere, maar dat het de geheele Chr. religie beheerscht.

Omdat de Kerk dit niet heeft laten uitkomen, is zij van zichzelve afgevallen, waarvan het einde zijn moest dat de Kerkelijke crisis ontstond, die in deze dagen gezien wordt. Want dé vertegenwoordigers der kerk zijn, door eigen schuld, bedrogen bedriegers geworden, die in den naam Gods een belofte van overwinning gegeven hebben, die door God niet vervuld is. Men wilde praktisch prediken en geen dogma's verkondigen, en daardoor werd men onpraktisch, zoodat de indruk moest ontstaan, die men met het Christendom in het werkelijke levea niets kan beginnen. De geheele toekomst van de Kerk ligt in de beantwoording van de vraag: wat dunkt u van den Christus?

Laat ons hopen dat dit goede woord in ruimen kring weerklank moge vinden.

Dultschland. Een manifest.

Uit bet volgende manifest van de Oost-Pruisische «Provincial konferenz des Ev. Luth. Gebetsvereins, " waaraan meer dan 50 predikanten verbonden zijo, blijkt zonneklaar hoe de kerkelijke toestand in Dultschland is.

›Voor anderhalf jaar heeft onze conferentie verklaard, de Evangelische kerk tegen alle vijandschap des ongeloofs te willen verdedigen, in geval de Kerken eerlijk belijdende Kerken blijven, het gelijk recht der liberale richtingen beslist afwijzen en den bijbel en de belijdenis der kerken als grondslagen der kerken handhaven.

Inmiddels zijn helaas alle constitueerende organen der Kerk kennelijk den tegenovergestelden weg opgegaan. Overal wordt in de Kerk bet beginsel van het gelijk recht der ongeloovige richtingen, en daarmede het prijsgeven der belijdenis en der bijbelsche waarheid, doorgezet. In de kerkbesturen werden vertegenwoordigers en leiders van het moderne ongeloof benoemd. Op Synoden, kerkdagen en in de de nieuwe volksbonden wordt de liberale richting ls gelijk recht - hebbend behandeld, ja zij heeft daarin een leidende positie verkregen. Op den Ke'kdag te Dresden en op de Generale Synode te B; : rlija werd bij de beraadslaging en bij het nemen van besluiten over de gewichtigste Kerkelijke wetten, het vraagstuk der belijdenis met opzet van alle zijden uitgeschakeld en daarmede de belijdenis als grondslag der Kerk practisch op zijde gezet. Bij de onderhandelingen der E Kerk over het Godsdietstonderwijs met de onderwijzers die aan de belijdenis vijandig zijn, werden de Kerkelijke en Bijbelsche grondslagen F voor dat onderwijs steeds meer prijsgegeven. Ook toonaangevende leiders der positieve groepen hebben de belijdende Keik voor een ideaal ver­ F klaard, waaraan niet kan worden vastgehouden. De nieuwe 'kerkelijke wetten hebben, onder (invloed der politieke partijen en der staatsoverheid, het vrouwenkiesrecht en de evenredige vertegenwoordiging ingevoerd en het gelijk recht van alle richtingen in tegenspraak met de belijdenis wettelijk doorgezet en erkend.

Hoe de reeds aangekondigde verandering in de liturgie zal uitvallen, kan niet twijfelachtig zijn. Wanneer te geiijkêrtijd gezegd wordt: de belijdenisstaat der Kerk Blijft onveranderd, zoo is dit in tegenspraak met de feiten, en zonder eenige beteekenis, en alleen maar geschikt om de leden der gemeente, dié aan dé belijdenis vasthouden, te misleiden.

Alle protesten, verklaringen van gemeenten die aan de belijdenis getrouw willen zijn, van predikanten en vereenigingen tegen' bet prijsgeven der belijdenis, zijn vergeefsch geweest.

Zoo is daardoor onze wil om de Evangelische lan'dskerk te steunen, door de kerk zelve verijdeld. Wij kunnen de kerk tegen de vijandschap des ongeloofs niet verdedigen, wanneer de kerk in hare bestiirende organen zich niet verdedigen wil".

Voorts wordt in dit manifest uitgesproken dat de vereeniging aan d: ; belijdenis der kerk, haren Catechismus, hare sacramenten vasthouden wil, en dit alleen doen kan in zelfstandigheid en onafhankelijk van het uitwendig verband van de landskerk. Men mag echter niet verbitterd de wegen der secten bewandelen. Mtn moet zelf de zaak der belijdenis ter hand nemen, opdat het zuivere Evangelie en de Ev. Luth. belijdenis niet onderga, maar behouden blijve tot heil der zielen en tot welzijn van het geheele volk.

Het zijn goede woorden, maar zij hebben veel zwevends. Wij hadden liever vernomen, dat de belijders des Heeren werden opgeroepen de Ev. Luth. Kerk opnieuw tot openbaring te brengen, nu het blijkt dat hare leiders haar van het fundament waarop zij gebouwd werd, hebben afgebracht.

Wij zien nog altijd uit naar mannen Gods, die de roepstem tot alle belqders des Heeren in Dultschland, om hunne Kerk te reformeeren naar het Woord Gods, laten uitgaan.

Engeland. Teleurgestelde verwachtingen.

In een Engelsch Christelijk blad beluisterden wij de verzuchting, dat niet een van de verwachtingen die bij het begin van den oorlog gekoesterd werden, verwezentiijk is. Toen zware offers van het Ejgelsche volk geëischt werden, tioostte men elkander met de gedachte, dat alles zooveel beter zou worden wanneer de natie gelouterd was. De hooge prijs die daarvoor betaald moest worden, was niet te hoog, om een nieuwen levenstoestand te doen intreden. Menigeen had grond voor he°t geloof, dat dé'ploegschaar van kommer al het schadelijk zaad van vergiftige planten in het nationale leven naar boven zou brengen om dc43r hét vuur van het lijden onvruchtbaar te worden gemaakt. Men meende in het wapengekletter het einde te zien van het materialisme. Men geloofde dat een volk, dat tot zulke offcsrs in siaat was, nooit zou gedoogen dat dezelfde gevoelens die den oorlog onvermijdelijk maakten, zich ook van de natie zouden meester maken. Men beeldde zich in, dat door het tusschenbeide treden van God voor een rechtvaardige zaak, het volk zou willig gemaakt zijn om God te dienen. Men stelde zich voor, dat alle klassestrijd dood was, dat deze niet kon blijven bestaan na hetgeen er gemeenschappelijk in de loopgraven was doorleefd. Als een donderstorm moest de oorlog alle wolken van naijver tusschen de volken verdrijven; door het onderhouden van interiiationale betrekkingen, kreeg men in de toekomst een echte broederschap!

Hetzelfde blad komt er tegen op, dat de schuld van al die teleurstellingen gegeven wordt aan de staatslieden, die schooue woorden hebben laien hooren, maar hun woord niet gestand deden. Maar dit neemt niet weg, dat daarbij beweerd ' wordt, dat de politici en de politieke leiders door den oorlog weinig of niets meer geleerd hebben dan het volk in het algemeen.

Wij beamen deze woorden, maar betreuren het, dat daaruit niet de gevolgtrekking gemaakt wordt, die zoo voor de hand ligt.

Frankrijk. Veranderde positie der Roomsene Kerk. De Protestantsche Kerken.

De Roomsche Kerk heeft in en na den oorlog in F'ankiijk veel van haar invloed herwonnen. Vóór den oorlog heeft wellicht een 35 jaar lang de leus gegolden, «het Clericalisme, dat is de vijandc. Maar de zware strijd dien Frankrijk te voeren bad, eischte de krachtsinspanning van alle burgers; die duizenden Roomsche priesters die genoodzaakt werden onder de wapenen te komen, deden zich als goede soldaten kennen, en ook dit werkte mede om de vijandige houding tegenover de Roomsche Kerk van hen die in Fianktijk de macht in banden hebben, te laten varen. Is niet generaal Foch, die het Fransche leger naar de overwinning leidde, een ijverig lidjïder Roomsche Kerkf Daarenboven is ook vóór den oorlog ouder vele joogeren een beweging ontstaan, waarbij men zich afwendde van het materialisme, om de geestelijke waarheden di» de Roomsche Kerk verkondigt, te huldigen.

Men is door dit alles reeds zoovel' gekomen, dat de dag van de heiligverklaring van Jeanne d' Are tot een nationalen feestdag in de democratische republiek verheven is. Wie had dit voor acht jaar kunnen denken ? Toen werd door minister Viviani in de volksvertegenwoordiging verkondigd, dat* men voor het Fransche volk de lichten van den hemel uitgedoofd had. Het rondschrift om de Fransche munt, «Dien protege la France* (God bescherme Frankrijk) moest verdwijnen.

En nu de dag van de heiligverklaring van Jeanne d' Are een nationale feestdag! Een concessie aan het deel der Fransche bevolking, dat aan de Roc^msche Kerk getrouw bleef, hetwelk in de overtuiging leeft, dat de overwinning op Dultschland behaald werd door, dé voorbede van la Fuchelle d" Orleans (de maagd van O'leans). Dé bekende-Fiansche letterkundige Maurice Barrés stelde voor, te Straatsburg een standbeeld voor Jeanne d*^ Are op te richtci» en het te laatsen op het voetstuk waarop te voren het tandbeeld van Keizer Wilhelm stond.

De Fransche regeeriag heefl, al is de wet aardoor in 1905 scheiding van Kerk en Staat uitgesproken werd, tot hiertoe niet ingetrokken, och officieele betrekkingen met het Vaticaan angeknoopt. Dit alles spreekt.

Het Fransche Protestantisme heeft, doordat lzasz en Lotharingen weer aan Dultschland werden ontrukt, een 400.000 aanhangers meer gekregen. Met de 60U.000 Protestanten die in rankrijk vóór den oorlog gevonden werden, maakt dit een millioen zielen. Dit aantal is niet groot wanneer men in aanmerking neemt, dat rankrijk ongeveer 36 millioen inwoners telt. Wanneer nu de Fransche Protestanten een gesloten eenheid vormden, zouden ze nog veel itracht kunnen uitoefenen. Maar ze zijn gescheiden m Gereformeerden, Lutherschen, aanhangers der Vrije Keiken, Baptisten en Methodisten. De Gereformeerden, of liever zij die zich aldus noemen, zijn in drieën uiteengegaan sedert de cheidingswet de Geref. Staatskerk finantieellos maakte van den Staat. Er ontstonden drie groepen van kerken: lo. de „Union des E^lises réformées é vangeligues" — de grootste en krachtigste; 2a. de middengroep: de «Union des E^lises léformées", de minst talrijke, ook wel de groep arnac genoemd; 3o. de «Union nationale des Ëglises léforméss", welke een vereenigingspunt vormt voor de modernen. In 1912 hebben zich de tweede en derde groep vereenigd onder den naain van «Ëglises unies".

Alleen de groep van de «Union des Ëglises reformées évangeliques* aanvaardde de oude geloofsbelijdenis der Fransche Gereformeerde Kerken van la Roebelle. Zij Jioudt vast aan bet souvereine gezag der H. Schrift in geloofszaken en aan de zaligheid door het geloof in ezus Christus, Gods eênigen Zoon, opgewekt tot onze rechtvaardigmaking.

Toch wordt er behoefte gevoeld aan een organisatie van alle Pioiestantsche elementen in ééa lichaam. Daarom werd in 1909 de «Federation protestante de France* opgericht. Daarin zijn de beide Unies die uit de Gereformeerde Siaatskerk ontstonden, de Luihersche kerk, de vrije kerken, die zich in 1849 van de Geref. Siaatskerk losmaakten, de Methodisten en de Baptisten, naar evenredigheid van hun getalsterkte, vertegenwoordigd. Deze Federatie laat zich niet in met de uitwendige aangelegenheden der kerken, maar wil de belangen der kerken bij de overheid voorstaan. Nu in den tegenwoordigen tijd de Protesiaotsche Kerken hulp noodig hebben om bare door den oorlog verwoeste kerkgebouwen weder op te bouwen, bewijst de Federation daarbij diensten. Maar wij kunnen niet inzien, waarom daartoe een Federatie noodig is. Kunnen de kei ken niet door middel van deputaten hare stem bij de hooge overheid laten hooren? Kunnen de kerkelijke vergaderingen niet in het buitenland om steun vragen ? Waartoe een Federatie die bij de Overheid de gedachte wekken moet, dat de Gereformeerden die zich aan de belijdenis der vaderen houden, van dezelfde geestelijke familie zijn als zij die met deze belijdenis gebroken hebben? In een Roomsch land als Frankrijk is men geneigd om al wat zich Gereformeerd of Piotestant noemt, te beschouwen als rationalistisch. Daarom behoorde men er des te ineer prijs op te stelten, ook voor de Overheid en voor het buitenland te laten uitkomen, dat men alle kerkelijke betrekking verbroken heeft met hen, die niet op den bodem der Schrift staan.

Zwitserland. Te Geneve heeft een voorloopige coufcrentie voor geloof en kerkorde (Faith and Order) van bijna alle christelijke berken op de aarde (met uitzondering van de Roomsche) plaats gehad. Wij lazen van.deze vergadering een verslag waaruit blijkt, dat de positieve resultaten van de samenkomsten die van 12—19 Aug. gehouden' werden, niet vele kunnen worden genoemd. Toch was datgene wat in Gecève plaats greep, eenig in de geschiedenis van het christendom. De ongeveer 200 afgevaardigden vertegenwoordigden 80 kerken uit 40 verschillende landen. Er waren afgevaardigden van den patriarch van Konstantinopel; de Grieksche patriarchen van Jeruzalem en Alexandrië lieten hunne groeten aan het congres overbrengen; ook een lid van het Russische episcopaat was, schoon niet officieel afgevaardigd, aanwezig. De Griekschen hielden een Godsdienstoefening in de Russische kerk van Gcnève, die door den glans barer ceremoniën bewondering en verbazing wekte. De meeste deelnemers aan het congres waren uit Engeland en Amerika afkomstig, vooral hadden Anglicanen, Presbyterianen, Baptisten, Methodisten, vertegenwoordigers gezonden. Daarentegen was uit Frankrijk en Nedeiland niemand officieel afgevaardigd ; uit Daitschland waren alleen „welwillende bezoekers" aanwezig. Dultschland was vertegenwoordigd door de predikanten Segmund en Schreiber, doch zonder officieele opdratht van hunne respectievelijke kerken.

Op de vergaderingen teekenden een lange reeks sprekers de eigenaardige toestanden in hunne kerken, alles met het oog op het vraagstuk der vereeniging. Daarna kreeg men een uiteenzetting van de verschillende opvattingen omtrent het wezen van de kerk, vervolgens werden de punten uiteengezet, die met het oog op de toenadering van belang waren, als de Geloofsbelijdenis, de beschouwing van den Bijbel en van het kerkelijk ambt. Men kon niet zeggen, dat aan al die uiteenzettingen een vast plan of een bepaald doel ten grondslag gelegd was.

De leider der vergadering, bisschop Brent van New-York, bijgestaan door den secretaris Gardiner, toonde irenisch gezind te zijn. Kennelijk was het er alleen om te doen, de verschillende persoonlijkheden zich te laten uitspreken en de door hen vertegenwoordigde kerken met elkander in aanraking te doen komen. De geest des vredes moest over de vergadering zweven. Daardoor kon dan voor de toekomstige verhandelingen het uitgangspunt en de grondslag gevonden worden.

Aldus luidt een verslag, voorkomend in de Ref. Kirchemeitung. De schrijver verblijdt zich daarin, dat op de conferentie de Duitschers behandeld werden op voet van gelijkheid. Op de vorige conferentie had een pijnlijk incident, door vertegenwoordigers der Fransche Christenheid veroorzaakt, plaats gehad. Op deze vergadering viel geen woord dat voor de Duitschers onaangenaam zijn ken. Ofschoon het Duitsche kerkbestuur de officieele deelname aan het congres geweigerd had, en het stuk waarin dit geschiedde, met al de verwijten ook aan de Angelsaksische Christenheid, algemeen bekend was, kon men toch bemerken clat de vergadering pp de medewerking der Duitsche kerk piijs stelde.

Er werd op deze conferentie een comité benoemd van 40 leden, die de actie van het congres voor Faith and Order verder doorzetten moet.

.. Of het voorgestelde doel: de vereeniging'van al de Christelijke Kerken, bereikt zal worden ? Laat ons daarover verblijd zijn^ dat de vreeselijke nood van dezen tijd, waarin zooveel marte» laarsbloed heeft gevloeid, belijders van den Chris' tus in de stad van Calvijn heeft bij elkander gebracht, en dat onzen Duitschen broeders op deze vergadering een hart onder den riem gestoken is. En laat ons niet vergeten, dat de groote hervormer van Getève ook het ideaal van de eenheid der Kerk gekoesterd heeft.

Of het echter in den weg van het congres, te Geneve gehouden, bereikt zal worden?

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen