De Vrije Universiteit en Zuid-Afrika 1880-2005 ([Deel 1]) - pagina 65

CHRISTELIJK-NATIONAAL

tenschap'. En dat is de eigen schuld van de Transvaalse regering. Die kende immers de v u als een universiteit die op de grondslag van Gods Woord staat. 'Uit warme liefde voor Uw land en volk heb ik en mijne geestverwanten daarop maatregelen genomen, om (...) de belangen van de Transvaal, zonder die af te scheiden van de wil des Heeren, te bevorderen.' Maar desondanks heeft men zich van ons afgekeerd, en zich gewend tot onze tegenstanders. (...) Men heeft ons verworpen en de scholen des ongeloofs eigenwillig gekozen. De wrange vruchten zullen hiervan niet uitblijven. De Heere ziet op zulke dingen. Ik moet dus in mijne teruggetrokken houding [geen pressie op De Savornin Lohman] volharden. Een zielsverdriet als mij, in dank voor mijne toewijding, door de Transvaal is aangedaan, zou mij hiertoe nog niet nopen, want ik heb geleerd over persoonlijke krenking heen te komen; maar wat men hier verwierp was: de Stichting waar Gods naam aan verbonden was.lSo

Kruger liet zijn secretaris antwoorden: ' Z . H . Ed. had gedach, dat de kinderen des Heeren bij elkander zullen staan en elkander zoveel mogelijk helpen en ondersteunen zullen ...\l8x Kuypers brief aan Paul Kruger, zoveel jaren na het conflict over het plan-Fruin met DuToit in 1884, toont zijn diepe teleurstelling en wrevel overduidelijk. Hij had in het decennium 1880-1890 keer op keer fundamentele keuzes gemaakt, had die opgelegd aan zijn omgeving en volgelingen, invloedrijke beslissingen voor de toekomst van de v u , voor de kerk, voor de natie. Maar dierbare geestverwanten als Du Toit en Kruger kozen keer op keer anders. Geheel gepreoccupeerd door zijn eigen positie, beoordeelde hij hun standpuntbepaling alleen vanuit zijn eigen situatie. Het is dus niet moeilijk Kuypers houding te verklaren uit dépit en 'een zielsverdriet als mij, in dank voor mijne toewijding, door de Transvaal is aangedaan'. 182 Maar die verklaring is niet voldoende. Want zijn houding was niet alleen een wrokkige reactie, omdat men zijn Vrije Universiteit opzij had gezet of hooguit 'goed genoeg als Theologie Schooltje dienst te doen'. 183 Kuyper stelde immers, in deze brief van 1891 zo goed als in zijn kritiek op het plan-Fruin in 1884, een fundamenteel probleem aan de orde. Zuid-Afrika was naar zijn stellige overtuiging bezig te kiezen tegen vrij, christelijk onderwijs. Kuypers bezwaar in 1884 tegen het plan-Fruin was, dat het alleen

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen